De atmosfeer van de aarde blijkt veel groter dan gedacht

Zelfs de maan zit er feitelijk in!

De atmosfeer van onze planeet strekt zich veel verder uit dan onderzoekers dachten. Zo blijkt het buitenste gedeelte van de atmosfeer zelfs verder dan de maan te reiken. “De maan vliegt als het ware door de atmosfeer van de aarde,” zegt hoofdauteur van de studie Igor Baliukin. De onderzoekers kwamen tot deze ontdekking nadat ze oude data van het SOHO-ruimtevaartuig uit de kast te trokken. “We wisten het niet, totdat we gegevens die meer dan twee decennia geleden zijn verzameld, afstoften.”

SOHO
De SOHO satelliet werd in december 1995 gelanceerd en bestudeert nu al meer dan twintig jaar de zon; van de diepe kern, tot de buitenste corona en de zonnewind. Het SWAN-instrument aan boord van het SOHO-ruimtevaartuig fotografeerde de aarde en de atmosfeer driemaal tussen 1996 en 1998. Maar deze gegevens verdwenen vervolgens in de kast. Het onderzoeksteam besloot deze dataset nog eens uit de archieven te halen voor verdere analyse. En de beelden werpen nu nieuw licht op de atmosfeer van de aarde.

Geocorona
Op de plek waar onze atmosfeer over gaat in de ruimte, bevindt zich een wolk van waterstofatomen die ook wel de geocorona wordt genoemd. Deze kan echter alleen vanuit de ruimte worden waargenomen. Astronauten van de Apollo 16 missie sloegen de geocorona in 1972 gade, dankzij de eerste telescoop op de maan. “In die tijd wisten de astronauten die zich op de maan bevonden echter niet dat ze zelf in de buitenwijken van de geocorona stonden,” zegt onderzoeker Jean-Loup Bertaux.

Afstand
Met behulp van het SWAN-instrument konden onderzoekers de waterstofatomen volgen en meten tot waar de geocorona precies reikt. En uit de bevindingen blijkt dat de laag zich vanaf de aarde gezien tot wel 630.000 kilometer ver uitstrekt. Ter vergelijking; de afstand van de aarde tot de maan is zo’n 385.000 kilometer.

De omvang van de geocorona. Afbeelding: ESA

Dichtheid
De dichtheid van de waterstofatomen in de geocorona verschilt echter wel. Zo is deze dichtheid aan de dagzijde en de nachtzijde van de aarde anders. Uit de bevindingen blijkt dat de waterstofatomen aan de dagzijde op 60.000 kilometer boven het aardoppervlak worden samengeperst tot 70 atomen per kubieke centimeter. Rond de maan is dit ongeveer 0,2 atomen per kubieke centimeter.

Zo blijkt maar weer dat oude data nooit zomaar afgeschreven moet worden. “Gearchiveerde gegevens van vele jaren geleden kunnen wel vaker worden gebruikt voor nieuwe wetenschap,” zegt onderzoeker Bernhard Fleck. “De ontdekking benadrukt de waarde van gegevens die meer dan 20 jaar geleden zijn verzameld.”

Bronmateriaal

"Earth's atmosphere stretches out to the moon – and beyond" - ESA

Afbeelding bovenaan dit artikel:

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd