Beroemde Incastad Machu Picchu blijkt ouder dan gedacht

En dat betekent dat we de historische tijdlijn van het Inca-rijk moeten herzien.

Machu Picchu is een oude ruïnestad van de Inca’s; een indianenvolk dat vanaf de dertiende eeuw het huidige Peru bewoonde. Deze door de Inca’s gebouwde stad is misschien wel één van de beroemdste steden ter wereld. In een nieuwe studie komen onderzoekers tot een verrassende ontdekking. Want Macha Picchu is waarschijnlijk een stuk ouder dan we dachten.

Bestaande theorie
Archeologen gaan ervan uit dat de stad gebouwd werd in opdracht van de Inca-heerser Pachacuti. Het was een fort voor de heerser en een plaats waar edelen en de koninklijke familie zich konden terugtrekken. De stad bood ruimte aan zo’n duizend mensen. De bestaande theorie luidt dat de bouw van Machu Picchu zo rond 1440 of 1450 zou zijn gestart; afhankelijk van de tijd die het Pachacuti kostte om de regio te onderwerpen en het stenen paleis te bouwen.

De herontdekking van Macha Picchu
Toen de Inca’s in de zestiende eeuw onder de voet werden gelopen door de Spanjaarden viel de hele samenleving uiteen en werd Machu Picchu verlaten. En dat terwijl de Spanjaarden zich niet eens van het bestaan van de stad bewust waren. Machu Picchu raakt in de vergetelheid. Tot Hiram Bingham van de universiteit van Yale in 1911 door enkele bewoners van Peru naar de stad wordt gebracht. Machu Picchu staat vanaf dat moment weer in het centrum van de belangstelling. In tegenstelling tot de Inca-steden die de Spanjaarden wél hebben kunnen vinden, is Machu Picchu namelijk niet vernietigd, maar zeer goed bewaard gebleven. Het is dan ook de ultieme plek om meer te weten te komen over de Inca’s. Alhoewel: de stad levert tot op heden vooral vragen op. Want de wetenschap mocht dan een hele stad ontdekt hebben: heel veel wijzer worden we er nu ook weer niet van.

Onderzoekers in een nieuwe studie beweren nu echter iets anders. In hun studie bogen ze zich over 26 teruggevonden menselijke resten die door ontdekkingsreiziger Hiram Bingham in 1912 op het monumentale complex zijn opgegraven. Met behulp van accelerator-massaspectrometrie (AMS) – een geavanceerde vorm van radiokoolstofdatering – slaagde de onderzoeksgroep er vervolgens in om de menselijke overblijfselen te dateren. Met deze AMS-techniek kunnen onderzoekers botten en tanden dateren die zelfs maar kleine hoeveelheden organisch materiaal bevatten, waardoor er nu veel meer overblijfselen geschikt zijn voor wetenschappelijke analyse.

Geen zware arbeid
De botten en de tanden die werden onderzocht behoorden waarschijnlijk toe aan bedienden die op het koninklijke erfgoed werkten, zo vermoeden de onderzoekers. De overblijfselen vertonen namelijk weinig bewijs van betrokkenheid bij zware, fysieke arbeid, zoals constructiewerk. Het betekent dat deze mensen waarschijnlijk niet mee hebben geholpen aan de bouw van de stad, maar dat ze leefden in periode dat Macha Picchu al functioneerde als paleis.

Ouder dan gedacht
Volgens de onderzoekers wijzen deze resultaten uit dat Machu Picchu al in gebruik moet zijn geweest vanaf ongeveer 1420 na Christus. En dat betekent dat de stad enkele decennia – en minstens 20 jaar – ouder is dan gedacht. Het is een interessante ontdekking. Want dit roept vragen op over ons begrip van de Inca-chronologie.

Historische tijdlijn
Het betekent dat we de historische tijdlijn van het Inca-rijk moeten herzien. Want de bevindingen suggereren dat Pachacuti mogelijk decennia eerder aan de macht kwam en zijn veroveringen tevens tientallen jaren eerder begonnen dan tekstuele bronnen aangeven. “Tot nu toe waren schattingen van de oudheid en de duur van de bezetting van Machu Picchu gebaseerd op tegenstrijdige historische verslagen geschreven door Spanjaarden in de periode na de Spaanse verovering,” vertelt archeoloog Richard Burger. “Dit is de eerste studie op basis van wetenschappelijk bewijs die een schatting geeft van de oprichting van Machu Picchu en de duur van zijn bezetting, waardoor we een duidelijker beeld krijgen van de oorsprong en geschiedenis van de stad.”

Volgens de onderzoekers hebben de bevindingen implicaties voor ons begrip over de Inca-geschiedenis. “De resultaten suggereren dat de discussie over de ontwikkeling van het Inca-rijk, voornamelijk gebaseerd op koloniale documenten, moet worden herzien,” betoogt Burger. “Moderne radiokoolstofmethoden bieden een betere basis dan historische gegevens om de Inca-chronologie te begrijpen.”

Bronmateriaal

"Machu Picchu older than expected, study reveals" - University of Yale

Afbeelding bovenaan dit artikel: Chelsea Cook via Pexels

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd