En voor Europa lijkt 2020 het warmste jaar ooit gemeten te gaan worden.
Dat heeft de Copernicus dienst voor klimaatverandering (C3S) vandaag bekend gemaakt. De dienst baseert zich op miljarden metingen van satellieten, schepen, vliegtuigen en weerstations. Een analyse van die enorme hoeveelheid data schetst een duidelijk beeld: de opwarming van de aarde zet ook tijdens deze pandemie door.
Record
De laatste novembermaand zet een duidelijk record neer. De novembertemperatuur lag meer dan 0,1 graad Celsius boven de vorige warmste novembermaanden ooit gemeten (te weten: in 2016 en 2019). Bovendien lagen de temperaturen in november 2020 bijna 0,8 graden Celsius hoger dan gemiddeld in de periode tussen 1981 en 2010 het geval was.
De genoemde temperaturen zijn wereldwijde gemiddelden. Zoomen we in, dan zien we dat er natuurlijk regionale verschillen zijn en niet elke regio (in dezelfde mate) met hoge temperaturen te maken kreeg. Zo lagen de temperaturen in Centraal-Azië en West-Antarctica afgelopen maand lager dan normaal. Maar in Noord-Europa, Siberië en de Noordelijke IJszee stegen de temperaturen juist weer flink boven het gemiddelde uit. En ook in delen van de VS, Zuid-Amerika, zuidelijk Afrika, het grootste deel van Australië, oostelijk Antarctica en het Tibetaanse plateau was het warmer dan men gemiddeld in november gewend is.
Europa
In Europa was het ook vrij warm; de recente novembermaand gaat de boeken in als de op één warmste novembermaand ooit gemeten. Alleen de november van 2015 was (0,2 graden Celsius) warmer.
Warme herfst
Met de warme novembermaand sluit Europa bovendien de warmste herfst ooit gemeten af. In september, oktober en november lagen de temperaturen gemiddeld maar liefst 0,4 graden Celsius hoger dan in 2016: het jaar dat tot voor kort de warmste herfst ooit gemeten, kende. Bovendien lagen de temperaturen afgelopen herfst 1,9 graden Celsius hoger dan gemiddeld in dezelfde periode tussen 1981 en 2010 het geval was.
Warm jaar
En zoals het er nu naar uitziet, zal Europa over een maandje ook kunnen concluderen dat het zojuist het warmste jaar ooit gemeten achter de rug heeft. Tussen januari en november lagen de temperaturen al 0,5 graden Celsius boven die van 2019, het jaar dat nu te boek staat als het warmste jaar ooit gemeten. Met nog één maand te gaan, lijkt 2020 het record van 2019 te gaan verbreken.
In de data van C3S duiken ook flinke temperatuurafwijkingen op. Zo zijn in het noordpoolgebied en grote delen van Noord-Siberië uitzonderlijk hoge temperaturen gemeten. Het zorgt er onder meer voor dat in het Arctisch gebied in november 2020 heel weinig zee-ijs op de wateren rustte. “Deze trend is zorgwekkend, aldus Carlo Buontempo, directeur van C3S. “En benadrukt het belang van uitgebreide monitoring van het noordpoolgebied, aangezien het sneller opwarmt dan de rest van de wereld.”
Ook wereldwijd een recordbrekend warm jaar?
Vorige week liet de World Meteorological Organization al weten te verwachten dat 2020 ook voor de aarde als geheel de boeken in zal gaan als één van de warmste jaren ooit gemeten. De Copernicus dienst voor klimaatverandering sluit zich daarbij aan. In afwachting van de cijfers van december kan de dienst concluderen dat het jaar 2020 het jaar 2016 – dat nu te boek staat als het warmste kalenderjaar ooit – op de hielen zit. De warme novembermaand heeft het gat tussen de twee jaren behoorlijk gedicht. Of 2020 het jaar 2016 ook daadwerkelijk van de troon gaat stoten, is nog even afwachten. Omdat de verschillen zo klein zijn, kan een kleine dip in de decembertemperatuur al genoeg zijn om ervoor te zorgen dat het jaar 2016 de recordhouder blijft.
Wat wel duidelijk is, is dat het jaar 2020 naadloos past in de trend die we de afgelopen decennia steeds duidelijker ontwaren, zo stelt Carlo Buontempo, directeur van C3S. “Deze gegevens liggen in lijn met de trend van opwarming van de aarde op de lange termijn. Alle beleidsmakers die het beperken van klimaatrisico’s als een prioriteit beschouwen, moeten deze bevindingen als een enorm serieuze waarschuwing zien en zich meer dan ooit inspannen om te voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs uit 2015.”
