Belangrijk wapen in de strijd tegen klimaatverandering blijkt ook nog eens enorme hoeveelheden suiker te produceren

Wereldwijd gaat er een miljoen ton sucrose onder zeegrassen schuil – genoeg voor 32 miljard blikjes cola!

Zeegrassen vormen weelderige groene weiden in veel kustgebieden over de hele wereld. En ze zijn nog eens van levensbelang ook. Zo zorgen deze grassen niet alleen voor een goede waterkwaliteit en bieden onderdak aan een tal van dieren, ze slaan ook nog eens heel veel koolstof op, waardoor ze een belangrijk wapen zijn in de strijd tegen klimaatverandering. Een nieuwe studie bewijst echter dat we nog niet alles over deze essentiële plantjes wisten. Want wetenschappers hebben nu ontdekt dat zeegrassen enorme hoeveelheden suiker produceren.

Wist je dat…

…een vierkante kilometer zeegras bijna twee keer zoveel koolstof opslaat als een bos van dezelfde grootte op het land? En dat maar liefst 35 keer zo snel!

Onderzoekers zijn op mierzoete plekjes in de zee gestuit. Want in de nieuwe studie ontdekten ze dat zeegrassen op enorme hoeveelheden suiker zitten, grotendeels in de vorm van sucrose.

Cola
De suikerconcentraties in de grond die de wortels van zeegras omsluit – ook wel rhizosfeer genoemd – is minstens 80 keer hoger dan in andere mariene omgevingen, zo onthult het team. “Om dit in perspectief te plaatsen: we schatten dat er wereldwijd tussen de 0,6 en 1,3 miljoen ton suiker, voornamelijk in de vorm van sucrose, in de rizosfeer van het zeegras zit,” legt onderzoeker Manuel Liebeke uit. “Dat is ongeveer vergelijkbaar met de hoeveelheid suiker in 32 miljard blikjes cola!”

Fotosynthese
Waarom zeegrassen zoveel suiker dumpen? “Zeegrassen produceren suiker tijdens fotosynthese,” legt onderzoeker Nicole Dubilier uit. “Onder gemiddelde lichtomstandigheden gebruiken deze planten de meeste suikers die ze produceren voor hun eigen stofwisseling en groei. Maar onder omstandigheden met veel licht, bijvoorbeeld ‘s middags of in de zomer, produceren de planten meer suiker dan ze gebruiken of opslaan. Dan laten ze de overtollige sucrose vrij in hun rhizosfeer.”

Micro-organismen
Dat deze berg suiker vervolgens blijft liggen, is verrassend. Normaal gesproken consumeren micro-organismen namelijk snel eventuele vrije suikers in hun omgeving. Microben houden van suiker: het is licht verteerbaar en het zit boordevol energie. De vraag is dan ook waarom al die sucrose die onder weelderige zeegrassen schuilgaat niet door de grote gemeenschap van micro-organismen die zich in de rhizosfeer ophouden wordt verorberd?

Fenolen
“We hebben er lang over gedaan om die vraag te beantwoorden,” vertelt onderzoeker Maggie Sogin. “Wat we ons uiteindelijk realiseerden, is dat zeegras – net als veel andere planten – fenolverbindingen uitscheiden en afgeven aan hun sedimenten.” Fenolen klinken je misschien wel bekend in de oren. Rode wijn, koffie en fruit zitten bijvoorbeeld vol met fenolen en veel mensen nemen ze tevens in als voedingssupplementen. Wat minder bekend is, is dat fenolen antimicrobiële stoffen zijn en het metabolisme van de meeste micro-organismen remmen. “In onze experimenten hebben we fenolen geïsoleerd uit zeegras en toegevoegd aan de micro-organismen in de rhizosfeer van zeegras,” legt Sogin uit. “En inderdaad: er werd veel minder sucrose geconsumeerd in vergelijking met wanneer er geen fenolen aanwezig waren.”

Koolstofdioxide
Dat deze microben het suiker laten voor wat het is, is maar goed ook. “Uit onze berekeningen blijkt dat als de aangetroffen sucrose wel door microben zou worden afgebroken, er hierdoor wereldwijd minstens 1,54 miljoen ton koolstofdioxide in de atmosfeer zou vrijkomen,” vertelt Manuel Liebeke. “Dat is ongeveer gelijk aan de hoeveelheid koolstofdioxide die 330.000 auto’s in een jaar uitstoten.”

Zwaar weer
Ondanks de belangrijke rol die zeegrassen spelen in onze strijd tegen klimaatverandering, bevinden deze planten zich in zwaar weer. Zo behoren zeegrasvelden zelfs tot de meest bedreigde leefgebieden op aarde. Zeegrassen nemen in alle oceanen schrikbarend snel af; de jaarlijkse verliezen worden op sommige plaatsen geschat op zeven procent, vergelijkbaar met het verlies van koraalriffen en tropische regenwouden. Een derde van al het zeegras op aarde is mogelijk zelfs al verloren gegaan.

Zeegrassen hebben het om meerdere redenen moeilijk. Zo wordt er voor de kust van heel veel landen druk ontwikkeld: er worden havens aangelegd of energieprojecten gerealiseerd. Zeegrassen moeten dan wijken. Ook een slechtere waterkwaliteit – bijvoorbeeld door toerisme – is een probleem. Net als extreme weersomstandigheden.

Volgens de onderzoekers zouden we meer moeten doen om deze vitale planten te redden en de toekomst van het zeegras veilig te stellen. “Onze studie benadrukt hoe belangrijk het is om deze koolstofputten te behouden,” besluit Sogin.

Bronmateriaal

"Sweet spots in the sea" - Max Planck Institute for Marine Microbiology

Afbeelding bovenaan dit artikel: HYDRA Marine Sciences GmbH

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd