Wetenschappers hebben ontdekt hoe Hitchcock kijkers in zijn films weet te trekken, zodat hij ze daarna de stuipen op het lijf kan jagen.
Wetenschappers verzamelden een aantal proefpersonen. De proefpersonen ondergingen een MRI-scan terwijl ze naar scènes uit tien verschillende spannende films keken, waaronder ‘Alien‘, ‘Misery‘ en Hitchcocks ‘The Man Who Knew Too Much‘. Terwijl de scènes in het midden van het scherm werden afgespeeld, waren aan de randen knipperende damborden te zien.
Spoorgroeve
De MRI-scans gaven meer inzicht in de hersenactiviteit van de proefpersonen. Met name in de fissura calcarina (ook wel spoorgroeve genoemd) fluctueerde de hersenactiviteit sterk. De spoorgroeve is het deel van het brein waarin visuele informatie binnenkomt en grotendeels verwerkt wordt.
Centrale versus perifere informatie
Wanneer de spanning in de getoonde scènes toenam, nam de hersenactiviteit in het deel van de spoorgroeve dat perifere visuele informatie tot zich neemt, af, terwijl de activiteit in het deel dat centrale of belangrijke informatie tot zich neemt, toenam. Wanneer de proefpersonen bijvoorbeeld de beroemde ‘North by Northwest‘-scène bekeken waarin een vliegtuig op Cary Grant afstevent, focuste het brein zich op die gebeurtenis. Zodra Grant zich verstopt had en het gevaar geweken was, veranderde de hersenactiviteit en concentreerden proefpersonen zich niet langer alleen op het centrale scherm, maar ook op de omgeving, oftewel de knipperende damborden eromheen. Kortom, wanneer de spanning groot is, richt ons brein zich op het verwerken van visuele informatie die werkelijk belangrijk is en negeert het de visuele informatie die er niet toe doet.
Tunnelvisie
Als het spannend wordt, krijgen we dus eigenlijk een soort tunnelvisie. “Tijdens de spannendste momenten, richtten proefpersonen zich op de film en negeerden ze onbewust de damborden,” legt onderzoeker Eric Schumacher uit. “Het brein stuurt ze naar het centrum van het scherm en trekt ze zo in het verhaal.”
“Veel mensen hebben het gevoel dat ze zich verliezen in het verhaal wanneer ze een goede film kijken,” vertelt onderzoeker Matt Bezdek. “Nu hebben we bewijs voor het idee dat mensen figuurlijk gezien in het verhaal worden getrokken.” Spanning zorgt ervoor dat het brein alles wat afleidt van wat werkelijk belangrijk is – de spanning op het scherm – negeert. En zo kan het zijn dat je je omgeving totaal vergeet en alleen maar bezig bent met wat er in de film gebeurt.