Cassini legt morgen rond lunchtijd het loodje

Om 12.31 uur (Nederlandse tijd) zal het contact met de sonde voorgoed verbroken worden. En kort daarna spat de sonde uiteen.

Morgen is het zover. Dan komt de missie van ruimtesonde Cassini – die bijna twintig jaar geleden begon – ten einde. Naar verwachting gaat het contact om 12.31 uur verloren. De laatste kreet van de ruimtesonde zal zo’n 83 minuten later op aarde arriveren. “Het laatste signaal van de sonde is als een echo,” legt projectmanager Earl Maize uit. “Het zal bijna anderhalf uur nadat Cassini al weg is door het zonnestelsel galmen. Hoewel we weten dat het lot van Cassini dan al beslist is, is de missie hier op aarde nog niet over zolang we nog een signaal van Cassini ontvangen.”

Duik
Op dit moment koerst Cassini recht op Saturnus af. En morgen zal deze – op zo’n 1915 kilometer afstand van de wolkentoppen – in de atmosfeer van de gasreus duiken. Tijdens de duik in de atmosfeer heeft de sonde een snelheid van zo’n 113.000 kilometer per uur.

Hier zie je de route die Cassini aflegt in de atmosfeer van Saturnus. Heel ver komt de sonde niet. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Verschillende instrumenten aan boord van Cassini zijn tijdens de duik actief. En de sonde zal er alles aan doen om zijn antenne zo lang mogelijk op de aarde gericht te houden, zodat de data die door de instrumenten verzameld wordt, naar de aarde kunnen worden gestuurd. Naarmate Cassini dieper in Saturnus’ atmosfeer terechtkomt, wordt het echter steeds lastiger om die antenne op de aarde gericht te houden. Op een gegeven moment zal de ruimtesonde gaan tuimelen en dan gaat het contact met de aarde verloren. Naar verwachting gebeurt dat wanneer de sonde ongeveer 1500 kilometer van de wolkentoppen van Saturnus verwijderd is. Ongeveer 30 seconden nadat het signaal verloren is gegaan, zal de sonde – door de enorme wrijving die deze in de atmosfeer ondervindt – uiteenspatten. Binnen enkele minuten zullen de brokstukken van het ruimtevaartuig in de atmosfeer verbranden.

De afgelopen maanden dook Cassini herhaaldelijk in het gat tussen Saturnus en zijn ringen. En tijdens de laatste snoekduiken bewoog Cassini ook al door Saturnus’ atmosfeer heen. De bovenste vijf stipjes laten zien hoe diep Cassini tijdens die duiken ging. En onderaan zie je hoe diep Cassini tijdens de fatale duik zal gaan. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

De laatste uren van de missie worden zo goed mogelijk benut. Zo zal Cassini de komende uren – terwijl Saturnus steeds dichterbij komt – voor de laatste keer foto’s maken van de gasreus, de ringen en de manen Enceladus en Titan. Die laatste set foto’s zal naar verwachting morgen worden vrijgegeven. En ook tijdens de kamikazeduik van Cassini hopen onderzoekers nog een schat aan informatie over Saturnus’ atmosfeer te verzamelen. Zo zou Cassini op de valreep nog de samenstelling en structuur van de atmosfeer kunnen onthullen. De kans is dan ook groot dat er – lang nadat Cassini het loodje heeft gelegd – dankzij de sonde nog grootse ontdekkingen gedaan worden.

Een scheervlucht langs Titan – eerder deze week – bracht Cassini op ramkoers met Saturnus. Tijdens die scheervlucht maakte Cassini nog verschillende foto’s van de maan. Dit is er één van. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / Space Science Institute.

Door Cassini opdracht te geven zich in de atmosfeer van Saturnus te boren, wordt voorkomen dat deze – als de brandstof op is – stuurloos door het Saturnus-systeem gaat dwalen en uiteindelijk crasht op één van Saturnus’ manen. Dat risico willen de ruimtevaartoragnisaties achter de missie – NASA, ESA en ASI – niet lopen, omdat zeker één van die manen – Enceladus – mogelijk leefbaar is en ongerept moet blijven, zodat we er in de toekomst onderzoek kunnen doen.

Wat heeft Cassini ons gebracht?
Dat zetten we eerder al voor je op een rijtje. Hier kun je bijvoorbeeld de hoogtepunten van de missie en de belangrijkste ontdekkingen die astronomen dankzij Cassini hebben gedaan, nalezen. En in dit artikel vind je de mooiste foto’s die Cassini heeft gemaakt.