Chemische cocktail in het brein kan mogelijk verklaren waarom wij zo anders zijn dan chimpansees

Begon alles met een dramatische verandering in het brein?

Wij mensen onderscheiden ons duidelijk van andere primaten. Onder meer door wat onderzoeker Owen Lovejoy “geavanceerde sociale kenmerken” noemt. Hij denkt dan aan “taal, empathie en altruïsme”. Hoe die kenmerken onder de eerste mensachtigen geëvolueerd zijn, is echter nog een raadsel. “Verklaren hoe het menselijke sociale gedrag geëvolueerd kan zijn door het verbeteren van individueel voortplantingssucces is lastig gebleken.”

Striatum
Maar een nieuw onderzoek lijkt daar verandering in te brengen. De studie richt zich op het corpus striatum: een gebied dat volgens de onderzoekers het sociale gedrag onder mensen, chimpansees, gorilla’s en apen moduleert. Daarbij worden verschillende chemische stofjes gebruikt. En de onderzoekers ontdekten dat de mens een unieke mix herbergt, die onder meer gekenmerkt wordt door opvallend veel dopamine. Een door dopamine gedomineerd striatum zou ons gevoeliger hebben gemaakt voor sociale aanwijzingen en sociale conformiteit. Daarnaast zou het onder de eerste mensachtigen geleid hebben tot minder agressie binnen de eigen groep en mannen aangemoedigd hebben om monogaam te zijn en voor hun vrouw en kinderen te zorgen (wat hun overlevingskansen weer ten goede kwam).

Ardi
De waarnemingen zijn perfect in lijn met wat we weten over Ardipithecus ramidus, een mensachtige die zo’n 4,4 miljoen jaar geleden leefde en waarschijnlijk één van de eerste mensachtigen was. Hij vertoont twee kenmerken die hem duidelijk onderscheiden van primaten. Zo is zijn hoektand veel kleiner dan die van andere primaten. Onder primaten werd die hoektand onder meer ingezet om agressie te laten zien en andere mannetjes angst aan te jagen. Dat die hoektand bij ‘Ardi’ kleiner is, wijst op een afname in de agressie onder mannetjes, wat in lijn is met een door dopamine gedomineerd striatum. Daarnaast weten we dat Ardi rechtop kon lopen, wat weer handig was als de mannetjes voor hun vrouw en kinderen moesten zorgen.

De laatste gemeenschappelijke voorouder van de mens en chimpansee zou tussen 7 en 9 miljoen jaar geleden geleefd hebben. De eerste voorouders van de mens hadden een hersenpan die net zo groot was als die van de chimpansee. Maar toch konden zij zich – volgens dit onderzoek – tot een heel andere, sociale soort gaan ontwikkelen dankzij dramatische veranderingen in de chemie in hun brein. “Het verschil in neurochemie ligt waarschijnlijk aan de oorsprong van de mensachtige en is mogelijk verantwoordelijk geweest voor hun ongeëvenaarde succes,” aldus onderzoeker Mary Ann Raghanti.

Bronmateriaal

"Dramatic Change in Brain Chemistry May Have Initiated Human Evolution" - Kent State University

Afbeelding bovenaan dit artikel: sasint / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd