Wat bezielt de mensen die zich als kandidaat aanmelden bij Mars One en dus azen op een enkeltje naar Mars? We vroegen het twee van hen.
Vorig jaar was het even wereldnieuws: Mars One. De organisatie presenteerde zich in juni 2012 als de ruimtevaartorganisatie met één van de meest ambitieuze doelstellingen ooit. De organisatie wil een nederzetting op Mars bouwen die nog voor 2025 door de eerste mensen bewoond moet gaan worden. Saillant detail: de mensen die straks als eersten voet op Mars gaan zetten, zullen nooit meer op aarde terugkeren. Mars One doet – om de kosten laag en de missie haalbaar te houden – namelijk niet aan retourtjes Mars. Er worden enkel enkeltjes uitgegeven.
Wie wil dat nu?
Maar wie wil er nu zo’n enkeltje Mars in de handen gedrukt krijgen? Nou, heel veel mensen, zo blijkt wanneer Mars One mensen uitnodigt om zich kandidaat te stellen. Duizenden mensen van over de hele wereld meldden zich aan. En naarmate de teller met het aantal kandidaten opliep, vroegen steeds meer mensen zich vertwijfeld af wat die mensen toch bezielde. Wie wil er nu voorgoed naar Mars? En laten we ook de lange reis – meer dan 250 dagen als sardientjes in een blik – niet vergeten. Om nog maar te zwijgen over de landing die ook niet zonder risico’s is. Wie zijn die mensen die daarnaar verlangen? En wat hopen ze daar te vinden dat de aarde ze niet bieden kan? Vragen genoeg. En natuurlijk is er maar één die die vragen beantwoorden kan: de wannabe-astronaut die zich bij Mars One heeft aangemeld. We snorden er twee op en vroegen ze het hemd van het lijf.
Aanmelding
“Het eerste wat ik dacht toen ik over Mars One hoorde, was: is het wel mogelijk? Ik ben toen gaan googelen en al snel was ik ervan overtuigd dat het kon, zolang ze het financieel maar zouden redden. Zij gaan geschiedenis schrijven en daar wil ik deel van uitmaken. Dus heb ik me in mei aangemeld.” Aan het woord is Paul de Vries, 23 lentes jong, woonachtig in Haarlem en naar eigen zeggen “hartstikke single”. Hij studeerde geschiedenis en richt momenteel een eigen bedrijf op dat zich bezighoudt met vertical farming. Een hele uitdaging. Maar De Vries wil meer. “Mars One is één geweldig avontuur: je brengt de rest van je leven door op een andere planeet!”
Wikken en wegen
Minstens zo enthousiast is Wim Dijkshoorn, derdejaars student culturele antropologie in Nijmegen. Ook hij meldde zich – weliswaar na lang wikken en wegen – aan. “Ik heb er lang over na moeten denken. Als je wordt gekozen, moet je tenslotte alles opgeven. Natuurlijk kan ik ook op aarde blijven en hier hele mooie dingen doen, maar daar kan ik een hele nieuwe start maken en dat lijkt me een hele bijzondere uitdaging.” De Vries kan zich daar helemaal in vinden. “Eigenlijk ga je daar meebouwen aan een hele nieuwe samenleving, een soort samenleving 2.0. En daarvoor moet je van alles uitvogelen: gaan we alles democratisch beslissen? Is er een rangorde? We moeten daar het wiel opnieuw uitvinden en daar breek ik graag mijn hoofd over.” Maar er is meer waar de Mars One-astronauten over na zullen moeten denken. “Ik denk dat we daar hele nieuwe technieken gaan ontwikkelen om het leven op Mars mogelijk en aangenamer te maken,” vertelt Dijkshoorn. “Veel van die nieuwe technieken zullen ook weer wel de weg terug naar aarde vinden.”
Keerzijde
Geschiedenis schrijven, opnieuw het wiel uitvinden, meebouwen aan een samenleving 2.0: het klinkt fantastisch. Maar ook deze medaille heeft een keerzijde. “Je brengt de rest van je leven op een andere planeet door,” stelt De Vries. “Je komt niet meer terug.” Dat betekent dat de astronauten die straks naar Mars gaan echt alles achter moeten laten. Hun familie en vrienden. Maar ook wandelen in het bos of op het strand en lekker doorzakken in de kroeg, zit er niet meer in. Hoewel communiceren met aarde natuurlijk wel tot de mogelijkheden behoort, is van een gezellig kletspraatje met moeder of een vriend geen sprake. Door de grote afstand tussen de aarde en Mars zijn boodschappen al snel zo’n twintig minuten onderweg. Over lange stiltes in conversaties gesproken… “Ja, ik zou mijn familie en vrienden wel gaan missen,” merkt De Vries op. En dat is wederzijds. “Mijn moeder zei direct: “Je gaat niet!” En ook Dijkshoorns moeder was ‘not-amused’. “Toen ik haar vertelde dat ik een mailtje wilde sturen naar Mars One was haar reactie “Dat doe je niet!”. Maar zowel Dijkshoorn als De Vries zetten door. En steeds meer mensen in hun omgeving kwamen dat te weten. “Je moet elke keer een soort van verantwoording afleggen,” vindt Dijkshoorn. En dat valt niet altijd mee. “Een vriendin van mij had het via-via gehoord. Zij was echt geschokt door mijn keuze om me aan te melden. Dat kan wel eens het lastigste gesprek in mijn hele leven zijn geweest.” Inmiddels is de omgeving – voor zover dat kan – wel een beetje gewend geraakt aan de ambities van Wim en Paul. “Ik heb er veel met mijn ouders over gesproken en ze begrijpen mijn keus. Ze vinden het wel erg, maar ze steunen me wel,” vertelt Dijkshoorn.
De Vries en Dijkshoorn hebben goed over alles nagedacht. Ze praten over de missie alsof ze al zijn uitgekozen. Maar het tegendeel is waar. “Je moet eerst nog duizenden mensen achter je zien te laten,” weet De Vries. Maar zelfs als ze de selectierondes doorkomen, is toch nog niet bewezen dat zij naar Mars gaan? Diverse experts twijfelen aan de ambities van Mars One. Ze denken niet dat het haalbaar is om voor 2025 een nederzetting op Mars te bouwen. Natuurlijk hebben ook De Vries en Dijkshoorn daar een mening over. “Als je bedenkt dat ze halverwege de vorige eeuw met minder computerkracht dan ik nu met mijn mobieltje in handen heb, mensen op de maan zetten, moet dit toch mogelijk zijn?” stelt De Vries. En ook Dijkshoorn is er duidelijk over. “Het gaat echt gebeuren. Qua techniek kan het en qua financiering zeker ook. Wacht maar eens tot de eerste astronauten gekozen zijn en er getraind gaat worden, dan gaat het project echt lopen.”
Hindernis
Het mag volgens Dijkshoorn en De Vries dan mogelijk zijn, dat wil natuurlijk niet zeggen dat het gemakkelijk wordt. “Eén van de grootste uitdagingen word het in leven houden van de planten,” voorspelt De Vries. “We weten niet hoe planten daar gaan reageren.” Dijkshoorn sluit zich daarbij aan. “Planten zijn een basisbehoefte,” stelt hij. Het is onmogelijk om voor een leven lang voedsel mee te nemen, dus moet dat voedsel daar verbouwd worden. Ook voor andere basale behoeften (zoals water, maar ook kunstmest voor de planten) moeten de astronauten zelf gaan zorgen. In andere woorden: de nederzetting moet zelfvoorzienend worden. “Daar staat of valt het hele project mee,” voorspelt Dijkshoorn.
Risico’s
Uitdagingen en hindernissen genoeg. Maar daar blijft het niet bij. Er zijn ook serieuze risico’s. Onderweg is er het gevaar van straling. Eenmaal bij Mars aangekomen moet er ook nog veilig geland worden. “We kunnen de planeet voorbij schieten of verbranden in de atmosfeer,” somt De Vries enkele risico’s op. “Maar daar denk ik maar niet te veel over na.” Ook Dijkshoorn ligt van dergelijke risico’s niet wakker. “Die risico’s maken deel uit van de training en ik ben heel benieuwd hoe ik daar tijdens de training op ga reageren.”
Of De Vries en Dijkshoorn straks daadwerkelijk als één van de eersten voet op Mars gaan zetten? De inschrijfronde is inmiddels gesloten, maar een commissie moet alle aanvragen nu nog doornemen. Uiteindelijk kiest die commissie een aantal kandidaten die op gesprek mogen komen. Een selectie daarvan gaat uiteindelijk weer door naar de derde ronde. Maar wat als De Vries en Dijkshoorn straks daadwerkelijk te horen krijgen dat ze door zijn naar ronde twee? Beginnen ze dan toch niet een beetje te twijfelen? Of misschien zelfs terug te krabbelen? “Helemaal niet,” denkt De Vries. “Ik ga niet terugkrabbelen,” weet Dijkshoorn. “Ik heb een mooi leven hier op aarde, maar ik wil voor 100 procent voor Mars One gaan.”
