Ze waren zo goed aangepast aan de heersende omstandigheden, dat ze zich geen houding wisten te geven toen ineens alles om hen heen veranderde.
Zo’n 66 miljoen jaar geleden stormde een immens rotsblok af op de aarde. De allesverwoestende inslag bracht het bewind van de machtige dinosauriërs tot een abrupt en noodlottig einde. Waarom de meteoriet-inslag hen precies de das om deed, terwijl zoogdieren, schildpadden en krokodillen wel wisten te overleven, is een veel besproken onderwerp. En in een nieuwe studie komen onderzoekers nu met een nieuwe theorie op de proppen.
Floreren
Je zou misschien denken dat dinosaurussen al kwetsbaar waren en de meteoriet-inslag hen de doodsteek gaf. Maar onderzoekers bewijzen nu het tegendeel. Voordat die fatale meteoriet op aarde plofte, floreerden de dinosaurussen, zo beweren ze. “Ze werden op hun hoogtepunt neergehaald en waren niet in verval op het moment dat de planetoïde insloeg.”
Studie
De onderzoekers baseren zich op een grondige analyse van 1.600 fossielen uit Noord-Amerika. Vervolgens modelleerden ze de voedselketens en de ecologische leefomgevingen van land- en zoetwaterdieren die leefden gedurende de laatste paar miljoen jaar van het Krijt en de eerste paar miljoen jaar van het Paleogeen – een periode kort nadat de meteoriet op aarde insloeg. “Onze studie schetst een goed beeld van de ecologische structuur, voedselwebben en niches van de laatste door dinosauriërs gedomineerde ecosystemen in het Krijt en de eerste door zoogdieren gedomineerde ecosystemen na de inslag van de planetoïde,” zegt onderzoeker Jorge García-Girón. “Dit helpt ons één van de oudste mysteries in de paleontologie op te lossen: waarom alle dinosaurussen op het land uitstierven, terwijl vogels en zoogdieren bleven bestaan.”
Zoogdieren
Paleontologen weten al een tijdje dat er tijdens het bewind van de dinosauriërs ook al veel kleine zoogdieren leefden. En nu blijkt dat deze zoogdieren zich gemakkelijk aan veranderende leefgebieden aanpasten. Bovendien hielden ze er een heel divers dieet op na. Kortom, deze dieren waren flexibel.
Dinosaurussen
Dinosaurussen daarentegen, hadden een heel stabiel bestaan. Ze vervulden een bepaalde niche, waaraan ze buitengewoon goed waren aangepast. En die stabiliteit heeft hen mogelijk de das omgedaan, zo vermoeden de onderzoekers. Ze waren zo goed aangepast aan de heersende omstandigheden, dat ze zich geen houding wisten te geven toen ineens alles om hen heen veranderde.
Voordeel
Het betekent dat zoogdieren hun eigen voordeel creëren door te diversifiëren. Ze namen nieuwe ecologische niches in, ontwikkelden gevarieerde diëten en gedragingen en waren, door zich snel aan te passen, al in staat kleine klimaatverschuivingen te doorstaan. En dat heeft hen waarschijnlijk een belangrijke dienst bewezen. Ze waren simpelweg beter dan de dinosaurussen in staat de allesverwoestende meteoriet-inslag het hoofd te bieden. “Het lijkt er sterk op dat het stabiele bestaan van de laatste dinosaurussen hun overleving in de nasleep van de inslag heeft belemmerd,” zegt onderzoeker Alfio Alessandro Chiarenza. “De inslag veranderde abrupt alle ecologische ‘regels’. Anderzijds waren sommige vogels, zoogdieren, krokodilachtigen en schildpadden beter aangepast aan onstabiele en snelle verschuivingen in hun omgeving. Hierdoor waren ze beter in staat te overleven toen alles plotseling veranderde op het moment dat de planetoïde neerstortte.”
Vóór dat akelige moment, domineerden dinosaurussen dus de wereld. En juist omdát ze floreerden, stierven ze ironisch genoeg uit. “Het was dus niet alleen zo dat zoogdieren profiteerden van de dood van de dino’s,” zegt onderzoeker Steve Brusatte. “Ze hadden al een voordeel dankzij hun flexibiliteit. En dat gaf deze zoogdieren vervolgens de ruimte om alle niches te vullen die de verdwenen dinosauriërs hadden achtergelaten.”
