Vooralsnog dient buitenaards leven zich niet op een presenteerblaadje aan in de vorm van ufo’s vol ruimtewezentjes. Het is heel goed zoeken naar microscopisch kleine deeltjes die de buitenaardse geheimen kunnen prijsgeven. En tot nu toe zonder resultaat. Gelukkig schiet de Biofinder te hulp.
Een groep wetenschappers van de universiteit van Hawaii heeft dit nieuwe scanapparaat ontwikkeld. Belangrijkste voordeel: er kan met veel meer nauwkeurigheid naar tekenen van buitenaards leven worden gezocht. Het apparaat scant allerlei gesteente op miljoenen jaren oude fossielen.
Veel biologisch materiaal, zoals aminozuren, fossielen, sedimentair gesteente, planten, microben, eiwitten en vetstoffen, zenden fluorescerende signalen uit. Met speciale camera’s kunnen deze organische signalen worden opgepikt. De Compact Color Biofinder, zoals het apparaat voluit heet, is zo gevoelig dat het zelfs een biologisch residu kan vinden van een 34 tot 56 miljoen jaar oud visfossiel, schrijven de onderzoekers in Nature Scientific Reports.
Bijzonder beeldmateriaal
“De Biofinder is een uniek apparaat”, zegt Anupam Misra, hoofdontwikkelaar en onderzoeker op Hawaii. “Er bestaan geen andere instrumenten die zulke kleine hoeveelheden biologisch materiaal in een steen kunnen detecteren bij daglicht. Daarnaast kan de Biofinder video’s opnemen en scant hij moeiteloos een groot gebied op meerdere meters afstand.”
Het baanbrekende apparaat, dat in kleur kan filmen, is een verbeterde versie van de Biofinder uit 2012. Misra ontwikkelde de compacte, nieuwe versie in samenwerking met NASA.
50 miljoen jaar oude signalen
Het is heel moeilijk om een teken van leven te vinden in een rotsachtige omgeving. Het team toog naar de Amerikaanse staat Colorado en testte het apparaat op visfossielen in de Green River-formatie. Het lukte om daar tekenen van leven op te pikken, verscholen in steen. “Het is onduidelijk hoe snel bio-residu verandert in mineralen gedurende het fossilisatieproces”, legt Misra uit. “Maar onze bevindingen bewijzen eens te meer dat biologisch residu miljoenen jaren bewaard kan blijven en dat het mogelijk is om deze resten op te sporen met onze scanner.”
NASA
Het zoeken naar tekenen van buitenaards leven is een van de belangrijkste doelstellingen van de NASA en andere internationale ruimteorganisaties. Zij zijn enorm geholpen met de Biofinder. “De Biofinder kan bevestigd worden op een Marsrover of naar een andere planeet worden gestuurd. Hij kan in korte tijd grote stukken land scannen op biologisch materiaal. Als er ooit leven is geweest op de planeet, dan pikt hij het op. Ook al was het organisme klein, slecht te zien met het blote oog en al miljoenen jaren geleden overleden”, aldus Misra.
“We rekenen erop dat fluorescentiescans een belangrijk onderdeel gaan worden bij toekomstige interplanetaire NASA-missies op zoek naar buitenaards leven. Als het lukt om zulke biomarkers te detecteren, dan schudt de wereld op zijn grondvesten. Het zou dan het eerste bewijs zijn voor buitenaards leven.”
Kans op buitenaards leven
Sinds de jaren 60 zoekt de mens naar leven buiten de aarde. Binnen ons zonnestelsel heeft de speurtocht tot nu toe niets opgeleverd. Er wordt daarom ook al enige tijd dieper in de ruimte gezocht: met radiotelescopen proberen astronomen om signalen op te vangen van buitenaards leven in andere sterrenstelsels. Maar als er al leven is in onze Melkweg zal het waarschijnlijk bestaan uit bijvoorbeeld micro-organismen, planten of ander laagontwikkeld leven. Bij de zoektocht daarnaar kan de Biofinder een belangrijke rol spelen.
Statistisch gezien zou er buitenaards leven moeten zijn, zeggen sommige wetenschappers: er zijn waarschijnlijk biljoenen planeten. Dan is er heus ook eentje met een vorm van water, wat algemeen beschouwd wordt als voorwaarde voor leven. Maar dan wordt vaak de Fermi-paradox erbij gehaald: als dat zo is, waarom hebben wij hen of zij ons dan nog niet gevonden? Daar is geen antwoord op. Het enige dat we kunnen doen, is verder zoeken.
