Column: Het verhaal achter het antwoord

Domme vragen bestaan niet, domme antwoorden wel. Ook in de wetenschap, zo legt columnist Cees Mulder uit.

Een goede vraag verdient een goed antwoord, maar soms is het lastig dat antwoord op de juiste waarde te schatten. Het antwoord op een wetenschappelijke vraag is namelijk vaak wat gecompliceerder dan het op het eerste gezicht lijkt.

Ontbijt
Neem nu het ontbijt. Hoe slecht is het voor kinderen om deze eerste maaltijd van de dag over te slaan? ‘Slecht’, is vaak het eerste antwoord wat wordt gegeven. En er zijn inderdaad enkele aanwijzingen dat kinderen op een lege maag minder goed kunnen leren. Maar waarom eigenlijk niet? Ook zonder ontbijt zitten er doorgaans genoeg suikers in het bloed om de hersenen optimaal te laten werken. Om deze vraag te beantwoorden moet er dus verder gekeken worden, naar de kinderen zelf bijvoorbeeld. Kinderen die niet ontbijten komen vaak uit armere gezinnen met lager opgeleide ouders. En de kans dat dit de schoolprestaties meer beïnvloedt, is waarschijnlijk veel groter dan het wel of niet nuttigen van een ontbijt.

Meer

Meer van Cees horen? Lees dan ook eens zijn column ‘De olifant bestaat niet’ of de column over het ‘Chinees-restaurant-syndroom’.

Brood
En helpt het eten van veel brood tegen kanker? Helaas een commercieel gezien erg oninteressante vraag. Brood is namelijk van niemand. Geen bakker die in zo’n onderzoek zijn centen wil stoppen. Want of de resultaten nu positief of negatief uitpakken, zijn geïnvesteerde centen zijn weg. Er wordt flink geïnvesteerd in onderzoek naar nieuwe medicijnen voor ziektes, maar niet naar de preventie van die ziektes. Want hoe nuttig ook, daarin valt geen droog brood te verdienen.

Melk
Hoe gezond is melk? Volgens de reclame heel gezond. Een melkfabrikant vindt deze vraag voor een deel erg interessant en heeft veel geld over voor dit soort onderzoeken. De vraag bijvoorbeeld of calcium uit de melk goed is voor onze botten. Want de melkfabrikant kan het positieve antwoord op deze vraag vooraf wel raden. Maar financiert diezelfde melkfabrikant ook het onderzoek naar de vraag of verzadigde melkvetten darmkanker kunnen veroorzaken? Waarschijnlijk niet. Hoe gezond is melk? Een complexe vraag dus. Volgens de onderzoekers van de melkfabrikant heel gezond. Het deel wat hij heeft gefinancierd is in ieder geval heel gezond.

Broodje kaas
We laten ons snel iets wijsmaken. Een broodje kaas is zo typisch Nederlands, dat kán toch niet ongezonder zijn dan een broodje kroket? Toch bevat een broodje kaas meer vet. We vinden het ook prettig om ons iets wijs te laten maken. Een voor de hand liggend antwoord past zo lekker makkelijk in onze hokjes. Maar de waarheid achter dagelijkse vragen is vaak erg lastig. Blijf dus zelf altijd opzoek naar het verhaal achter het antwoord.

Eén keer in de twee weken plaatst biologiedocent Cees Mulder een column op Scientias.nl over biologie. Volg Cees ook op Twitter: @BiologieDocent en neem ook eens een kijkje op zijn eigen site.

Bronmateriaal

Boek: 'Wat is nu gezond?' Door: Prof. Dr. Martijn B. Katan.
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Oberazzi (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd