Democratische en dictatoriale landen lijden minder onder ontbossing. Dat concluderen wetenschappers. “Binnen de milieuwetenschap is er grote onenigheid over de vraag of democratie nu wel of niet van invloed is op de toestand van het milieu,” vertelt onderzoeker Tuur Mol. “Wij weten daar nu systematiek in aan te brengen. Dat is het leuke.”
Mol en masterstudente Mailanie Buitenzorgy zetten een simpele studie op. Ze verzamelden van 177 landen de gegevens over de ontbossing en de mate van democratie. Dat leverde een omgekeerde U-vorm op: de ontbossing is het hoogst in de landen die in een overgangssituatie zitten: van democratisch naar dictatoriaal of omgekeerd. Volgens Mol gaat het dan om landen zoals China en Korea.
Verklaring
Landen met weinig ontbossing en een stabiele democratie treft u vooral in het westen. Opvallend genoeg doen landen met een dictatuur het ook heel erg goed als het gaat om de ontbossing. Volgens Mol zijn de resultaten goed te verklaren. “In autocratieën beschermt de sterke staat het bos. In volwaardige democratieën zijn het maatschappelijke organisaties die deze rol vervullen. Maar juist in het overgangsgebied werken die oude en nieuwe instituties niet volledig.”
Interessant
Volgens Mol is het onderzoek heel interessant voor milieueconomen en sociale wetenschappers. “Economen hebben veel studie gedaan naar de relatie tussen economische groei en de verslechtering van het milieu. Daar lijkt de omgekeerde U ook aanwezig. Wij bewijzen dat zo’n verband ook opgaat voor de relatie tussen ontbossing en democratie. Sterker nog: dat het verband sterker is.”
Boodschap
Het onderzoek is vooral een boodschap voor economen. “Economen, jullie kijken veel te veel naar de economie,” merkt Mol op. “Er is meer nodig om de toestand van het milieu te verklaren. Ik verwacht dat dit artikel heel veel geciteerd gaat worden. Dit opent een heel nieuwe onderzoekslijn. Wij hebben alleen maar naar ontbossing gekeken, maar je kunt allerlei andere indicatoren onderzoeken.” Zo zouden ook de grootte van de bevolking op het platteland, de grootte van het land zelf en het onderwijs een belangrijke rol spelen in de ontbossing.”
Het onderzoek heeft echter ook een praktische component. “Het IMF geeft bijvoorbeeld veel fondsen aan programma’s tegen ontbossing. Daar moet je dus niet alleen kijken naar inkomensverbetering, maar ook naar democratisering en participatie. Wij bieden daarvoor het argument.”
