We krijgen onder andere alvast een beeld van Mercurius grootste krater, die over enkele jaren uitvoerig door de ruimtesonde bestudeerd zal worden.
Ruimtesonde BepiColombo is al sinds oktober 2018 op weg naar Mercurius. Om de sonde echter in de juiste baan te krijgen, zijn er in totaal maar liefst negen scheervluchten nodig: eentje langs de aarde, twee langs Venus en zes langs Mercurius. Vier van deze ‘zwaartekrachtsslingers’ heeft BepiColombo ondertussen al voltooid. En nu kan het missieteam weer een belangrijke mijlpaal afstrepen. Want ook de tweede scheervlucht langs Mercurius is een feit.
Scheervlucht
BepiColombo naderde donderdagmiddag om 11.44 Nederlandse tijd de binnenste planeet van ons zonnestelsel het dichtst. Zo scheerde de sonde langs op een afstand van slechts 200 kilometer boven het oppervlak. Kort daarna zag BepiColombo kans om met behulp van één van de drie bewakingscamera’s (die alleen zwartwitfoto’s kunnen maken, met een resolutie van 1024×1024 pixels) enkele foto’s te schieten. En deze beelden – die zijn genomen op 800 kilometer hoogte – zijn bijzonder fraai.
Foto’s
Hieronder zijn de betreffende beelden te bewonderen. Op het moment van de foto bewoog BepiColombo zich van de nachtzijde naar de dagzijde van Mercurius, waardoor de zon het met kraters bezaaide oppervlak prachtig verlichtte. “Ik sprong een gat in de lucht toen de eerste beelden binnendruppelden,” vertelt teamlid Jack Wright. “En daarna werd ik alleen maar enthousiaster. De afbeeldingen tonen prachtige details van Mercurius, waaronder één van mijn favoriete kraters: Heaney.”
Heaney is een 125 kilometer brede krater, die nog een herinnering is aan Mercurius’ vroegere vulkanische activiteit. Onderzoekers zijn erg in deze vulkanische krater geïnteresseerd. Wanneer BepiColombo over enkele jaren daadwerkelijk met zijn wetenschappelijke observaties gaat beginnen, zal Heaney uitvoerig worden bestudeerd. De nu vervaardigde beelden zijn dan ook slechts een voorproefje van wat ons straks te wachten staat, als BepiColombo zijn hogeresolutiecamera tevoorschijn zal toveren en met behulp van geavanceerde instrumenten Mercurius nog beter kan bekijken.
Caloris Planitia
Een paar minuten na BepiColombo’s dichtste nadering vereeuwigde de sonde tevens de 1550 kilometer brede Caloris Planitia; Mercurius’ grootste krater. De reflecterende lava steekt op de foto sterk af tegen de donkere achtergrond. Ook deze krater zal ESA nader onder de loep nemen. Wat onderzoekers bijvoorbeeld nog niet goed begrijpen, is hoe het kan dat de vulkanische lava in en rond Caloris Planitia veel jonger is dan de krater zelf. Door metingen te verrichten hopen astronomen dan ook meer over de vorming en samenstelling van de krater te weten te komen.
Het missieteam is meer dan tevreden met de beelden. “De foto’s die tijdens de eerste scheervlucht langs Mercurius zijn gemaakt waren al goed, maar deze zijn nog beter,” zegt David Rothery van ESA. “De beelden tonen veel van BepiColombo’s toekomstige wetenschappelijke doelen. Ik wil de vulkanische en tektonische geschiedenis van deze verbazingwekkende planeet echt gaan begrijpen.”
Voortbouwen
BepiColombo zal voortbouwen op de gegevens die door NASA’s Messenger-missie – die tussen 2011 en 2015 rondom Mercurius cirkelde – zijn verzameld. De missie bestaat uit twee orbiters: de Mercury Planetary Orbiter (van de Europese ruimtevaartorganisatie) en de Mercury Magnetospheric Orbiter (van de Japanse ruimtevaartorganisatie). Als BepiColombo eenmaal in een baan om Mercurius is gekomen, zal de sonde beide orbiters loslaten. Vervolgens zullen deze orbiters alle aspecten van de nog altijd mysterieuze binnenste planeet van ons zonnestelsel gaan bestuderen: van zijn kern tot oppervlakteprocessen, magnetische veld en exosfeer. En dat zal hopelijk belangrijke informatie onthullen over de oorsprong en evolutie van de planeet die het dichtst rond onze moederster cirkelt.
Maar zo ver is het nog niet. Eerst zal BepiColombo nog enkele scheervluchten moeten voltooien. “We hebben nu de tweede van de in totaal zes flybys achter de rug,” zegt teamlid Emanuela Bordoni. “Volgend jaar komen we rond dezelfde tijd terug voor onze derde zwaartekrachtsslinger.” Het gaat dus nog wel even duren voordat BepiColombo zich in een baan om Mercurius heeft genesteld; dat gaat pas in 2025 gebeuren. Vervolgens zal de enerverende missie begin 2026 echt van start gaan.
