Uit nieuw onderzoek blijkt dat de rijkste 10 procent van de aarde voornamelijk verantwoordelijk is voor de huidige opwarming sinds 1990. Wie zijn de dupe? De gebieden die historisch gezien juist het minst hebben bijgedragen aan de opwarming.
De aarde kan in het uiterste geval 3,5 graden opwarmen in 2085 ten opzichte van 1990. Het is een doemscenario dat ernstige gevolgen zou hebben. Denk dan aan massa-emigratie ten gevolge van droogte, natuurrampen en extreme weersomstandigheden. Maar wie draagt hier het meeste aan bij? Niet de mensheid als geheel, maar een kleine elite: de rijkste 10 procent van de wereldbevolking.
Schrikbarende resultaten
Uit een nieuwe studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Nature Climate Change, blijkt namelijk dat de rijkste 10 procent van de wereldbevolking verantwoordelijk is voor twee derde van de waargenomen opwarming van de aarde sinds 1990 en de daaruit voortvloeiende toename van extreme weersomstandigheden zoals hittegolven en droogtes. Daarnaast concludeert het onderzoeksteam van het International Institute for Applied Systems Analysis (IIASA) dat de top 1 procent van de rijkste mensen 26 keer het wereldwijde gemiddelde bijdroeg aan de toename van maandelijkse 1-in-100-jaar hitte-extremen. Dit betekent dat extreme hittegolven die voorheen slechts één keer per eeuw in een specifieke maand voorkwamen, door klimaatverandering nu aanzienlijk vaker optreden. Daarbovenop droeg de rijkste 1 procent ook nog eens 17 keer meer bij aan de droogte in het Amazonegebied. “Ons onderzoek toont aan dat extreme klimaateffecten niet alleen het gevolg zijn van abstracte wereldwijde emissies, maar dat we ze rechtstreeks kunnen koppelen aan onze levensstijl en investeringskeuzes, die op hun beurt gekoppeld zijn aan rijkdom”, legt hoofdauteur Sarah Schöngart uit.
Nieuwe onderzoeksmethode
Met een nieuwe onderzoeksmethode die economische data en klimaatmodellen combineerde, konden de onderzoekers de uitstoot van verschillende inkomensgroepen wereldwijd traceren en hun bijdrage aan specifieke gevolgen van klimaatverandering beoordelen. Schokkend genoeg blijkt dat de rijkste 10 procent van de twee grootmachten in de wereld, China en de Verenigde Staten, alleen al verantwoordelijk zijn voor een twee- tot drievoudige toename van hittegolven in kwetsbare gebieden. De consumptie en investeringen van rijke individuen hebben voornamelijk grote gevolgen voor tropische gebieden zoals het Amazonegebied, Zuidoost-Azië en zuidelijk Afrika. En dat terwijl dit gebieden zijn die historisch gezien het minst hebben bijgedragen aan de wereldwijde uitstoot.
Beleid
Als iedereen in de wereld had uitgestoten zoals de onderste 50% van de bevolking, dan zou de opwarming van de aarde sinds 1990 minimaal zijn geweest, concludeert Carl-Friedrich Schleussner, één van de onderzoekers. Hij meent dat het benoemen van deze ‘onbalans’ cruciaal is voor het creëren van eerlijke en effectieve klimaatmaatregelen. Het team benadrukt dat maatregelen gericht op rijke elites er onder andere voor kunnen zorgen dat klimaatmaatregelen meer geaccepteerd worden in de maatschappij. Bovendien is het in evenwicht brengen van de verantwoordelijkheid voor klimaatmaatregelen in lijn met de werkelijke uitstootbijdragen volgens hen essentieel omdat het niet alleen de opwarming van de aarde afremt, maar ook kan leiden tot een rechtvaardigere en veerkrachtigere wereld.
