De verrassende vriendschap tussen Neanderthalers en moderne mensen: ze hadden meer gemeen dan we dachten

Ze leefden niet alleen samen, maar deelden ook met elkaar in technologie, levensstijlen en begrafenisrituelen, zo toont een nieuwe studie aan.

Wetenschappers zijn nog steeds bezig de mysterieuze band tussen Neanderthalers en moderne mensen te ontrafelen. We weten dat ze het bed met elkaar deelden, aangezien we Neanderthaler-DNA in ons hebben. Maar er wordt ook gesuggereerd dat de komst van de moderne mens misschien wel de nekslag voor de Neanderthaler heeft betekend. Opgravingen in de Tinshemetgrot in centraal Israël werpen nu nieuw licht op de nog steeds raadselachtige band tussen deze twee mensensoorten.

Tinshemetgrot
Opgravingen in de Tinshemetgrot zijn al sinds 2017 aan de gang. Een van de belangrijkste doelen van het onderzoeksteam is om te begrijpen hoe de relatie tussen Homo sapiens en Neanderthalers was gedurende het midden-Paleolithicum in de Levant, een deel van Zuidwest-Azië (een regio die de huidige landen Israël, Palestina, Libanon, Syrië en Jordanië omvat).We weten namelijk dat beide mensensoorten tegelijkertijd in dit gebied leefden. Maar waren ze rivalen die om middelen streden, vreedzame buren, of werkten ze zelfs samen?

Begrafenissen
Een recente ontdekking in de Tinshemetgrot onthult nu dat er veel meer wederzijdse invloed was dan vroeger werd gedacht. De grot, rijk aan archeologische vondsten, heeft meerdere menselijke begrafenissen onthuld – de eerste uit het midden-Paleolithicum in meer dan vijftig jaar. Dit levert sterk bewijs op dat Neanderthalers en moderne mensen in de regio niet alleen samenleefden, maar ook aspecten van hun dagelijks leven, technologie en begrafenisrituelen met elkaar deelden. Deze bevindingen benadrukken de complexiteit van hun interacties en suggereren een nauwere relatie dan voorheen werd gedacht.

Een stenen voorwerp ontdekt in de Tinshemetgrot dat is vervaardigd met een techniek die zowel door Homo sapiens als Neanderthalers werd gebruikt. Afbeelding: Marion Prévost

Interacties
Kortom, de bevindingen duiden erop dat verschillende Homo-groepen in het midden-Paleolithicum in de Levant dus belangrijke praktijken met elkaar deelden, zoals begrafenisrituelen en het symbolisch gebruik van minerale pigmenten. Zo vonden de onderzoekers in de Tinshemetgrot bijvoorbeeld oker, dat vermoedelijk werd gebruikt voor lichaamsversiering. Het betekent dus dat de twee mensensoorten veel met elkaar in contact stonden. Deze interacties zorgden vervolgens voor culturele uitwisseling, meer sociale complexiteit en nieuwe gedragingen, zoals formele begrafenissen.

Overnemen
Het is echter nog niet duidelijk welke groep welke praktijken van de ander overnam — bijvoorbeeld of moderne mensen de jachttechnieken van Neanderthalers leerden, of Neanderthalers de begrafenisrituelen van moderne mensen overnamen, of dat ze samen nieuwe tradities ontwikkelden. Wat de onderzoekers in ieder geval vermoeden, is dat de interacties tussen Neanderthalers en Homo sapiens geen toevallige ontmoetingen waren, maar dat er wezenlijke contacten waren die leidden tot het overnemen van elkaars gedragingen.

Kerkhof
De clustering van menselijke begrafenissen in de Tinshemetgrot roept daarnaast interessante vragen op over de rol van de grot in de samenleving van die tijd. Zou het misschien een speciale begraafplaats of zelfs een kerkhof kunnen zijn geweest? Als dat het geval is, zou dit kunnen wijzen op gedeelde rituelen en sterke gemeenschappelijke banden. Het plaatsen van belangrijke voorwerpen, zoals stenen werktuigen, dierenbotten en oker, in de begrafeniskuilen kan ook duiden op vroege overtuigingen in het leven na de dood.

Smeltkroes
Op basis van de interessante bevindingen omschrijft onderzoeksleider Yossi Zaidner de vindplaats als een ‘smeltkroes’ waar verschillende menselijke groepen elkaar ontmoetten, met elkaar omgingen en samen evolueerden. “Onze gegevens laten zien dat menselijke connecties en interacties tussen populaties essentieel zijn voor het stimuleren van culturele en technologische vernieuwingen door de geschiedenis heen”, legt hij uit.

De ontdekkingen in de Tinshemetgrot geven een fascinerend inzicht in de sociale structuren, symbolische gedragingen en het dagelijks leven van vroege menselijke groepen. Ze laten een tijd van grote demografische en culturele veranderingen zien en werpen nieuw licht op het complexe netwerk van interacties die de wereld van onze voorouders bepaalden. De voortzetting van de opgravingen in de Tinshemetgrot zal ongetwijfeld nog meer inzichten bieden in de oorsprong en evolutie van menselijke samenlevingen.

Bronmateriaal

"First burials: Neanderthal and Homo sapiens interactions in the Mid-Middle Palaeolithic Levant" - The Hebrew University of Jerusalem (via EurekAlert)
Afbeelding bovenaan dit artikel: gordenkoff van Getty Images (via Canva Pro)

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd