De schaduwzijde van een zonsverduistering: aanzienlijk meer verkeersongelukken

Nog iets meer dan een week en dan worden de Verenigde Staten getrakteerd op een totale zonsverduistering. Voor velen iets om naar uit te zien. Maar ook een reden om, zeker in het verkeer, op je hoede te zijn, zo betogen twee Amerikaanse onderzoekers. Hun nieuwste studie onthult namelijk dat tijdens en rondom een zonsverduistering aanzienlijk meer verkeersongelukken plaatsvinden.

Tijdens de laatste zonsverduistering in de VS waren bijvoorbeeld maar liefst 46 extra verkeersdoden te betreuren, zo schrijven de onderzoekers in het blad Jama Internal Medicine. “We ontdekten een significante toename van gevaar in het verkeer in de VS, rond de tijd van een totale zonsverduistering,” legt onderzoeker Donald Redelmeier uit. “Het gaat gemiddeld om één extra botsing tussen voertuigen in elke 25 minuten en één extra verkeersdode in elke 95 minuten.”

Register
De onderzoekers baseren die conclusie op data uit het Fatality Analysis Reporting System: een register waarin alle fatale botsingen op Amerikaanse wegen worden bijgehouden. De onderzoekers keken daarbij specifiek naar het aantal fatale botsingen rond en tijdens de zonsverduistering die op 21 augustus 2017 plaatsvond. Heel concreet richtten ze zich daarbij op 20, 21 en 22 augustus.

De cijfers
Het onderzoek onthult dat op die drie dagen 1878 Amerikanen een botsing meemaakten, waarvan er 741 een fatale botsing meemaakten. Het betekent dat er gemiddeld per uur 10,3 mensen in een fatale botsing belandden. Dat zijn er aanzienlijk meer dan normaal, zo ontdekten de onderzoekers toen ze de cijfers van zes willekeurig gekozen dagen erbij pakten. In die zes ‘controle-dagen’ maakten 1137 mensen een fatale botsing mee. Het betekent dat er in die zes dagen gemiddeld per uur 7,9 mensen in een fatale botsing belandden. De cijfers hinten erop dat het aantal fatale botsingen tijdens of rond een zonsverduistering met zo’n 31 procent toeneemt.

Meer drukte op de weg
Die toename in (fatale) botsingen is waarschijnlijk niet te verklaren door veranderingen in de hoeveelheid zonlicht die het aardoppervlak tijdens een zonsverduistering bereikt, zo stellen de onderzoekers. “In plaats daarvan is het waarschijnlijk te verklaren doordat het drukker is op de weg,” aldus Redelmeier. En dat komt dan weer doordat veel mensen onderweg zijn naar een locatie waar de zonsverduistering goed te zien is. “Daarbij rijden veel mensen op voor hen onbekende wegen,” gaat de onderzoeker verder, wat de kans op ongelukken verder vergroot. Ook rijden ze soms te hard om op tijd op hun locatie te arriveren. “Of ze worden afgeleid door de zonsverduistering.” Ook drugs en alcohol, geconsumeerd op feestjes rondom de zonsverduistering, kunnen wellicht de toename aan ongelukken helpen verklaren. Net als het feit dat sommige mensen de zonsverduistering op onveilige plaatsen langs de kant van de weg bekijken.

De bevindingen van de onderzoekers zijn uiterst relevant, omdat de Amerikanen binnenkort weer de mogelijkheid hebben om een zonsverduistering te aanschouwen: op 8 april schuift de maan tussen de aarde en de zon, waardoor de zon heel even volledig verduisterd wordt. Voor zo’n 200 miljoen Amerikanen en Canadezen geldt dat de plaatsen waar de totale zonsverduistering te zien is, goed aan te rijden zijn. Het lijkt dan ook in de lijn der verwachtingen te liggen dat veel mensen de weg opgaan. Maar het hoeft niet per se te resulteren in meer botsingen en verkeersdoden, zo benadrukken de onderzoekers. Bijna alle fatale botsingen kunnen voorkomen worden door aanpassing van het rijgedrag. Zo raden de onderzoekers automobilisten onder meer aan om zich aan de voorgeschreven snelheid te houden, niet onder invloed van drank of drugs achter het stuur te kruipen, een gordel te dragen en zich zo min mogelijk te laten afleiden.