Een nieuw onderzoek toont aan dat chimpansees de gedachtegang van anderen kunnen achterhalen en daarop kunnen inspringen. Het is een bijzondere ontdekking: eerder dachten wetenschappers dat enkel mensen over die vaardigheid beschikten. Blijkbaar zijn de overeenkomsten tussen het menselijk brein en dat van de aap toch groter dan gedacht.
Uit eerdere studies was al gebleken dat chimpansees goed op anderen letten. Chimpansees die lager in rang zijn, zullen er bijvoorbeeld altijd voor zorgen dat hoger geplaatste chimpansees eerst kunnen eten. Maar wanneer de chimpansee weet dat de leider niet kijkt, durft deze wel eerst zelf te eten. De grote vraag was: weet de chimpansee wat een ander kan weten of weet hij ook echt wat de ander denkt? Nieuw onderzoek toont aan dat sprake is van dat laatste.
Experiment
De wetenschappers lieten een chimpansee toekijken hoe voedsel (bijvoorbeeld een stuk banaan) verstopt werd. Het voedsel werd op twee plaatsen onder een plankje weggestopt. De banaan die onder plankje A werd gelegd, was duidelijk zichtbaar: het plankje lag niet plat op tafel, omdat de banaan eronder lag. Maar plankje B verstopte het voedsel beter: onder het plankje bevond zich namelijk een gat en daar zat de banaan in. Dit plankje kon dus plat op tafel blijven liggen.
Zichtbaar
Zodra het voedsel op beide plaatsen was verstopt, werd de tafel aan het zicht onttrokken. Kort daarna kwam de tafel weer terug en kon de chimpansee het voedsel tevoorschijn halen. De apen die die mogelijkheid kregen, kozen vrijwel altijd voor het voedsel dat zichtbaar verstopt was.
WIST U DAT…
Concurrentie
De onderzoekers zetten een tweede experiment op dat ongeveer op dezelfde manier verliep. Het voedsel werd weer op dezelfde manier verstopt en de tafel werd aan het zicht onttrokken. Maar toen de tafel weer tevoorschijn kwam, kreeg een tweede chimpansee de gelegenheid om deze te bekijken. Niet veel later kreeg zowel deze chimpansee als de chimpansee die gezien had hoe het voedsel werd verstopt de gelegenheid om het eten tevoorschijn te halen. Laatstgenoemde chimpansee koos nu niet voor het zichtbaar verstopte voedsel, maar voor het voedsel dat de andere chimpansee onmogelijk gezien kan hebben.
Blijkbaar wist het dier wat de andere chimpansee zou denken, zo concluderen de wetenschappers in Proceedings of the National Academy of Sciences. Het dier ging ervan uit dat de andere chimpansee het voedsel onder het eerste plankje zag en daarvoor zou gaan. Dus had het geen zin om ook voor die optie te gaan en koos de chimpansee voor het beter verstopte eten.
