Zeekatten hebben een bijzondere manier om onopgemerkt hun prooi te besluipen. Britse onderzoekers ontdekten dat deze bekende inktvissoort een patroon van donkere strepen over zijn lichaam laat bewegen om zich te camoufleren tijdens de jacht. Het is een prachtig schouwspel.
Roofdieren die hun prooi achtervolgen, doen hun uiterste best om niet gezien of gehoord te worden. Bij de minste of geringste argwaan slaat hun sappige maaltje op de vlucht en is de jachtpartij mislukt. Beweging maakt camouflage minder effectief, maar de broadclub-inktvis (Ascarosepion latimanus) heeft een bijzondere techniek ontwikkeld om dit probleem te omzeilen. Donkere strepen bewegen in een ritmisch patroon over zijn kop en armen, waardoor hij minder opvalt terwijl hij zijn prooi besluipt.
Bewegende strepen verstoren het zicht
Volgens onderzoeker dr. Matteo Santon wordt camouflage in de natuur meestal gebruikt door prooidieren om zich te verstoppen voor roofdieren. “De meeste van dit soort studies richten zich op stilzittende dieren, omdat beweging er vaak voor zorgt dat de camouflage zijn effectiviteit verliest.”
Vanaf minuut 2 zie je de betoverende patronen van de zeekat.
Zijn collega dr. Martin How legt uit hoe dat voor zeekatten anders is. “De meeste zeekatten jagen door ongezien hun prooi te benaderen. Dankzij hun huid, die razendsnel van kleur verandert, hebben ze meer mogelijkheden om uit het zicht te blijven van hun prooi dan andere dieren.”
Om te begrijpen hoe deze techniek werkt, bekeken de wetenschappers de jacht vanuit het perspectief van een krab, een veelvoorkomend slachtoffer van de zeekat. De experimenten laten duidelijk zien dat de bewegende strepen het roofdier minder zichtbaar maken. De sterke visuele prikkels van de strepen verstoren het zicht van de prooi, waardoor het arme dier de naderende zeekat niet op tijd opmerkt.
“Voor ons ziet het bewegende patroon op de huid van deze inktvissen er juist opvallend uit, omdat het sterk afwijkt van de omgeving”, vertelt Santon. “Maar voor de prooi werken de ritmisch bewegende strepen als een soort hypnotisering. Ze worden totaal afgeleid door de illusie die zich voor hun ogen afspeelt.”
Heel arsenaal aan jachttechnieken
Deze gewiekste camouflagetechniek is niet de enige manier waarmee zeekatten hun prooi om de tuin leiden. “Deze soort kent minstens drie andere technieken om onopgemerkt dichterbij te komen”, weet Santon. Hij wil nu onderzoeken hoe de andere jachtmethodes precies in elkaar steken en waarom zeekatten soms voor de ene en soms voor de andere strategie kiezen.
Zijn eerste ontmoeting met jagende zeekatten in de natuur was een bijzondere ervaring. “Het was ongelooflijk om ze in hun eigen leefgebied in actie te zien. De manier waarop ze jagen met hun bewegende strepen is magisch. De trukendoos van deze tienarmige illusionist gaat wagenwijd open.”
