Sommige soorten zouden zelfs handzeep als voedselbron gebruiken.
Schimmels in huis: je moet er waarschijnlijk niet aan denken. Toch is de kans aanwezig dat ze zich ook in jouw huis verstoppen. En wel in je wasbak. Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat afvoerputjes en sifons broeinesten zijn van micro-organismen. En dat kan voor sommige mensen best problematisch zijn.
Studie
In de nieuwe studie besloten onderzoekers meer dan 250 afvoerputjes op de toiletten van een universiteitscampus aan een nadere inspectie te onderwerpen om te bepalen wat hier allemaal huist. Al gauw vonden ze in de putjes en de sifons talloze schimmels en gisten. “Het is op zich geen grote verrassing om in warme en natte omgevingen schimmels aan te treffen,” zegt onderzoeker Soon Gweon. “Maar afvoerputjes en sifons zijn tot nu toe over het hoofd gezien als potentiële reservoirs van micro-organismen.”
Vergelijkbare populatie
De onderzoekers vonden geen verschil in samenstelling tussen de mannelijke en vrouwelijke toiletten. In feite hadden de 250 geteste wasbakken allemaal een zeer vergelijkbare populatie schimmels. De onderzoekers merken op dat ze niet precies weten wat deze overeenkomst drijft, al ligt het voor de hand dat dit een weerspiegeling is van ‘vergelijkbaar gebruik’ door mensen. Al deze wasbakken worden namelijk gebruikt voor het wassen van de handen.
Zeep
De aangetroffen schimmels en gisten zijn behoorlijk weerbarstig. Zo blijkt dat de soorten die in wasbakken leven prima hoge temperaturen en lage pH-waarden kunnen verdragen. Bovendien blijken ze ook goed zonder eten te kunnen. Sommige soorten zijn zelfs zo vindingrijk, dat ze bepaalde wasmiddelen, zoals handzeep, als een koolstofrijke voedselbron gebruiken.
Schimmels
Welke schimmels de onderzoekers precies aantroffen? Ascomyceten, ook wel zakjeszwammen genoemd, een stam in het rijk der schimmels, waren met opvallend veel. “Zakjeszwammen domineerden consequent,” zo schrijven de onderzoekers in hun studie. “Andere heersende en dominante schimmels waren onder meer Saccharomyces (verwanten van bakkersgist) en Fusarium. Ook vonden we regelmatig Malassezia-soorten (wat verklaard kan worden door het feit dat deze van nature voorkomen op de huid van mensen) en Exophiala-soorten.”
Ziektes
Dat deze schimmels in onze afvoerputjes en sifons gedijen, is voor sommige mensen slecht nieuws. Zakjeszwammen bijvoorbeeld, zijn verantwoordelijk voor talrijke ziektes. De beruchte Fusarium-schimmel kan bij mensen voorkomen als een opportunistische pathogeen in cornea-infecties en teennagel-infecties. Besmetting met Exophiala, een zwarte gist, kan bovendien tot huid- en oppervlakkige infecties leiden. “We brengen 90 procent van onze tijd binnen door,” zegt Gweon. “Dit betekent dat we worden blootgesteld aan schimmels in onze huizen en op onze werkplekken. Voor de meeste mensen is dit geen probleem. Maar bepaalde schimmelsoorten kunnen bij sommige mensen wel degelijk ernstige infecties veroorzaken.”
Gezondheidsrisico
Hoewel de vondst van de schimmels en gisten in de afvoerputjes en sifons een beetje vies is, hoeven we niet massaal te panikeren. “Onze bevindingen leveren in veel gevallen geen gezondheidsrisico’s op,” stelt Gweon gerust. “Maar in ziekenhuizen en verzorgingstehuizen bevinden zich veel kwetsbare mensen. En onze ontdekking kan wel een ernstig risico voor hun gezondheid vormen.”
Schoonmaakmiddelen
De onderzoekers hopen dat de studieresultaten de juiste mensen aanzet tot actie. “We zouden graag zien dat er specifieke schoonmaakmiddelen worden ontwikkeld,” zegt onderzoeker Zoe Withey. “Hiermee zouden de micro-organismen die in wasbakken huizen verwijderd kunnen worden. Dit is vooral belangrijk in omgevingen waar veel mensen slechts een paar wasbakken gebruiken.”
Daarnaast benadrukt het team het belang van vervolgonderzoek. “We weten nu dat afvoerputjes en sifons microbiële gemeenschappen herbergen,” schrijven ze. “Het is daarom relevant om dit onderbestudeerde ecosysteem binnen de bebouwde omgeving verder te onderzoeken.”
……schimmels eigenlijk een onderbelichte dreiging voor de volksgezondheid vormen? Het aantal medicijnen om schimmelinfecties te behandelen is beperkt. En dat terwijl schimmels momenteel met een grote opmars bezig zijn. Opkomend bewijs toont aan dat schimmelziekten niet alleen vaker voorkomen, maar zich ook over grotere gebieden weten te verspreiden, met name als gevolg van de opwarming van de aarde en de toename van internationale reizen en handel. Onlangs nog, bracht de WHO daarom een nieuwe catalogus uit die de 19 meest zorgwekkende schimmels bevat. Op die manier proberen deskundigen aandacht op het probleem te vestigen. Meer weten? Lees hier snel verder!