Een ibu’tje tegen dementie, dat zou wat zijn. Er zijn steeds meer signalen dat NSAID’s, zoals middelen als ibuprofen ook wel genoemd worden, helpen beschermen tegen dementie vanwege hun ontstekingsremmende effecten. Een nieuwe studie komt met aanvullend bewijs.
Het onderzoek van het Erasmus MC toont aan dat langdurig gebruik van niet-steroïde anti-inflammatoire medicijnen (NSAID’s) de kans op dementie vermindert. Aan het onderzoek deden bijna 12.000 mensen mee. Na gemiddeld 14,5 jaar was er een follow-up. Ruim 9500 deelnemers hadden in die periode middelen als ibuprofen of diclofenac gebruikt en ruim 2000 mensen kregen dementie. Wie langdurig NSAID’s gebruikte had 12 procent minder kans om de ziekte te krijgen. Kort en middellang gebruik leverden geen voordelen op. Ook een hogere dosis in totaal, maar over kortere periodes had geen positief effect. Het ging dus echt op steady, langdurig gebruik.
Steeds meer bewijs
“Onze studie levert bewijs voor mogelijke preventieve effecten van ontstekingsremmende medicatie tegen dementie. Er is behoefte aan meer onderzoek om dit bewijs verder te consolideren en mogelijk preventieve strategieën te ontwikkelen”, aldus onderzoeker professor M. Arfan Ikram van het Erasmus MC.
Aan Scientias.nl legt hij verder uit: “Er bestaat inderdaad een sterke hypothese dat ontsteking een rol speelt in het dementieproces. Dit bewijs is afkomstig van genetische en diermodelstudies en van enkele beperkte studies bij patiënten. Onze bevindingen breiden dit bewijs uit door aan te tonen dat het gebruik van NSAID’s, die een ontstekingsremmend effect hebben, geassocieerd is met een lager risico op dementie.”
Lange aanloop
Dat het vooral om langdurig gebruik gaat, is opvallend, zegt Ikram. “Interessant genoeg is dit meer uitgesproken bij langdurig gebruik in plaats van bij een cumulatieve dosis. Dit doet vermoeden dat het ontstekingsproces bij dementie zeer laaggradig en langdurig kan zijn, zodat een kleine hoeveelheid ontstekingsremmers al effect kan hebben. Het tegenovergestelde, dus het nemen van een hoge dosis voor een korte periode, lijkt een dergelijk effect niet te hebben. Dit is logisch: dementie heeft een zeer lange preklinische fase waarin de pathologie zich langzaam opstapelt. Het ligt dan voor de hand dat je dit proces over een lange periode kunt beïnvloeden met kleine hoeveelheden ontstekingsremmers, in plaats van met een enkele hoge ontstekingsremmende dosis.”
Niet direct naar de drogist
Toch raadt de onderzoeker nu niet aan om direct een dagelijkse dosis ibu te nemen. “De belangrijkste beperking van dit onderzoek is dat het een observationele studie is, waarin personen niet gerandomiseerd werden. Met andere woorden: er is een reden waarom deze personen wel of geen NSAID’s gebruikten. Deze redenen kunnen artritis, pijn of andere ontstekingsaandoeningen zijn. Het is in dergelijke onderzoeken onmogelijk om volledig te corrigeren voor het effect van deze andere aandoeningen. Als die op een of andere manier verband houden met dementie, kan dit onze bevindingen vertekenen. Het feit dat we een lager risico op dementie vonden bij gebruikers in vergelijking met niet-gebruikers geeft echter wel aan dat een dergelijke vertekening beperkt kan zijn geweest. Desondanks zijn onze bevindingen alleen onvoldoende om mensen te adviseren NSAID’S te nemen tegen dementie. Er is meer bewijs nodig van soortgelijke studies, aangevuld met goede risico-batenanalyses”, besluit de onderzoeker.
Want het dagelijks gebruik van ibuprofen heeft bijwerkingen. Zo kan het slecht zijn voor maag en darmen, kun je er misselijk van worden, brandend maagzuur of diarree van krijgen. Het wordt tot nu toe dan ook enkel aangeraden voor kortdurend gebruik bij klachten. Even afwachten dus wat toekomstig onderzoek uitwijst, voor je je medicijnkastje volstouwt met ibuprofen.
NSAID’s
Deze categorie ontstekingsremmers ligt gewoon bij de Kruidvat onder namen als diclofenac, naproxen, meloxicam en ibuprofen. De middelen werken tegen allerhande klachten, zoals pijn en zwelling van gewrichten en pezen. Ze verminderen ook spierpijn en ochtendstijfheid en worden bijvoorbeeld gebruikt bij auto-immuunziektes, artrose en de ziekte van Bechterew. Al binnen enkele uren nemen de klachten af, maar na ongeveer twee weken wordt het optimale effect bereikt.
