Het is best een bizar verhaal: al sinds 1956 is de Haplosyllis anthogorgicola niet meer gezien. De wormensoort werd dan ook als uitgestorven beschouwd. Ondertussen blijkt de worm al jaren op allerlei foto’s te staan.
Het was een klein team van mariene wetenschappers van onder meer de University of the Ryukyus in Japan en de King Abdullah University in Saoedi-Arabië dat de fotobombers ontdekte. De piepkleine wormpjes waren op talloze foto’s van burgerwetenschappers te zien.
Toevallige vondst
Een vriend van een van de onderzoekers bracht hen op het spoor. Hij had een stuk koraal meegenomen van een duikexpeditie. In het laboratorium ontdekten ze dat het koraal wemelde van de wormen. Het bleek dus om de soort Haplosyllis anthogorgicola te gaan. Het was relatief eenvoudig te bepalen welke koralen door de wormen werden bewoond, vanwege de graafsporen die zij op het oppervlak achterlieten.
Fotobomben bij dwergzeepaardjes
De onderzoekers kwamen erachter dat deze wormensoort slechts één keer eerder was waargenomen en beschreven in een wetenschappelijk tijdschrift. Sindsdien waren er geen andere waarnemingen of studies gepubliceerd. Even later herinnerden ze zich dat dwergzeepaardjes populair zijn om te fotograferen bij toeristen die duiken naar koralen. Daarom begonnen ze op de iNaturalist-website te zoeken naar foto’s van deze slechts 2,5 centimeter grote zeepaardjes. iNaturalist is een platform waar toeristen en amateurwetenschappers foto’s kunnen plaatsen van dieren of andere dingen die relevant zijn voor wetenschappelijk onderzoek.
Tijdens hun zoektocht ontdekten ze dat veel van de foto’s van dwergzeepaardjes ook op de achtergrond beelden bevatten van H. anthogorgicola. Speurend in het archief van de website kwamen de wetenschappers erachter dat de wormen al vele jaren op foto’s verschijnen. Ze waren dus verre van uitgestorven, maar simpelweg vergeten door de wetenschap.
Overal in Azië aanwezig
Na het bestuderen van de foto’s en de graafsporen van de wormen concludeerde het team dat de soort op meerdere locaties in Azië voorkomt en in grote aantallen aanwezig is. De wormen waren zichtbaar op maar liefst driekwart van alle foto’s van de dwergzeepaardjes die ze onderzochten.
Daarnaast vonden ze aanwijzingen dat de wormen mogelijk een positieve rol spelen voor de koralen. Ze lijken drijvend afval op te ruimen, wat gunstig kan zijn voor het ecosysteem van het koraal. Deze vergeten diersoort blijkt dus een uiterst nuttig beestje.
De Haplosyllis anthogorgicola
De Haplosyllis anthogorgicola is een piepkleine borstelworm van slechts 6 millimeter groot. Hij heeft een cilindrisch, gesegmenteerd lichaam met een kop en een staartstuk. De kop heeft een prostomium, oftewel een gedeelte voor de mondopening, en een peristomium, zoals ook wel het gedeelte rond de mond wordt genoemd, en bevat diverse aanhangsels waaronder voelsprieten. De wormpjes huizen in hoornkoraal waar er wel vijftien exemplaren per kubieke centimeter zitten. De wormensoort is voor de eerste en enige keer beschreven in 1956 door Huzio Utinomo, mariene bioloog aan de Kyoto University. Daarna is de diersoort in de vergetelheid geraakt. Het is ook extreem moeilijk om de wormen te vinden, omdat ze zo klein zijn en bovendien transparant, waardoor ze bijna niet te zien zijn in het water.
