Binnenkort tot wel 110 ‘vallende sterren’ per uur te zien!

Maak je op voor – hopelijk – een mooie nacht, want de omstandigheden zijn dit jaar bijzonder gunstig.

Ieder jaar zijn er een paar mooie sterrenregens zichtbaar. En de Geminiden, de tweede grootste jaarlijkse meteorenzwerm aan de sterrenhemel, horen daar zeker bij. Volgende week kunnen we ze weer aan de nachtelijke hemel zien schitteren!

Volgende week
In de nacht van maandag 13 op dinsdag 14 december vindt het maximum van de meteorenzwerm de Geminiden plaats. Volgens Marc van der Sluys van Hemel.waarnemen.com zijn de omstandigheden dit jaar bijzonder gunstig. En dus kunnen we bij helder weer tot wel 110 ‘vallende sterren’ per uur spotten!

Vallende sterren?
Hoewel meteoren in de volksmond ook wel vallende sterren worden genoemd, hebben de lichtflitsjes die je langs de hemel ziet schieten helemaal niets met sterren te maken. De lichtflitsjes ontstaan doordat ruimtepuin – vaak gaat het dan om vrij kleine deeltjes, niet groter dan een zandkorrel – circa 100 kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer belandt. Het ruimtepuin dringt de aardatmosfeer met hoge snelheid binnen waardoor het wordt afgeremd en verhit. Ook de lucht rond het puindeeltje wordt verhit en gaat gloeien. En zo ontstaat het lichtflitsje dat wij vanaf de aarde zien.

De piek van de Geminiden is met minder dan 24 uur vrij kort, waardoor het maximum regelmatig ongunstig valt. Doordat de piek dit jaar ’s ochtends rond 5 uur plaatsvindt en de maan dan net onder is, zijn de omstandigheden dit jaar echter wel heel gunstig. Want dat betekent dat het maanlicht geen storende factor zal zijn. 

Meteoren
Hoe de nacht zich zal voltrekken? Van maandag op dinsdag zijn er rond middernacht zo’n 25 tot 40 meteoren per uur te zien, zo voorspelt Hemel.waarnemen.com. Naarmate de nacht vordert, neemt dat aantal toe. Zo wordt verwacht dat er rond 4.00 uur ’s nachts – in het zuidwesten – zo’n 100 tot 120 Geminiden per uur verschijnen; zelfs iets meer dan vorig jaar. De laatste keer dat de piek in onze streken zo hoog viel was in 2009. De volgende keer is volgens Van der Sluys pas in 2064, al komen 2044 en 2063 redelijk in de buurt.

De afbeelding toont een kaartje van de sterrenhemel in zuidwestelijke richting op 14 december om 3:45 uur, wanneer de meeste Geminiden te zien zijn. De (groene) balk onderin is de horizon. De (gele) cirkel geeft het punt aan de hemel aan waar de meteoren vandaan lijken te komen; de sporen stellen meteoren voor (schematisch). De figuurtjes zijn de sterrenbeelden; de naam is in het sterrenbeeld vermeld. Afbeelding: hemel.waarnemen.com


Geminiden kenmerken zich door hun grote aantallen, de helderheid, gelige kleur en de korte sporen die ze achterlaten. Bovendien kunnen ze snelheden van wel 125.000 kilometer per uur bereiken. Dat klinkt misschien heel wat, maar voor meteoren is dit niet heel snel of langzaam.

Naam
De meteorenzwerm heeft de naam de Geminiden gekregen omdat de sterrenregen uit het sterrenbeeld Tweelingen (Gemini) lijkt te komen. Dit sterrenbeeld vind je ‘s avonds boven de oostelijke en ‘s ochtends boven de westelijke horizon. Maar in werkelijkheid is het te danken aan planetoïde (en mogelijk uitgedoofde komeet) Phaethon. Doordat de aarde in haar baan om de zon door de puinwolk beweegt, zien wij de meteorenzwerm ieder jaar rond dezelfde datum.

Maak je dus maar op voor – hopelijk – een mooie nacht! Al moet natuurlijk ook het weer een beetje meezitten. Om de meteoren waar te nemen heb je geen telescoop of verrekijker nodig. Zoek een donkere plek en kijk naar boven. Hoe donkerder hoe beter, want dan kun je ook de zwakkere meteoren aan de hemel zien prijken. En oh, trek wel even een extra warme trui en jas aan.

Bronmateriaal

"Bijzonder veel meteoren bij Geminiden-sterrenregen in de nacht van 13 op 14 december" - hemel.waarnemen.com

Afbeelding bovenaan dit artikel: Yuting Gao via

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd