Er zijn boeken vol geschreven over diëten, je kunt geen vrouwenblad openslaan of het gaat over afvallen en nu zijn er zelfs pillen waardoor je een paar pondjes kunt kwijtraken. Maar eigenlijk is er een veel eenvoudigere manier om iemand te helpen zijn streefgewicht te bereiken: geef geld.
Volgens een Britse studie moet je mannen met obesitas een tekstbericht sturen met een financiële prikkel, dus iets als: wanneer je 5 kilo bent afgevallen krijg je 100 euro. Het zou zelfs zo goed werken dat de onderzoekers het aanraden als alternatief voor de traditionele dieetprogramma’s.
Geld verdienen
Meer dan de helft van de Nederlandse mannen heeft overgewicht, 13 procent kampt met obesitas. Naar verhouding nemen er echter minder mannen deel aan onderzoek naar afvallen en zijn ze minder bezig met diëten dan vrouwen. En dat geldt nog meer voor mannen uit lagere sociaaleconomische klassen.
Voor hen moet er dus iets anders worden bedacht. “Een van de effectiefste prikkels die we in de literatuur tegenkwamen is het betalen van een soort borg. Daarbij storten mensen een bepaald bedrag op een rekening, dat ze kwijtraken als ze hun streefgewicht niet bereiken. Dit sluit aan bij de economische gedragstheorie die ervan uitgaat dat mensen meer gemotiveerd worden doordat ze het verlies van geld willen voorkomen dan doordat ze geld krijgen”, legt professor Pat Hoddinott uit van de University of Stirling. “Maar niet iedereen kan het zich permitteren om zijn eigen geld in te zetten dus ontwierpen we de Game of Stones-studie, waarbij geld aan het begin op een rekening wordt gezet, dat deelnemers krijgen als ze hun doel bereiken.”
WhatsApp-berichtjes
Daarna hoefde er alleen af en toe een WhatsApp-berichtje te worden gestuurd. Dat is veel goedkoper en minder arbeidsintensief dan een traditioneel afvalprogramma, waarbij je bijvoorbeeld langs een diëtist gaat. “Mannen die obesitas hadden, hielpen om de structuur van de prikkels te ontwikkelen en om de tekstberichten te schrijven”, aldus Hoddinott.
Samen met collega’s voerde ze een jaar lang de Game of Stones-test uit in Belfast, Bristol en Glasgow. Bijna zeshonderd mannen met obesitas deden mee. Ze waren gemiddeld tegen de 51 jaar oud en wogen 118,5 kilo. Hun BMI was gemiddeld 37,7. Ze werden willekeurig ingedeeld in drie groepen: de eerste groep kreeg tekstberichten met financiële prikkels, de tweede alleen tekstberichten en er was een controlegroep.
Degenen die de berichten met financiële prikkels kregen, ontvingen dagelijks een tekstbericht en ook motiverende berichten, tips van andere mannen over hoe zij hun eetgewoonten en leefstijl hadden veranderd en links naar goede websites. Ook kregen ze toegang tot een onderzoekswebsite met bewezen informatie over afvallen en een onlinetracker om hun gewicht te monitoren.
Doelen halen
Ze kregen ook te horen dat er omgerekend 465 euro op een rekening was gezet. Dat bedrag zouden ze aan het eind van het onderzoek ontvangen, na een jaar dus. Ze zouden echter een deel van het geld kwijtraken, iedere keer als ze een van de drie doelen niet haalden. Er zou 58 euro afgaan als het hen niet lukte om 5 procent van hun gewicht kwijt te raken na drie maanden. Het kostte hen 175 euro als ze niet 10 procent van hun gewicht waren verloren na 6 maanden en er ging 232 euro af als ze na een jaar weer waren aangekomen. Ze ontvingen de 465 euro dus alleen als ze na een jaar nog steeds 10 procent minder wogen dan aan het begin van de studie.
De mannen in de tweede groep kregen alleen tekstberichten met afvaltips, informatie en linkjes naar de studiewebsite, maar dus geen financiële prikkel en de controlegroep had alleen toegang tot de speciale website over afvallen.
Bijna 150 euro
Het resultaat was duidelijk: de mannen die geld konden verdienen met afvallen, verloren de meeste kilo’s, gemiddeld bijna 5 procent van hun lichaamsgewicht. De groep die alleen tekstberichten ontving, raakte gemiddeld 2,7 procent kwijt en de controlegroep slechts 1,3 procent. De mannen die financieel geprikkeld werden, ontvingen aan het eind van het experiment gemiddeld bijna 150 euro. 27 van hen verdienden het volledige bedrag van 465 euro.
Het lijkt dus een succesvolle aanpak en je kunt je voorstellen dat het met grotere bedragen nog beter werkt. “We hebben een groep mannen weten te bereiken die zelden deelneemt aan dit soort programma’s. Afvalmethodes zijn normaal gesproken erg intensief, met elke een of twee weken een weegmoment. In Game of Stones waren er slechts vier korte weegafspraken in het hele jaar. Er was geen interventie door medewerkers dus er is weinig personeel nodig. Zowel de mannen zelf als gezondheidsmedewerkers konden de aanpak erg waarderen en het verminderde bovendien ongelijkheid in de zorg. Het was een win-winsituatie voor iedereen”, klinkt het enthousiast.
