Wetenschappers hebben een bot dat ooit deel uit zou hebben gemaakt van het lichaam van Johannes de Doper gedateerd. En het blijkt inderdaad uit de eerste eeuw te stammen.
Het bot werd – samen met andere botten – in 2010 in Bulgarije teruggevonden. Het bevond zich onder een oude kerk die weer op het eilandje Sveti Ivan stond. Sveti Ivan betekent Heilige Johannes. Bij de resten werd ook een doosje aangetroffen met daarop een tekst in oud Grieks. In die tekst wordt de naam Johannes de Doper genoemd. Ook wordt er gesproken over een feestdag en wordt God in de tekst gevraagd om hulp voor de dienaar Thomas.
Johannes de Doper
En zo ontstond het idee dat de botten wellicht van Johannes de Doper zijn en dat deze door Thomas naar het eiland zijn gebracht. Het doosje lijkt gemaakt te zijn in Kappadocië, een gebied in het hedendaagse Turkije. Waarschijnlijk kwamen de botten uit de oude Turkse stad Antioch, waar de rechterhand van Johannes tot de tiende eeuw lag opgeslagen.
Leeftijd
Het is heel lastig om vast te stellen of de botten echt aan Johannes de Doper hebben toebehoord. Maar door de leeftijd van de botten vast te stellen, kon wel worden bepaald of ze uit de juiste tijd stamden. Onderzoekers van de universiteit van Oxford probeerden de botten te dateren. Drie van de vier bleken daarvoor ongeschikt. En dus werd uiteindelijk alleen een botje uit de hand gedateerd.
Verrassend
En dat botje bleek uit de eerste eeuw te stammen. Oftewel: uit de eeuw waarin Johannes de Doper leefde. “We waren verbaasd toen de koolstofdatering deze leeftijd opleverde,” vertelt onderzoeker Thomas Higham. “We hadden verwacht dat de botten minder oud zouden zijn: misschien uit de derde of vierde eeuw.”
DNA
Wetenschappers van de universiteit van Kopenhagen brachten ook het mitochandriaal DNA in kaart. Daarbij stuitten ze op een groep genen die het meest voorkomt in het nabije oosten, oftewel de regio waar Johannes de Doper vandaan kwam. Ook stellen ze op basis van het DNA vast dat de botten hoogstwaarschijnlijk aan een man toebehoorden. “Natuurlijk bewijst dit niet dat dit de resten van Johannes de Doper zijn, maar het weerspreekt die theorie ook niet,” benadrukt onderzoeker Hannes Schroeder.
Het is twijfelachtig of we ooit nog in staat zullen zijn om met zekerheid te stellen dat deze resten aan Johannes de Doper toebehoorden. Heel misschien in de toekomst als er nieuw bewijs opduikt. Bijvoorbeeld historische documenten waarin de overdracht van de relieken aan de Bulgaarse kerk beschreven staat.
