Bewoners van Paaseiland waren helemaal geen ruziezoekers

Dat zou blijken uit de ‘hoedjes’ die op de bekende beelden op Paaseiland werden gezet.

De beelden op Paaseiland – ook wel moai genoemd – zijn wereldberoemd en reeds uitgebreid bestudeerd. Aanzienlijk minder aandacht is er tot op heden geweest voor de pukao: de hoofddeksels die op de moai werden geplaatst. Amerikaanse onderzoekers hebben deze ‘hoedjes’ nu echter uitgebreid onderzocht en denken op basis van hun studie meer te kunnen zeggen over hoe de samenleving van Paaseiland in elkaar stak.

Pukao zijn grote, cilindervormige stenen. Ze zijn gemaakt van een vulkanisch gesteente en wegen een paar ton. In de prehistorie werden ze door de bewoners van Paaseiland op de hoofden van de moai geplaatst. Het was onderdeel van een traditie die erop gericht was om de voorouders te eren. Afbeelding: Carl Lipo.

Afbeeldingen
De onderzoekers bestudeerden 70 van deze pukao – die verspreid over het eiland zijn teruggevonden. Van elke pukao werd een 3D-model gemaakt dat de onderzoekers in staat stelde om deze stenen gedetailleerd te bestuderen. De modellen onthulden dat er veel meer afbeeldingen in deze pukao waren gekerfd dan eerder werd gedacht. Die overvloed aan tekeningen suggereert volgens de onderzoekers dat deze stenen een veel centralere rol speelden in de samenleving dan tot op heden werd aangenomen.

Samenwerking
Dat veel mensen bij de constructie van deze pukao betrokken waren, staat haaks op de aanname dat op Paaseiland sprake was van een cultuur die bol stond van conflicten en strijd. In plaats daarvan lijken de beelden te getuigen van mensen die met elkaar samenwerkten en elkaar steunden. De constructie van de beelden en het plaatsen van de hoofddeksels zou elk gevoel van conflict hebben gesust, zo vertelt onderzoeker Carl Lipo. En daarmee was de totstandkoming van de beelden een cruciaal onderdeel van het succes van het eiland. “Samenwerken was voordelig voor de samenleving doordat het leidde tot het delen van informatie en grondstoffen.”

Lipo denkt dat de pukao nog veel meer geheimen prijs kunnen geven en bij kunnen dragen aan een beter beeld van de samenleving op Paaseiland. Maar enige haast is wel geboden. In het paper waarschuwen de onderzoekers namelijk dat de tand des tijds de pukao – en dan met name de afbeeldingen die erin zijn gekerfd – in toenemende mate aantast.

Bronmateriaal

"Easter Island had a cooperative community, analysis of giant hats reveals" - Binghamton University (via Eurekalert)

Afbeelding bovenaan dit artikel: Walkerssk / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd