Over het algemeen wordt sterk afgeraden om katten een strikt vegetarisch of veganistisch dieet te geven. Maar volgens onderzoekers is dit misschien toch zo slecht nog niet. Het kan zelfs – in ieder geval in sommige gevallen – leiden tot minder dierenarts bezoeken en medicijngebruik.
Katten zijn van nature carnivoren, wat betekent dat hun dieet voornamelijk uit vlees bestaat. In het wild jagen en eten katten prooien, zoals muizen, vogels en andere kleine dieren. Hun lichaam en spijsverteringssysteem zijn aangepast aan het verwerken van dierlijke eiwitten en vetten. Daarom raden dierenartsen vaak af om katten op een strikt vegetarisch of veganistisch dieet te zetten. Toch zoeken kattenbaasjes die zich zorgen maken over het milieu en duurzaamheid steeds vaker naar plantaardige alternatieven. En een nieuwe studie suggereert dat een ‘vegan katten dieet’ misschien toch minder kwaad kan dan gedacht.
Studie
Veel kattenvoer bevat gekookt vlees als belangrijkste eiwitbron. Maar er komen steeds meer alternatieve eiwitbronnen op de markt, zoals planten of schimmels. Om meer duidelijkheid te krijgen over de gezondheidseffecten van een dergelijk vegan katten dieet, ondervroegen onderzoekers 1.369 katteneigenaren. Deze baasjes werden gevraagd om informatie te verstrekken over een specifieke kat in hun huishouden die gedurende minstens één jaar een veganistisch of op vlees gebaseerd dieet kreeg. De enquête omvatte vragen over de gezondheid van de kat, gevolgd door vragen over het type dieet dat de kat volgde. Ongeveer 9 procent van de deelnemers gaf aan dat ze hun kat een veganistisch dieet gaven, terwijl de overige deelnemers hun kat vlees voerden.
Gezonder
De onderzoekers bestudeerden vervolgens zeven aanwijzingen die duiden op ziekte. En uit de enquête blijkt dat de katten die veganistisch voedsel kregen over het algemeen minder gezondheidsproblemen hadden in vergelijking met de katten die vlees aten – al is het belangrijk op te merken dat de verschillen niet statistisch significant zijn. Veganistische katten hoefden bijvoorbeeld minder vaak naar de dierenarts, gebruikten minder medicijnen, leden aan minder ernstige ziektes en oogden volgens hun baasjes gezonder. Het team keek ook naar hoe vaak 22 specifieke gezondheidsaandoeningen voorkwamen. Van de katten die een vleesdieet kregen, had 42 procent minstens één gezondheidsprobleem. Onder de katten die een vegetarisch dieet kregen lag dit percentage lager, namelijk rond de 37 procent. “Katten die een vegan dieet volgen lijken over het algemeen gezonder dan katten die vlees eten,” aldus onderzoeker Andrew Knight.
Veganistisch dieet
De studie handelt over een controversieel onderwerp. Want zoals gezegd wordt traditioneel aangenomen dat katten vlees nodig hebben vanwege hun unieke spijsverteringssysteem. Eerder onderzoek ondersteunde dit idee en benadrukte ernstige gezondheidsproblemen bij katten die enkel plantaardige voeding kregen. Dat komt omdat het moeilijk is voor katten om alle essentiële voedingsstoffen die ze nodig hebben uit plantaardige bronnen te halen. Maar de nieuwe studie daagt deze bestaande theorie nu uit. “Er is geen bewijs gevonden van een slechte gezondheid bij katten die een veganistisch dieet volgden, en er zijn zelfs enkele potentiële voordelen gesuggereerd,” zegt wetenschapper Alex Whittaker, niet verbonden aan de studie, in een reactie. “Het is vermeldenswaardig dat deze positieve trends niet altijd statistisch significant waren, dus grotere studies zouden nodig kunnen zijn voor definitieve resultaten.”
Kanttekeningen
Whittaker plaatst echter ook belangrijke kanttekeningen bij het onderzoek. “De studie vertrouwde op enquêtes, die subjectief zijn en vatbaar kunnen zijn voor bias,” zegt hij. “Het is mogelijk dat vegetarische en veganistische kattenbezitters een vegan dieet als positiever voor hun huisdieren beschouwen. Bovendien blijft de precieze duur dat de katten op deze diëten waren gezet, onduidelijk. En het is bekend dat het enkele maanden duurt voordat tekorten zichtbaar worden.” Ook wetenschapper Julia Henning, verbonden aan de Universiteit van Adelaide, is niet helemaal overtuigd. “Het is waarschijnlijk dat sommige ‘veganistische’ katten die in dit onderzoek zijn opgenomen, hun dieet buitenshuis aanvullen,” zegt ze in een reactie. “Ik zou willen waarschuwen dat, net zoals je je eigen dieet niet zou baseren op een enquête onder andere mensen, het het beste is om het dieet van je kat niet te baseren op de resultaten van deze enquête. Zoals altijd is het raadzaam om een dierenarts te raadplegen als je je zorgen maakt over het dieet van je kat.”
De studie wakkert het debat over het vegan katten dieet opnieuw aan. En dat is ook helemaal niet verkeerd. Want ook Henning ziet de trend naar meer plantaardig. “Naarmate onze omgeving en voedselvoorziening veranderen, is het belangrijk om alternatieve opties te onderzoeken voor onszelf en onze dieren,” zegt ze. “Op dit moment hebben we echter maar weinig informatie over de veiligheid van alternatieve diëten voor katten, die moeite hebben om aan hun voedingsbehoeften te voldoen zonder een aanzienlijke hoeveelheid vlees in hun dieet. Dit maakt het lastig om te beoordelen of andere diëten voldoende voedzaam en veilig zijn. Hoewel bepaalde onderzoeken suggereren dat een alternatief dieet mogelijk gunstig is, is er nog meer onderzoek nodig om de veiligheid ervan grondig te beoordelen. Zonder de juiste toevoeging van voedingsstoffen, zoals taurine, kunnen katten ernstige gezondheidsproblemen ontwikkelen, zoals lever- en hartproblemen. Het is dus van vitaal belang om ervoor te zorgen dat elk alternatief dieet zorgvuldig en evenwichtig wordt samengesteld om aan de specifieke behoeften van katten te voldoen.”