Dit stelde hen in staat om al vrij vroeg op vast voedsel te kauwen om zo te voorzien in de energiebehoeften van hun iets grotere hersenen.
Normaal gesproken breken de eerste melktandjes door wanneer een kindje tussen de zes en negen maanden oud is. Het begint vaak met de onderste snijtanden, vervolgens de twee middelste bovensnijtanden en daarna de tanden aan weerszijden daarvan. Maar wanneer verschenen de eerste melktandjes eigenlijk bij onze verre neven, de Neanderthalers? Dankzij een nieuwe studie weten we nu beter het antwoord op die vraag.
Langzame groei
Het is bekend dat moderne mensen vrij langzaam opgroeien. Onze kinderperiode strekt zich uit over een lange periode in vergelijking met dieren. Maar in hoeverre dit ook het geval was bij Neanderthalers, is onderwerp van discussie. Hoewel Neanderthalers onze naaste neven zijn binnen de menselijke, evolutionaire stamboom, weten we eigenlijk nog vrij weinig over hun groeitempo. Een deel van het probleem is dat we beperkte kennis hebben over de groei van Neanderthaler-baby’s in de maanden voor en net na de geboorte.
Neanderthaler-baby’s
Een nieuwe studie breidt onze kennis echter weer een beetje uit. Wetenschappers zijn er namelijk in geslaagd de melktanden van drie Neanderthaler-baby’s die zo’n 120.000 – 130.000 jaar geleden leefden, te bestuderen. “Met behulp van synchrotronstraling hebben we de binnenkant van de melktanden geanalyseerd,” vertelt onderzoeker Alessia Nava. “Hierdoor ontdekten we tevens het exacte moment waarop deze Neanderthalers waren geboren.”
Vier maanden
Het leidt tot een uniek inzicht in de groei van deze Neanderthaler-baby’s. Want de onderzoekers komen tot de ontdekking dat Neanderthalers mogelijk al vóór de geboorte tandjes vormden. Deze melktandjes braken vervolgens rond de vier maanden nadat ze het levenslicht zagen, door. En dat is eerder dan bij ons.
Het betekent dat Neanderthaler-baby’s eerder dan moderne mensen over melktandjes beschikten. “Onze studie onthult dat Neanderthalers een versnelde tandontwikkeling hadden in vergelijking met een typisch modern mensenkind,” aldus Patrick Mahoney. Een interessante vervolgvraag is dan natuurlijk waaróm dat zo is. En ook daar hebben de onderzoekers ideeën over.
Hersenen
Volgens het team stelde de vroege melktandjes Neanderthalers in staat om al op jonge leeftijd vast voedsel te kunnen eten; eerder dan het geval is voor moderne menselijke baby’s. Dit hielp Neanderthalers te voorzien in de energiebehoeften van hun hersenen, waarvan wordt gedacht dat ze iets groter waren dan die van ons. Deze bevindingen komen overeen met eerdere studies waarin aanwijzingen zijn gevonden voor een snelle hersengroei bij Neanderthalers-kinderen. En deze groei vereiste waarschijnlijk meer energie, waarvoor vast voedsel en dus tandjes nodig zijn.
De studie verschaft ons meer inzicht in onze naaste verwanten. Het voegt een belangrijk nieuw stukje toe aan het raadselachtige plaatje van de Neanderthaler; een menselijke soort die zo dicht bij ons staat maar waar we tegelijkertijd nog niet volledig vat op hebben. Meer onderzoek is dan ook nodig om de complexe evolutionaire geschiedenis volledig in kaart te brengen.
