Ben jij altijd degene die moet overwerken? Managers maken graag misbruik van loyale werknemers

We zijn graag loyaal aan onze werkgever. Het duidt immers op betrokkenheid en liefde voor het vak. Maar helaas wordt daar volop misbruik van gemaakt.

Want leidinggevenden weten je te vinden voor de vervelende taakjes of onbetaald overwerk, zo blijkt uit een nieuwe Amerikaanse studie. “Bedrijven hebben graag loyale medewerkers. Niet zo gek, er is genoeg onderzoek dat aantoont dat loyale werknemers allerlei voordelen hebben voor bedrijven”, zegt onderzoeker Matthew Stanley van Duke University. Maar dat gaat wel ten koste van de goedzakken zelf. “Het lijkt erop dat managers geneigd zijn om hen uit te buiten.”

Loyale John
Dat is de belangrijkste conclusie van een reeks experimenten die hij samen met collega’s uitvoerde. Stanley vroeg bijna 1400 managers om een verhaal te lezen over een fictieve 29-jarige werknemer met de naam John. Het bedrijf van John had een krap budget en om de kosten te drukken zou John extra uren moeten werken en verantwoordelijker werk moeten doen zonder extra salaris. De managers moesten aangeven in hoeverre ze bereid waren dat van John te vragen.

De uitkomst was glashelder: het maakte niet uit hoe de onderzoekers het verhaal brachten, als ze John loyaal noemden waren de managers altijd meer geneigd om hem te vragen voor het onbetaalde overwerk. Loyale John was dus Gekke Gerritje, die de rotklus wel zou opknappen, terwijl de minder loyale John eronder uitkwam.

Wel eerlijk, niet loyaal
En opmerkelijk genoeg, was loyaliteit de enige eigenschap die daarvoor van belang was. Als de managers namelijk een aanbevelingsbrief over John onder ogen kregen waarin hij werd geprezen om zijn loyaliteit dan vroegen ze hem eerder voor onbetaald werk dan wanneer er in de brief stond dat John eerlijk en oprecht was.

Het omgekeerde bleek ook waar: als John werd omschreven als iemand die vaak extra uren en taken accepteerde, dan vonden managers hem loyaler dan wanneer hij de reputatie had het extra werk te weigeren. Maar beide Johns werden beschouwd als even eerlijk en oprecht, terwijl die eigenschappen toch nauw aan elkaar verwant zijn.

Vicieuze cirkel
“Het is een vicieuze cirkel”, legt Stanley uit. “Er wordt vaker misbruik gemaakt van loyale werknemers. En als ze dan inderdaad extra werk verzetten, krijgen ze nog meer de reputatie dat ze loyaal zijn, waardoor ze in de toekomst nog weer vaker gevraagd worden voor de rotklusjes.”

Het gekke is dat managers dat nog logisch vinden ook. Ze menen dat loyaliteit verdiend moet worden. Het komt met de plicht om persoonlijke opofferingen te doen voor het bedrijf. Anders zou je niet loyaal zijn.

Ze weten niet beter
Dat is niet allemaal slechtheid van die managers, menen de onderzoekers. De uitbuiting komt deels voort uit onwetendheid of wat psychologen ‘ethische blindheid’ noemen.
“De meeste mensen willen graag goed zijn”, legt Stanley uit. “Ze zondigen echter verrassend vaak in het dagelijks leven. Veel daarvan komt door ethische blindheid: ze hebben niet door dat wat ze doen niet overeenkomt met de principes of waarden die ze normaal verkondigen.”

Toch is het natuurlijk uiterst pijnlijk dat er zoveel misbruik wordt gemaakt van loyale werknemers. Laat dit enerzijds een les zijn voor de werknemers zelf: vraag je af of jij altijd de sigaar bent als er overgewerkt moet worden en of je dan niet vaker nee moet zeggen. Anderzijds moeten leidinggevenden erop gewezen worden dat ze mensen uitbuiten zonder dat ze het doorhebben, zegt Stanley.

Vervelend neveneffect
En dat laatste is eigenlijk belangrijker, vindt de onderzoeker, omdat loyaliteit bovenal een positieve eigenschap is. De uitbuiting is een vervelend neveneffect, het betekent niet dat je nu nooit meer een overuur moet maken. “De conclusie van deze studie is niet dat je nooit meer loyaal moet zijn aan iemand, omdat het alleen maar tot ellende leidt”, reageert Stanley. “We waarderen mensen die loyaal zijn. We denken positief over hen en ze worden vaak beloond. Het is dus niet alleen maar negatief.”

Bronmateriaal

"Loyal workers are selectively and ironically targeted for exploitation" - Journal of Experimental Social Psychology
Afbeelding bovenaan dit artikel: Cyano66 / Getty (via Canva.com)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd