Het betekent dat niet altijd meteen naar zware medicijnen met bijwerkingen hoeft te worden gegrepen.
Agressie is wereldwijd een omvangrijk probleem dat vele vormen kan aannemen en diverse oorzaken heeft. Het manifesteert zich in verschillende vormen, variërend van verbale uitbarstingen en fysiek geweld tot ernstigere vormen zoals misdaad. Soms begint agressief gedrag al op jonge leeftijd, wanneer kinderen moeite om met hun emoties om te gaan. Om agressie aan te pakken, wordt vaak gekeken naar therapieën en medicijnen. Maar in bepaalde gevallen kan zelfs een alledaags voedingssupplement al verbeteringen opleveren, zo betoogt onderzoeker Adrian Raine.
Meta-analyse
Raine bestudeert al geruime tijd of het innemen van omega-3-supplementen kan helpen om agressief gedrag te verminderen. Hij vond significante effecten in zijn eigen onderzoek, maar wilde weten of deze resultaten ook buiten zijn eigen laboratorium standhouden. Daarom heeft Raine nu een meta-analyse uitgevoerd van 29 gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken. En uit deze analyse blijkt dat er inderdaad korte termijn effecten zijn. Hij schat dat deze interventie leidt tot een vermindering van agressie met 30 procent, ongeacht leeftijd, geslacht, diagnose, behandelingsduur en dosering.
Omega-3 is een groep meervoudig onverzadigde vetzuren die essentieel zijn voor het menselijk lichaam, maar die niet door het lichaam zelf worden aangemaakt. De belangrijkste omega-3 vetzuren zijn onder andere ALA (alfa-linoleenzuur, een plantaardig omega-3 vetzuur dat vooral voorkomt in plantaardige oliën, zoals lijnzaadolie, walnootolie en koolzaadolie), EPA (eicosapentaeenzuur, een vetzuur dat vooral voorkomt in vette vissoorten zoals zalm, makreel, haring en sardines) en DHA (docosahexaeenzuur, dat tevens veel voorkomt in vette vis en belangrijk is voor de ontwikkeling en functie van de hersenen en het zenuwstelsel, evenals voor de gezondheid van het netvlies in de ogen). Omega-3 vetzuren spelen een cruciale rol bij verschillende lichaamsfuncties, waaronder het ondersteunen van de gezondheid van het hart, het verbeteren van de hersenfunctie, het bevorderen van een gezonde huid en het reguleren van ontstekingsreacties. Omdat het lichaam zelf geen omega-3 vetzuren produceert, moeten ze via voeding of supplementen worden verkregen.
Het betekent dat Raine meer bewijs heeft gevonden dat omega-3-suppletie effectief kan zijn om agressief gedrag doeltreffend te behandelen. “Ik vind dat het nu tijd is om omega-3-supplementen in te zetten om agressie te verminderen, of dat nu in de gemeenschap, de kliniek of het strafrechtelijk systeem is,” vertelt hij in gesprek met Scientias.nl. “Omega-3 is geen wondermiddel dat het geweld in de samenleving volledig zal oplossen. Maar kan het helpen? Op basis van deze nieuwe bevindingen geloven we sterk van wel. En daarom zouden we moeten handelen op basis van deze nieuwe kennis die we hebben opgedaan.”
Brein
Waarom omega-3 kan helpen bij het verminderen van agressie? We legden deze vraag aan Raine voor. “Uit hersenbeeldvormend onderzoek blijkt dat moordenaars verminderde activiteit hebben in de prefrontale cortex,” legt hij desgevraagd uit. “Sindsdien hebben veel studies bevestigd dat er sprake is van hersendysfunctie bij antisociale en agressieve groepen. Omega-3 staat bekend om zijn vermogen om de structuur en functie van de hersenen te verbeteren. Daarom kan omega-3 worden gezien als een manier om het brein te ondersteunen. En dat is gunstig voor gedrag; het pakt in feite de neurologische basis van agressief gedrag aan.”
Milder middel
Dit betekent dat niet altijd meteen naar krachtige medicijnen met bijwerkingen gegrepen hoeft te worden. Volgens Raine zou omega-3 een wat milder middel kunnen zijn om agressief gedrag aan te pakken. “Hoewel medicijnen zoals risperidon effectief zijn gebleken in het verminderen van agressie, zijn niet alle ouders bereid hun kinderen met dergelijke medicijnen te behandelen vanwege mogelijke bijwerkingen,” legt hij uit. “Omega-3 biedt daarentegen een meer ‘natuurlijke aanpak’. Hoewel psychologische therapieën zoals cognitieve gedragstherapie ook effectief kunnen zijn bij het verminderen van agressieve symptomen, zijn er aanwijzingen dat het toevoegen van omega-3 aan deze behandeling extra voordelen kan opleveren.”
Vis eten
Om voldoende omega-3 binnen te krijgen, zou je een omega-3-supplement kunnen slikken, of gewoon meer vis kunnen eten. “Ouders die op zoek zijn naar hulp voor een agressief kind zouden op zijn minst moeten weten dat het eten van een extra portie vis per week, naast andere behandelingen die hun kind krijgt, ook kan bijdragen,” zegt Raine. En daarmee sla je twee vliegen in één klap. Zo merkt Raine tevens op dat omega-3 voordelen heeft voor de behandeling van hartziekten en hoge bloeddruk. Bovendien is het gebruik ervan goedkoop en veilig.
Dosis
Hoeveel omega-3 je moet innemen om agressie effectief aan te pakken? “In onze studie hebben we vastgesteld dat verschillende doses omega-3 gunstig waren, maar dat de gemiddelde dosis die werd gebruikt ongeveer één gram per dag was,” aldus Raine.
De studie bevestigt opnieuw dat een gezond dieet, met inbegrip van voedingsmiddelen die veel omega-3 vetzuren bevatten, gunstig is voor de algehele gezondheid en het welzijn, inclusief gedragsaspecten. Dit geldt althans op korte termijn, zoals blijkt uit het onderzoek. De volgende stap is om te onderzoeken of omega-3 ook op de lange termijn kan helpen om agressie te verminderen.
