Breakthrough Listen opent de jacht naar aliens op TESS-planeten

Gehoopt wordt dat de samenwerking zal leiden tot een antwoord op die ene prangende vraag: zijn we alleen in het universum?

Breakthrough Listen en de astronomen achter planetenjager TESS zullen samen gaan zoeken naar tekenen van intelligent leven in het heelal. Dat heeft het onderzoeksteam van Breakthrough Listen onlangs bekend gemaakt. Dat beide partijen nu de handen in één slaan, betekent een grote stap voorwaarts in de zoektocht naar buitenaards leven. Want ondertussen heeft TESS al heel wat potentiële planeten ontdekt waar misschien wel geavanceerde buitenaardse beschavingen op vertoeven.

Meer over Breahthrough Listen
Breakthrough Listen is een initiatief van Breakthrough Initiatives; een onderzoeksprogramma dat is opgericht door de steenrijke investeerder Yuri Milner. Het onderzoeksprogramma moet op termijn uitwijzen of buitenaards leven bestaat en waar het uithangt. Daartoe zijn binnen het onderzoeksprogramma verschillende takken van sport opgezet. Breakthrough Listen zoekt bijvoorbeeld – net als SETI – naar buitenaardse radiosignalen. Daarnaast is er ook nog Breakthrough Message dat juist signalen uit wil zenden, zodat aliens ons kunnen vinden. Ook bekend is Breakthrough Starshot: een ambitieuze missie die moet uitmonden in een scheervlucht langs de dichtstbijzijnde ster en de daaromheen cirkelende potentieel leefbare planeet Proxima b.

Samenwerking
Breakthrough Listen heeft als hoogste prioriteit het vinden van buitenaards leven. En wat dat betreft zijn ze bij planetenjager TESS aan het goede adres. TESS heeft sinds de lancering in 2018 al heel wat ontdekkingen op haar naam staan en heeft al zeker 1000 ‘interessante objecten’ ontmaskerd. En dus zijn de verwachtingen hooggespannen. “We kijken ernaar uit om samen te werken en te proberen om één van de meest diepgaande vragen over onze plaats in het universum te beantwoorden: zijn we alleen?” Zegt uitvoerend directeur van Breakthrough Listen Pete Worden.

transit-methode

TESS bestudeert het licht van sterren in de hoop er getuige van te zijn dat de helderheid van deze sterren periodiek afneemt. Zo’n afname in de helderheid van een ster kan er namelijk op wijzen dat er een planeet rond de ster cirkelt die zo af en toe een deel van het sterlicht tegenhoudt.

Biosignaturen
Planetenjager TESS gebruikt voor het opsporen van exoplaneten net als voorganger Kepler de zogenoemde transit-methode (zie kader). TESS richt zich echter op sterren die dertig tot honderd keer helderder zijn dan de sterren die Kepler bestudeerde. Het betekent dat de geavanceerde instrumenten waar TESS mee uitgerust is, gevoelig genoeg zijn om kleine en rotsachtige planeten te detecteren die op de aarde lijken. Dergelijke planeten zijn belangrijke doelwitten voor gedetailleerd onderzoek in de komende decennia. Want NASA is van plan om de James Webb telescoop te gaan gebruiken om de door TESS ontdekte planeten aan een grondige inspectie te onderwerpen. Zorgvuldige metingen van de samenstelling van de atmosfeer kunnen namelijk leiden tot de ontdekking van biosignaturen: tekenen dat bepaalde biologische processen plaatsvinden op andere werelden dan de aarde.

Technosignaturen
Breakthrough Listen is van plan om een eigen onderzoek naar de veelbelovende TESS-planeten te starten in de hoop op aliens te stuiten. Alleen wil deze partij daarbij ook zoeken naar de zogenaamde ‘technosignaturen’; tekenen van technologie die mogelijk door geavanceerde buitenaardse beschavingen zijn ontwikkeld. Daarbij zoeken astronomen met krachtige telescopen naar signalen uit de ruimte die afkomstig lijken van kunstmatige buitenaardse bronnen. Denk bijvoorbeeld aan zenders of ander technisch vernuft dat door aliens is gefabriceerd. Breakthrough Listen zal gebruik gaan maken van verschillende instrumenten en telescopen, waaronder de Green Bank Telescope in de VS, de Zuid-Afrikaanse MeerKAT-telescoop, de Italiaanse Sardinia Radio Telescope samen met de Allen Telescope Array van het SETI-instituut.

Tabby’s ster
TESS zal meer dan 85 procent van de hemel observeren en zal naar verwachting maar liefst 10.000 nieuwe planeten opsporen. Daarbij zoekt de planetenjager naar de meest interessante dichtstbijzijnde planeten, waardoor zelfs zwakkere technosignaturen kunnen worden opgepikt. Daarnaast zal ook de lichtcurve van sterren zelf worden nageplozen op afwijkingen. Want variaties daarin zouden mogelijk veroorzaakt kunnen worden door ‘megastructuren’ die gebouwd zijn door aliens die zo het licht op meer complexe manieren blokkeren. En misschien klinkt je dat wel bekend in de oren. “De ontdekking van de vreemde dipjes in helderheid van Tabby’s ster die door de Kepler-telescoop werd ontdekt leidde tot grote opwinding en een reeks mogelijke verklaringen, waar een megastructuur er één van was,” legt onderzoeksleider Andrew Siemion uit. Vervolgwaarnemingen suggereerden vervolgens dat niet een buitenaardse megastructuur, maar stofdeeltjes mogelijk verantwoordelijk waren voor de vreemde dipjes in helderheid. “Maar,” gaat Siemion verder, “studies zoals deze vergroten onze kennis over astrofysica en helpen mee in de zoektocht naar technosignaturen.”

Wat dat betreft belooft de nieuwe samenwerking een enerverende missie te worden. “Het is heel opwindend dat ’s werelds grootste zoekorgaan naar buitenaards leven gaat samenwerken met het team van TESS; onze meest bekwame planetenjager,” concludeert Worden. En nu maar afwachten wat de toekomst brengt.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd