We weten wel dat vliegen slecht is voor het milieu. Zo’n dikke Boeing stoot een hele berg CO2 uit. Maar hoe groot de schade precies is per land blijft lastig te berekenen. Tijd om de kracht van big data eens te benutten, moeten onderzoekers gedacht hebben.
Ze berekenden de uitstoot van broeikasgassen door de luchtvaart in 197 landen. Daarvoor hoefden ze niet helemaal vanaf nul te beginnen. Rijke landen hebben in 1992 al afgesproken in een klimaatakkoord dat ze hun emissies door de luchtvaart jaarlijks rapporteren. Maar 151 minder rijke landen, waaronder India en China, zijn dat niet verplicht.
“Ons werk vult het gat in de rapportage, zodat we beleidsmakers beter kunnen informeren en hopelijk zo toekomstige onderhandelingen kunnen verbeteren”, zegt hoofdonderzoeker Jan Klenner van de Noorse technische universiteit NTNU, die verwijst naar klimaatakkoorden waarvoor de jaarlijkse uitstoot als basis wordt gebruikt.
China de ergste op een na
De nieuwe data tonen onder meer aan dat een land als China, die zijn laatste uitstootcijfers van de luchtvaart niet meldde, de tweede grootste uitstoter is, na de Verenigde Staten, als het gaat om luchtvaartemissies. “We hebben nu een veel duidelijker beeld van de uitstoot door de luchtvaart per land, inclusief eerder niet gerapporteerde emissies. Dat zegt iets over hoe we ze kunnen reduceren”, reageert collega Helene Muri, onderzoeksprofessor aan dezelfde universiteit.
Zoals verwacht staan de VS bovenaan de lijst. Geen land veroorzaakt zo veel CO2-uitstoot door zowel internationale als binnenlandse vluchten. “Als we kijken naar de emissie per hoofd van de bevolking kunnen we zien dat economisch welzijn tot meer luchtvaartactiviteit leidt”, aldus Klenner.
Groene Noren? Integendeel
Maar wat eigenlijk een veel opmerkelijker resultaat is: het groene Noorwegen met slechts 5,5 miljoen inwoners staat op de derde plaats, na de VS en Australië, als het gaat om binnenlandse emissies door luchtvaart per hoofd van de bevolking. Dan zou je denken dat dit komt doordat Noorwegen zo lang en uitgestrekt is met veel bergen en weinig mensen, waardoor die misschien in één keer van het zuiden naar het noorden vliegen, maar dat is niet zo. Maar liefst de helft van alle binnenlandse vluchten vond plaats tussen de grote steden Oslo, Trondheim, Stavanger, Bergen en Tromsø. “De emissie per persoon is in Noorwegen ongelooflijk hoog”, reageert Muri. Maar dat geldt voor meer rijke landen. Heel Europa kleurt rood op de kaart van de onderzoekers, die met behulp van big data tot stand is gekomen.
“Ik denk dat het heel mooi illustreert wat het potentieel is van dit soort werk, waarvoor we eerst afhankelijk waren van landelijke statistiekbureaus, die hun informatie pas vaak een jaar later aanleveren”, zegt een andere onderzoeker. “Deze methode maakt het mogelijk om instant emissiemodellen te maken. We kunnen de uitstoot van de wereldwijde luchtvaart berekenen op het moment dat die plaatsvindt.”
Een stap naar een duurzamere luchtvaart
Het model van de Noren is het eerste dat informatie levert over de 45 minder ontwikkelde landen die nog nooit hun uitstoot van broeikasgassen door de luchtvaart hebben berekend. De nieuwe methode kan deze landen nu van informatie voorzien die anders haast onmogelijk was om bij elkaar te krijgen.
De mogelijkheid om bijna real-time data te verzamelen over de uitstoot van de luchtvaart kan ook handig zijn voor de industrie zelf die groener probeert te worden. “In de transitie waarbij we praten over de introductie van nieuwe brandstoffen en technologieën, kunnen we met dit soort big data vluchten of landen identificeren waar het handig is om deze strategieën als eerste te testen”, klinkt het tot besluit.
En in het algemeen: meten is weten. Als beleidsmakers en politieke leiders, maar ook burgers een beter beeld hebben van de uitstoot die de luchtvaart veroorzaakt, kunnen er ook betere maatregelen worden genomen. En wie weet, pak je dan zelf ook iets eerder de trein.