Hoewel de situatie in Nederland misschien anders doet geloven, is het coronavirus nog lang de wereld niet uit.
Opnieuw valt in de strijd tegen COVID-19 een trieste mijlpaal te noteren. Er zijn vanaf vandaag wereldwijd meer dan een half miljoen mensen door toedoen van COVID-19 overleden. Tevens is het aantal bevestigde besmettingen door de grens van 10 miljoen heen gebroken.
Het virus versnelt
En daarmee wordt pijnlijk duidelijk dat het virus nog altijd – en steeds sneller – om zich heen grijpt. “In de eerste maand van de uitbraak werden minder dan 10.000 besmettingen bij de WHO gemeld,” zo stelde directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie, Tedros Adhanom Ghebreyesus vorige week nog. “In de laatste maand zijn er bijna vier miljoen gevallen gemeld (…) Het herinnert ons eraan dat we – terwijl het onderzoek naar vaccins en behandelingen doorgaat – nog steeds met veel urgentie alles moeten doen wat we kunnen doen om de verspreiding van het virus te voorkomen en levens te redden.”
VS en Brazilië
De cijfers voelen bijna onwerkelijk aan. Zeker als je kijkt naar de situatie in ons land, waar het aantal mensen dat door toedoen van SARS-CoV-2 in het ziekenhuis belandt of door toedoen van het virus komt te overlijden, al weken op rij afneemt. En de regering zelfs voldoende ruimte ziet voor het versneld versoepelen van de coronamaatregelen. Maar terwijl Nederland en ook andere Europese landen voorzichtig een eerste overwinning op COVID-19 claimen, zijn er talloze landen waar de strijd tegen het virus nog volop gaande is. Zo werden gisteren in de VS meer dan 44.000 nieuwe besmettingsgevallen gemeld. En 508 sterftes door toedoen van COVID-19. En ook in Brazilië testten afgelopen week op één dag nog meer dan 44.000 mensen positief op het virus. En zo zijn er in Latijns-Amerika nog veel meer landen waar het aantal nieuwe besmettingen nog altijd toeneemt.
Van Marokko tot Pakistan
Hetzelfde geldt voor Noord-Afrika en de landen ten oosten daarvan, zo waarschuwt de WHO. Daar nemen zowel het aantal besmettingen als het aantal sterftes snel toe. Inmiddels zijn in het gebied – dat zich uitstrekt van Marokko tot Pakistan – meer dan 1 miljoen besmettingen gemeld en meer dan 23.000 mensen door toedoen van COVID-19 overleden. En in Iran, Irak, Libië, Marokko en Oman neemt het aantal nieuwe besmettingen momenteel rap toe, zo waarschuwt de WHO. Grote zorgen zijn er met name over de door oorlogen verscheurde landen in de regio, zoals Syrië, Jemen en Libië. De gezondheidszorg is er door toeden van jarenlange conflicten zwak en niet berekend op een omvangrijke epidemie.
Tweede golfjes
Ondertussen zien we in landen die het coronavirus een eind onder controle hadden, dat het virus zo af en toe toch weer de kop opsteekt. Zo heeft China vandaag een regio nabij Peking afgesloten nadat daar sprake leek van een – kleine – nieuwe uitbraak. En ook in Australië sloeg het virus – lokaal – weer toe. Zo werden in de regio Victoria 75 nieuwe besmettingen gemeld: het hoogste aantal sinds 31 maart.
Als we het hebben over nieuwe besmettingsgevallen, dan onthullen de cijfers alleen bij hoeveel mensen het virus met behulp van een test is vastgesteld. Het werkelijke aantal besmettingen ligt naar alle waarschijnlijkheid aanzienlijk hoger, omdat lang niet iedereen met klachten getest wordt en er ook mensen zijn die na besmetting geen symptomen ontwikkelen. Ook het aantal mensen dat door COVID-19 is overleden, is – om dezelfde redenen – waarschijnlijk veel groter dan de officiële cijfers ons vertellen. Bij hoeveel mensen een infectie door SARS-CoV-2 asymptomatisch verloopt, is niet helemaal duidelijk. Maar onderzoekers schatten recent dat tot wel 45 procent van de mensen die het virus oplopen, daar niets van merkt.
Ernstiger
“De pandemie wordt wereldwijd gezien alleen maar ernstiger,” zo benadrukt professor Raina MacIntyre, expert op het gebied van nieuwe infectieziekten en verbonden aan het Kirby Institute van de Universiteit van New South Wales. Dat het zo lastig is om het virus er echt onder te krijgen, heeft volgens haar grotendeels te maken met het feit dat een groot deel van de mensen die het virus oplopen, daar niets van merkt, maar het virus wel kan verspreiden. En die asymptomatische patiënten hebben instanties op dit moment niet op de radar. “Tot we elke persoon die tijdens een uitbraak het risico loopt om het virus te krijgen, gaan we testen, missen we de asymptomatische gevallen en zullen er nieuwe uitbraken ontstaan.”
Daarom blijft het van groot belang om – ook al lijkt het virus misschien al lang niet meer zo’n grote bedreiging te vormen als in maart of april het geval was – waakzaam te blijven en de geldende maatregelen nauwgezet op te volgen. Dat betekent: afstand houden, regelmatig de handen wassen en jezelf laten testen (ook bij milde klachten). Want waar de cijfers ons elke dag weer aan herinneren, is dat het virus geen enkele kans om opnieuw toe te slaan, onbenut zal laten.
