Ben je in dezelfde maand jarig als je zoon of dochter? Dat komt vaker voor dan je op basis van statistiek en toeval zou verwachten, blijkt uit een studie waarin meer dan tien miljoen geboortegegevens met elkaar zijn vergeleken.
Broers en zussen, kinderen en hun ouders, ja zelfs de beide ouders zijn vaker in dezelfde maand jarig dan je statistisch zou verwachten. Helemaal nieuw is deze bevinding niet. Eerder onderzoek liet al zien dat er om een of andere onbekende reden een link is tussen het jaargetijde waarin de moeder is geboren en het jaargetijde waarin haar kinderen het levenslicht zagen. Een recent onderzoek heeft voor het eerst bewezen dat vrouwen zelfs significant vaker bevallen in de máánd waarin ze jarig zijn.
Duidelijk verschil
Spaanse en Amerikaanse wetenschappers hebben gekeken naar alle geboortes in Spanje van 1980 tot en met 1983 en 2016 tot en met 2019, en naar alle geboortes in Frankrijk van 2000 tot en met 2003 en van 2010 tot en met 2013. Elk land heeft zijn eigen specifieke periodes in het jaar waarin er relatief veel baby’s worden geboren. Dit wordt ook wel ‘birth seasonality‘ genoemd. Maar toen de onderzoekers de geboortedata van de miljoenen Fransen en Spanjaarden op basis van de geboortemaand van de moeder in groepen verdeelden, bleek dat het verwachte patroon niet standhield. In plaats daarvan was er een geboortepiek in januari onder moeders die zelf in januari waren geboren, een piek in februari voor kersverse moeders die in februari jarig zijn, enzovoort. In totaal waren er 4,6 procent meer geboortes waarbij moeder en kind in dezelfde maand geboren zijn dan statistisch verwacht. De academici vonden dit verschil voor zowel Spanje als Frankrijk en in alle vier de onderzochte periodes.
Familiepatronen
Hetzelfde gold voor broers en zussen: het gebeurt 12,1 procent vaker dan verwacht dat broers en zussen in dezelfde maand worden geboren. Ouders vieren hun verjaardag 4,4 procent vaker in dezelfde maand en een kind deelt zijn verjaardagsmaand 2 procent vaker met zijn vader. Een tweede, minder gedetailleerde analyse van alle geboortes in Spanje van 1980 tot 2019 en alle geboortes in Frankrijk van 2000 tot 2019 bevestigde deze uitslagen.
De grote vraag is natuurlijk: hoe kan dat? Het heeft waarschijnlijk met sociale en demografische kenmerken te maken. Mensen met eenzelfde achtergrond beginnen vaker een relatie met elkaar en zullen vaker kinderen krijgen in specifieke periodes van het jaar, zeggen de onderzoekers. Hoger opgeleide vrouwen in Spanje krijgen bijvoorbeeld vaker een kind in de lente dan vrouwen zonder hogere opleiding. Als Spaanse hoger opgeleide vrouwen een dochter krijgen, dan wordt het meisje niet alleen vaker in de lente geboren, maar volgt ze later in haar leven ook vaker dan gemiddeld een hogere opleiding. Dit patroon dringt zo dus door tot in latere generaties. Als deze dochter besluit kinderen te krijgen, dan zullen die ook weer een grotere kans hebben om in de lente het levenslicht te zien. Naast het opleidingsniveau kunnen andere factoren de vruchtbaarheid beïnvloeden, zoals de hoeveelheid zonlicht en de kwaliteit van het voedsel van bepaalde groepen mensen.
Zelfde achtergrond
“Hoe het kan dat familieleden vaker in hetzelfde jaargetijde worden geboren? De mogelijke redenen lijken zowel sociaal als biologisch”, stelt de Spaanse epidemioloog Adela Recio Alcaide. “We zien de hogere geboortepercentages bij kinderen en hun ouders in dezelfde maand telkens weer terugkomen in de data. Ouders kiezen bovendien vaker voor een partner die in dezelfde maand jarig is, dat hebben we al eerder gezien na analyse van huwelijksdata.”
“Dit is niet heel verrassend, aangezien de meeste koppels bestaan uit mensen met eenzelfde sociaal-demografische achtergrond”, voegt onderzoeker Luisa Borrell toe. “Daarbij zijn er ook nog een aantal biologische factoren waarvan we weten dat ze invloed hebben op ‘birth seasonality’, zoals hoeveelheid zonlicht, temperatuur, vochtigheid, aanwezigheid en kwaliteit van voedsel.”
De wetenschappers stellen in hun studie dat het belangrijk is om de link tussen familieachtergronden en de geboortemaand van ouder en kind verder te bestuderen. Zo is het nuttig om onderzoek te doen naar de mogelijke invloed van de geboortedag van een kind op zijn gezondheid, maar ook op de schoolopleiding en op andere vlakken.
