9 procent van de bijenvolken overleefde in Nederland de winter niet. In Engeland was dit meer dan 25 procent.
“De mate waarin wintersterfte optreedt, is een indicatie voor de gezondheid van bijenvolken,” legt bijenonderzoeker bij de WUR Bram Cornelissen uit. En die sterfte blijkt in Nederland redelijk mee te vallen. Helaas hadden veel bijen in andere Europese landen het wat zwaarder.
Nederland
Ongeveer 9 procent van de in Nederland gehouden bijenvolken heeft de afgelopen winter niet overleefd. En dat valt best mee. Het is namelijk een stuk minder dan voorgaande winters, toen de wintersterfte rond de 15 procent uitkwam. “Bijenhouders geven zelf aan dat een sterfte onder de 10 procent acceptabel is,” zegt Cornelissen. “De uitkomst kan dus positief worden genoemd.”
Europa
Helaas was die sterfte niet in alle Europese landen net zo laag. Dat blijkt uit onderzoek onder 25.363 imkers uit 36 landen. Van de 544.879 kolonies die aan het begin van de winter werden beheerd, gingen er maar liefst 89.124 verloren. Engeland, Portugal, Noord-Ierland en Italië spannen de kroon met een verlies van meer dan 25 procent. Daarnaast waren er ook significante regionale variaties in sommige landen, waaronder in Duitsland, Zweden en Griekenland. In Wit-Rusland, Israël en Servië viel de bijensterfte ook mee en bleef die – net zoals in Nederland – onder de 10 procent.
Redenen
Waarom sommige landen te maken kregen met een forse wintersterfte, kan meerdere redenen hebben. Meestal ligt een combinatie van omstandigheden eraan ten grondslag, waaronder het weer, problemen met de koningin van een kolonie en natuurrampen. “Het verdwijnen van bijenkolonies is een hele complexe kwestie,” legt onderzoeksleider Alison Gray uit. “Meestal heeft het te maken met specifieke weerpatronen of een natuurramp die een kolonie aantast. Daarnaast kan het ook liggen aan de koningin van een kolonie, bijvoorbeeld als zij vermist raakt of als ze geen bevruchte eitjes legt. De meeste kolonies worden bovendien aangevallen door de varroamijt; een parasitaire mijt.”
Gezond
Volgens Cornelissen is het belangrijk om bijenvolken gezond te houden. “Ze leveren immers een belangrijke bijdrage aan de bestuiving van land- en tuinbouwgewassen en wilde planten,” zegt hij. De bijenhouders in Nederland zijn dan ook best tevreden, al blijven ze zich wel zorgen maken. “We moeten met elkaar blijven werken aan een verbetering van de leefomstandigheden voor alle soorten bijen in ons landschap,” concludeert voorzitter van de Nederlandse Bijenhouders Vereniging Bert Berghoef.
Bijen zijn onvervangbaar, maar helaas hebben talloze studies al aangetoond dat bijen en hommels wereldwijd ernstig in de problemen zitten. Ook in Nederland. Meer dan de helft van de wilde bijen in ons land staat bijvoorbeeld op de rode lijst. Is het denkbaar dat Nederland afstevent op een toekomst zonder bijen?
