Als we toch eens een planeet zouden vinden waarop leven bestaat…zo ver is het nog lang niet, maar astronomen hebben wel weer een kandidaat gevonden, die nader onderzoek vraagt.
Het gaat om exoplaneet Wolf 1069 b. De planeet draait om de rode dwergster Wolf 1069 en bevindt zich in de bewoonbare zone. Dit is het gebied rond een ster waarin vloeibaar water kan ontstaan op het oppervlak van de planeet. Verder heeft hij een massa, die vergelijkbaar is met die van de Aarde. Het is hoogstwaarschijnlijk een rotsachtige planeet die ook nog een atmosfeer heeft. Daarmee is Wolf 1069 b een van de weinige exoplaneten die het waard is om op zoek te gaan naar levensvatbare omstandigheden en biosignaturen. Dit zijn fysische of chemische verschijnselen die alleen kunnen bestaan, omdat er leven is of is geweest.
Astronomen hebben al meer dan 5000 exoplaneten – planeten buiten ons zonnestelsel – ontdekt, maar slechts een stuk of twaalf bevinden zich in de bewoonbare zone én hebben een massa die ongeveer gelijk is aan die van de aarde. Wolf 1069 b is dus de nieuwste ster aan het firmament.
Altijd zonnig
“Toen we de data van de ster Wolf 1069 analyseerden, ontdekten we een duidelijk signaal met een lage amplitude van wat een planeet bleek te zijn die grofweg dezelfde massa had als de Aarde”, aldus hoofdonderzoeker Diana Kossakowski, die met haar team van het Max Planck Institute in het Calar Alto-observatorium in Spanje werkte. “De planeet draait om zijn ster in 15,6 dagen op een afstand die gelijk is aan een vijftiende van de afstand tussen de Aarde en de zon.”
Volgens de studie is het oppervlak van de dwergster relatief koel en dus een beetje oranjerood van kleur. “Als gevolg is de zogenoemde bewoonbare zone dichterbij de ster”, legt de wetenschapper uit. Hoewel Wolf 1069 b dus relatief dicht bij zijn ster staat, krijgt de planeet maar zo’n 65 procent van de straling, die de Aarde krijgt van de zon. Deze speciale omstandigheden maken planeten rond rode dwergsterren relatief vriendelijk voor leven. Daarnaast heeft dit soort planeten nog een andere speciale eigenschap: de ster schijnt altijd op dezelfde kant van de planeet. Dus op de ene helft is het altijd dag en op de andere helft altijd nacht.
Lekker weertje
Dan de temperatuur: die zou zomaar eens best aangenaam kunnen zijn. Als we ervan uitgaan dat Wolf 1069 b een kale rotsachtige planeet is dan is de gemiddelde temperatuur zelfs op de zijde die naar de ster is gericht slechts -23 graden. En nog beter: waarschijnlijk heeft de planeet een atmosfeer, waardoor de temperatuur kan oplopen tot plus 13 graden, zoals computersimulaties met klimaatmodellen aantonen. Met een dergelijk temperatuurtje zou water vloeibaar blijven en kan het best aangenaam vertoeven zijn voor eventueel leven.
Die atmosfeer is wel een belangrijk puntje. Die is niet alleen belangrijk voor een prettig klimaat, maar beschermt Wolf 1069 b ook tegen elektromagnetische straling en deeltjes die mogelijke biomoleculen zouden vernietigen. Normaal gesproken kan een ster de atmosfeer van een planeet kapot maken als zijn straling te sterk is, maar omdat Wolf 1069 juist een heel zwakke straling uitzendt kan het goed zijn dat de atmosfeer behouden is gebleven. Het is zelfs mogelijk dat de planeet een magnetisch veld heeft dat hem beschermt tegen geladen stellaire winddeeltjes. Veel rotsachtige planeten hebben een vloeibare kern, die een magnetisch veld genereert via het dynamo-effect, net als op Aarde.
Illuster rijtje
Wolf 1069 b bevindt zich met zijn afstand van 31 lichtjaren relatief dicht bij de aarde: er zijn slechts vijf exoplaneten ontdekt, die dichterbij staan en eveneens ongeveer dezelfde massa hebben als de Aarde en zich in de bewoonbare zone bevinden. Wolf 1069 b behoort tot een kleine groep exoplaneten, zoals Proxima Centauri b en Trappist-1 e, die kandidaat zijn voor onderzoek naar biosignaturen, dus tekenen die duidelijk maken dat er leven is of is geweest. Maar op dit moment is zulk astronomisch onderzoek nog niet mogelijk. Ongetwijfeld lukt dat in de toekomst wel en dan is het wel zo handig als je weet waar je moet zoeken.
