Astronomen brengen enorme kosmische rivier in kaart

Groningse astronomen hebben met behulp van de Very Large Array-radiotelescoop opnamen gemaakt van quasar 4C34.47. Op die gedetailleerde foto’s ontdekten de astronomen een jet van zo’n één miljoen lichtjaar lang. Deze jet transporteert – als een soort gigantische rivier – geladen kosmische deeltjes van het object naar een enorme radiowolk.

Quars zijn de extreem heldere kernen van jonge sterrenstelsels. Vaak zijn de kernen actief, omdat jonge supermassieve zwarte gaten in deze stelsels materie opzuigen uit de omgeving. De materie verhit tot temperaturen van miljoenen graden, wat leidt tot felle straling vanuit de omgeving van het zwarte gat.

Ook 4C34.47 is een quasar. Geen gewone quasar, maar eentje met astronomische proporties. Alleen de kosmische rivier is al tien keer langer dan de breedte van ons Melkwegstelsel.

Met eigen ogen zien
De Groningse astronomen Seyit Hocuk en Peter Barthel observeerden de radio-quasar met de Very Large Array. “Er was wel een vermoeden dat deze radioquasar zo’n enorme bundel zou vertonen, maar het is fantastisch dat we hem nu ook ‘zien’, met radio-ogen dan wel te verstaan”, zegt Hocuk.

WIST U DAT…

…de eerste massieve zwarte gaten snel na de oerknal ontstonden?

Schuine hoek
Professor Barthel beweert dat deze quasar een bijzonder object is. “Dit is de langst bekende quasar-bundel”, aldus Barthel. “En het leuke is dat de bundel in het echt eigenlijk nog langer is. We zien hem namelijk niet onder een hoek van negentig graden, maar onder een beduidend kleinere hoek. De bundel komt schuin op ons af, en de eigenlijke lengte is dus nog een stuk groter. Die oriëntatie maakt dat we de andere bundel – die dus schuin van ons af wijst – niet zien.”

Bronmateriaal

Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd