Wat moet je met een baas die tegen je schreeuwt en je belachelijk maakt? Wetenschappers hebben het uitgezocht en komen met een verrassend antwoord. Het lijkt het beste om boze bazen met gelijke munt terug te betalen.
“Voor ik dit onderzoek deed, dacht ik niet dat het voordelig zou zijn voor werknemers om kwaad met kwaad te vergelden, maar dat is wel wat we ontdekt hebben,” vertelt onderzoeker Bennett Tepper. “Het is natuurlijk beter als er helemaal geen vijandigheid is. maar als je baas vijandig is, lijkt het het beste te zijn om ook vijandig te doen.”
Vragenlijsten
Tepper en zijn collega’s trekken die conclusie nadat ze 169 mensen per mail een vragenlijst toestuurden. In de vragenlijst werd de proefpersonen gevraagd naar hun baas en dan met name hoe vaak die baas ze belachelijk maakte of tegen ze schreeuwde. Ook werd de proefpersonen gevraagd hoe vaak ze kwaad met kwaad vergelden. Bijvoorbeeld door hun baas lik op stuk te geven of simpelweg te negeren. Zeven maanden later vulden de proefpersonen opnieuw een vragenlijst in waarin onder meer gevraagd werd hoe tevreden ze waren met hun baan, hoe loyaal ze waren aan hun werkgever en hoe ze er psychisch aan toe waren.
Resultaten
Uit het onderzoek blijkt dat proefpersonen die te maken hadden met een vijandige baas en daar niets tegenin brachten meer stress ervoeren en minder tevreden waren met hun baan. De proefpersonen die een vijandige baas hadden en vijandig terug deden, ervoeren die negatieve effecten niet.
Nog een onderzoek
Maar waarom ervoeren die proefpersonen die negatieve gevolgen niet? Een tweede onderzoek geeft daarop antwoord. Uit dat onderzoek blijkt dat proefpersonen die hun vijandige baas ook vijandig bejegenden zich minder sterk een slachtoffer voelden van de grillen van de baas dan de proefpersonen die niets deden. Verrassend genoeg dachten deze ‘boze’ proefpersonen tevens dat hun vijandige houding jegens hun baas hun carrière niet negatief beïnvloedde.
Tevreden met het werk
Uit het eerste onderzoek was bovendien gebleken dat proefpersonen die hun vijandige baas met gelijke munt terugbetaalden tevredener waren met hun baan en loyaler waren richting de baas dan proefpersonen met een vijandige baas die zich inhielden. De onderzoekers denken dat ook wel te kunnen verklaren. Werknemers die hun vijandige baas lik op stuk geven, zouden kunnen rekenen op bewondering en respect van hun collega’s en daarom tevredener zijn met hun baan.
De moraal van het verhaal? Vijandige bazen moeten met gelijke munt worden terugbetaald? Nee, zo stelt Tepper. Het beste en gezondste scenario is nog altijd een scenario waarin geen vijandige baas voorkomt. Bovendien zijn er volgens hem wellicht nog betere manieren om met schreeuwende en spottende bazen om te gaan. “We moeten meer strategieën testen.”