Duiken in ijskoud water zonder ademhalingsapparatuur: levensgevaarlijk, maar voor deze vrouwelijke duikers van het Zuid-Koreaanse eiland Jeju is het appeltje-eitje. Zelfs als ze zwanger zijn blijven ze nog duiken. Wat is hun geheim?
De Haenyeo, of ‘vrouwen van de zee’, duiken het hele jaar door samen om voedsel te oogsten voor hun gemeenschap. Niet in warme wateren zoals we die kennen in het Caribisch gebied, maar in ijskoud water. Levensgevaarlijk, voor normale mensen dan. Deze vrouwen doen het echter moeiteloos meerdere keren per jaar. Hun geheim? Ze hebben ‘superkrachten’: hun DNA is ingesteld op overleven in koude wateren.
Genen
“Hun ongelooflijke vermogen staat in hun genen geschreven”, zegt geneticus Melissa Ilardo van de Universiteit van Utah over deze vrouwen die woonachtig zijn op het eiland Jeju. “Het feit dat vrouwen tijdens hun zwangerschap duiken, wat heel moeilijk is om te doen, heeft in feite een hele eilandbevolking beïnvloed.” Het onderzoeksteam van de Universiteit van Utah heeft aangetoond dat de Haenyeo-duiksters een unieke genetische aanpassing hebben die hun bloeddruk verlaagt tijdens het duiken. Onderzoekers vermoeden dat deze aanpassing hen beschermt tegen complicaties zoals pre-eclampsie, een potentieel dodelijke hoge bloeddruk. Dit gen werd bij 33% van de vrouwen van het eiland Jeju gevonden. Daarnaast beschikken de Haenyeo over een gen dat hen in staat stelt om in extreem koude wateren te duiken. De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Cell Reports.
Onderzoek
De onderzoekers kwamen tot deze conclusie nadat ze de fysiologische eigenschappen en genomen van 30 Haenyeo-duikers met 30 niet-Haenyeo mensen van Jeju en 31 mensen van het Koreaanse vasteland hebben vergeleken. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 65 jaar. De onderzoekers vergeleken de hartslag en bloeddruk van de deelnemers in rust en tijdens ‘gesimuleerde duiken’ waarbij de deelnemers hun adem inhielden terwijl ze hun gezicht in koud water hadden.
Trainen
Het is echter niet alleen maar de genetische aanleg die hen in staat stelt om onder extreme omstandigheden te duiken. Veel van wat deze vrouwen zo bijzonder maakt komt door een leven lang trainen. Mede door het trainen kunnen de Haenyeo-vrouwen lang zuurstof vasthouden. Tijdens het duiken daalt hun hartslag reflexmatig om zuurstof te besparen, een vaardigheid die met ervaring groeit. Tijdens de gesimuleerde duiken vertoonden alle deelnemers een verlaagde hartslag, maar de hartslag van de Haenyeo daalde significant meer dan die van beide controlegroepen. Waar de hartslag van de gemiddelde deelnemer tijdens een gesimuleerde duik met zo’n 20 slagen per minuut vertraagde, daalde die bij de Haenyeo tot wel het dubbele: ongeveer 40 slagen.
Betere gezondheidszorg
Het onderzoeksteam hoopt dat hun ontdekking van deze genetische aanpassing uiteindelijk zal leiden tot betere gezondheidszorg voor mensen die aandoeningen hebben die verband houden met een hoge bloeddruk. Denk dan aan beroertes – op het eiland Jeju heeft men veel minder beroertes dan in de rest van het land. Mogelijk kan de genetische verandering die de ‘vrouwen van de zee’ hebben, helpen beschermen tegen een beroerte.