De staart heeft wel wat weg van een macuahuitl; een gevreesd ‘zwaard’ dat onder andere door de Azteken als wapen werd gebruikt.
Onderzoekers hebben in Chileens Patagonië de overblijfselen van een wel heel eigenaardige dinosaurus opgegraven. Het gaat om een soort die zowel kenmerken vertoont van een Ankylosaurus als een Stegosaurus en zo’n 74 miljoen jaar geleden over de aarde zwierf. Wat met name opvalt aan de dinosaurus is zijn bizarre staart, die wel wat weg lijkt te hebben van een gevreesd Azteeks wapen.
Ontdekking
Enkele jaren geleden slaagden onderzoekers er met grote moeite in om een zwaar rotsblok, met daarin enkele zichtbare fossielen, op te graven. Het rotsblok werd ontdekt in een vrij onherbergzaam gebied in het zuidelijkste puntje van Chili. Het gesteente werd overgebracht naar een onderzoeksfaciliteit, waar het grondig werd bestudeerd. En hier stuitten de onderzoekers op een verbazingwekkende ontdekking. Het team trof namelijk een bijzonder goed bewaard gebleven skelet van een dinosaurus aan. Nagenoeg alle botten bleken intact, inclusief die van zijn eigenaardige staart.
Staart
De onderzoekers besloten met name de staart aan een inspectie te onderwerpen. Want deze ‘verschilt sterk van elke bekende staart van een tot nu toe opgegraven dinosaurus’. Op de achterste helft trof het team zeven grote, benige platen (osteodermen) aan, die samen een soort varenblad lijken te vormen. Al vinden de onderzoekers de afgeplatte staart ook wel wat weg hebben van een macuahuitl; een gevreesd ‘zwaard’ dat onder andere door de Azteken als wapen werd gebruikt.
Stegouros elengassen
Met name dankzij deze ‘dodelijke’ staart wisten de onderzoekers dat ze hier een nog onbekende dinosaurus voor zich hadden liggen. De onderzoekers hebben de soort ‘Stegouros elengassen’ genoemd. ‘Stegouros’ betekent zoveel als ‘bedekte staart’, terwijl ‘elengassen’ verwijst naar een mythisch gepantserd monster in de traditie van de lokale inheemse Aonikenk; nomadische jager-verzamelaars die deel uitmaakten van de oorspronkelijke bevolking van Chileens Patagonië.
Kenmerken
Doordat het fossiel buitengewoon goed de tand des tijds heeft weten te doorstaan, slaagde het onderzoeksteam er tevens in interessante kenmerken aan het licht te brengen. Zo stellen ze dat de dino ongeveer twee meter lang moet zijn geweest. Bovendien blijkt Stegouros elengassen zowel eigenschappen van Ankylosaurussen als Stegosaurussen te hebben geërfd; het lijkt erop dat het een unieke, hybride soort was. De onderzoekers vermoeden dat Stegouros elengassen een soort ‘overgangsankylosaurus’ was; een evolutionaire link tussen Ankylosaurussen en andere, oudere geslachten van gepantserde dinosaurussen.
Stegosaurussen worden gezien als logge planteneters en behoren waarschijnlijk tot de meest herkenbare dinosaurussen die ooit over de aarde zwierven. Dit is met name te danken aan hun beroemde verticale rugplaten en de puntige, gevaarlijke zwiepstaart. Ankylosaurussen staan bekend om hun brede, uit beenderplaten opgebouwde pantserrug. Hij verdedigde zichzelf met de bijzondere knots die op het puntje van zijn staart zat. Stegouros elengassen verschilt met zijn staart echter sterk van deze soorten.
De onderzoekers benadrukken dat we nog maar net de geschiedenis van dinosaurussen die ooit door het Chileense landschap slenterden, beginnen te ontsluiten. “In 2011 werd de eerste soort beschreven; een langnekkige herbivoor genaamd Atacamatitan chilensis,” vertelt onderzoeker David Rubilar. “Nu, tien jaar later, beschrijven we een vierde soort. Dit vertelt ons hoe weinig we eigenlijk nog van dit deel in de wereld weten. Tegelijkertijd geeft dit ook de enorme potentie van dit land voor paleontologisch onderzoek aan. De verdere verkenning van Zuid-Chili en Antarctica zal dan ook waarschijnlijk in de toekomst leiden tot nieuwe en spectaculaire ontdekkingen.”