Duitse wetenschappers hebben ontdekt dat bomen sneller uitlopen als ze een zeer strenge winter achter de rug hebben. Het wijst erop dat klimaatverandering ervoor zal gaan zorgen dat bomen in de toekomst de lente pas laat in de bol zullen krijgen.
Onderzoekers van de Technische Universiteit München bestudeerden 36 soorten bomen en struiken. Ze ontdekten iets opvallends. “In tegenstelling tot wat we voorheen aannamen speelt het langer worden van de dagen in de lente geen grote rol in het bepalen van het moment waarop planten uitlopen,” vertelt onderzoeker Julia Laube. “Een uitgestrekte koude periode is wat planten nodig hebben om in de lente op tijd wakker te worden.” De planten en bomen gebruiken die lange koude periode als een periode van rust om zich te wapenen tegen kou die ze ook in de lente nog parten kan spelen.
Eerder blaadjes
Ondertussen zijn er ook planten – met name struiken die van oorsprong in warmere klimaten voorkwamen, maar nu ook in gematigde klimaten te vinden zijn – die geen lange uitgestrekte koude periode nodig hebben om wakker te worden. Wanneer de temperaturen stijgen, lopen deze planten en bomen juist eerder uit.
Consequenties
En dat alles heeft consequenties voor bijvoorbeeld bossen. Na een milde winter zullen soorten die daar van oorsprong voorkomen later blaadjes krijgen. Daardoor valt er meer licht op de grond waar lage planten en bomen die van oorsprong in warmere gebieden voorkomen, baat bij hebben. Terwijl de oorspronkelijke bomen nog wakker moeten worden, zijn zij al volop met de lente bezig. En dat kan wel eens ten koste gaan van jonge bomen die zich nog in de onderste regionen van het bos bevinden en onvoldoende licht ontvangen om te groeien. “De verschillende groeipatronen zullen de gehele planten- en dierenwereld beïnvloeden,” voorspelt onderzoeker Annette Menzel. “De boomsoorten die van oorsprong in onze bossen voorkomen, zijn maar zeer beperkt in staat om zich aan klimaatverandering aan te passen.”
Maar ook voor de planten die niet van oorsprong in ons klimaat voorkomen kan klimaatverandering slecht uitpakken. Zij ontluiken door hogere temperaturen steeds vroeger. Misschien wel te vroeg: ze kunnen zich niet beschermen tegen vorst die tot laat in de lente nog op kan treden.