Dit is (voor nu) de grootste dinosaurus die ooit in Australië is teruggevonden

Zet twee streekbussen achter elkaar en zet er nog eens twee bovenop. Dan heb je ongeveer de lengte en heuphoogte van deze gigant te pakken.

De afgelopen jaren zijn er diverse dinosaurussen in Australië teruggevonden. Maar er kan er maar eentje de grootste zijn. En die hebben onderzoekers nu in Eromanga (Queensland) ontdekt. Het gaat om een dinosaurus die tussen de 25 en 30 meter lang was en een heuphoogte van 5 tot 6,5 meter had. Het vaststellen van het gewicht is wat lastiger, maar de onderzoekers denken dat de dinosaurus wel 67.000 kilo kan hebben gewogen.

Vergelijken
Wetenschappers hebben de dinosaurus de naam Australotitan cooperensis gegeven. Daarmee is de dinosaurus vernoemd naar zijn vindplaats: Cooper Creek. Hier werden de eerste resten van de gigant in 2007 opgegraven. Dat het vervolgens nog veertien jaar duurde voor de dinosaurus een naam kreeg, is goed te verklaren. “Om er zeker van te zijn dat Australotitan een nieuwe soort was, moesten we de botten vergelijken met die van andere in Queensland en wereldwijd teruggevonden dinosaurussen,” vertelt onderzoeker Scott Hocknull.

En dat kostte een hoop tijd. Botten van dinosaurussen zijn enorm, zwaar en kwetsbaar en worden bewaard in musea die vaak honderden of duizenden kilometers van elkaar verwijderd zijn. Om de botten van A. cooperensis toch vrij snel met die van elders teruggevonden dinosaurussen te kunnen vergelijken, werden er daarom allereerst 3D-scans van gemaakt. “De 3D-scans stelden me in staat om duizenden kilo’s aan dinosaurusbotten in een 7 kilo wegende laptop te stoppen,” grapt Hocknull. Het maakte het onderzoek iets gemakkelijker, maar het bleef een behoorlijk arbeidsintensieve studie, die nu dus zijn vruchten heeft afgeworpen. De enorme dinosaurus die in Cooper Creek is ontdekt, onderscheidt zich duidelijk van andere ontdekte dinosaurussen en gaat de boeken in als een nieuwe soort.

Tussen de rivieren
De dinosaurus leefde tussen 96 en 92 miljoen jaar geleden, in een gebied dat er heel anders uitzag dan het Cooper Creek van de 21e eeuw. “Het was een grote open riviervlakte met heel grote, maar traag bewegende en brede rivieren, bossen gevuld met coniferen, varens, cycaden en paardenstaarten,” vertelt Hocknull aan Scientias.nl. “Het was dus heel anders dan de droge en dorre vlaktes die we nu rond Eromanga kennen.”

A. cooperensis is de grootste dinosaurus die tot op heden in Australië is teruggevonden. Wereldwijd zijn echter nog veel grotere dinosaurussen ontdekt. Als je alle ontdekte dinosaurussen zou rangschikken naar grootte, zou A. cooperensis ergens in de top 15 eindigen.

Familie
Onderzoek wijst uit dat A. cooperensis nauw verwant was aan drie andere Australische sauropoden: Diamantinasaurus, Wintonotitan en Savannasaurus. “Na het vergelijken van de botten van deze vier dinosaurussen moeten we wel concluderen dat ze meer met elkaar gemeen hadden dan met elke andere plantenetende dinosaurus op aarde,” aldus Hocknull. “Het betekent dat deze Australische sauropoden waarschijnlijk allemaal aan elkaar verwant waren.” Hoe dat precies zat, is nog onduidelijk. “We hebben nog geen bewijs gevonden dat de vier soorten gelijktijdig in hetzelfde gebied leefden.” Het is dan ook mogelijk dat de dinosaurussen na elkaar leefden en de ene soort dus de voorouder van de andere is. Een andere mogelijkheid is dat hun gedeelde voorouders naar verschillende gebieden trokken en daar evolueerden tot verschillende soorten. “Helaas hebben we niet genoeg fossielen om daar met zekerheid iets over te zeggen,” merkt Hocknull op. Maar welk scenario men ook volgt, vaststaat dat de dinosaurussen in relatief korte tijd grote veranderingen doormaakten. Want de botten mogen dan overeenkomsten vertonen; grote verschillen zijn er ook. “Zo was Wintonotitan kleiner dan Australotitan, maar Wintonotitan had weer wel net zulke grote heupen als Australotitan. En Diamantinasuarus en Savannasaurus hadden juist weer een gedrongen, ronde lichaamsvorm.”

Scott Hocknull met een reconstructie van het opperarmbeen van A. cooperensis. Afbeelding: Rochelle Lawrence.

De grootste
In deze dinosaurusfamilie stak A. cooperensis er qua omvang in ieder geval met kop en schouders bovenuit. Sterker nog, A. cooperensis gaat de boeken in als de grootste Australische dinosaurus die tot op heden is teruggevonden. Dat er ook in Australië zulke grote dinosaurussen leefden, wordt al veel langer vermoed. “Er zijn in het westen van Australië pootafdrukken van enorme sauropoden teruggevonden,” vertelt Hocknull. “Het is aan de hand van pootafdrukken alleen echter lastig vast te stellen hoe groot het dier dat de afdrukken achterliet, precies was. Met de ontdekking van Australotitan kunnen we nu echt bevestigen dat hier enorme dinosaurussen leefden.”

Hocknull sluit zeker niet uit dat er in de toekomst nog grotere dinosaurussen in Australië worden teruggevonden. “We weten niet of de Australotitan-botten die we hebben teruggevonden, toebehoorden aan een groot, gemiddeld of klein individu. Konden deze dinosaurussen nog groter worden? Misschien wel en alleen door nieuwe opgravingen kunnen we dat achterhalen.” En misschien wachten er ook nog wel nieuwe, nog grotere soorten op ontdekking. “We weten dat veel van deze sauropoden de bladeren van coniferen aten en deze bomen werden enorm groot. Het lijkt daarom waarschijnlijk dat de grootste soorten heel groot moesten worden om zich aan dit soort vegetatie tegoed te kunnen doen.”

Bronmateriaal

"Meet Australia's largest dinosaur -- Australotitan, the southern titan!" - PeerJ
Interview met Scott Hocknull
Afbeelding bovenaan dit artikel: Eromanga Natural History Museum

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd