Zou u het maanlandschap of de kraters op Mars graag eens met eigen ogen aanschouwen? Maar beschikt u niet over een raket en bijbehorend ruimtevaartuig? Dan hebben we goed nieuws voor u: ESA heeft de equivalenten van de mooiste buitenaardse landschappen hier op aarde opgezocht. En daarmee komt een ‘reisje naar de maan’ of ’tripje naar Mars’ binnen ieders handbereik.
Als ik dit soort beelden zie, dan begint het te kriebelen. Want een vakantie naar het mooie Spanje of adembenemende woeste Australische landschap is leuk, maar onze planeet kan onmogelijk tippen aan die prachtige landschappen op de maan en op Mars. Toch? Nou, die conclusie moeten we niet te snel trekken.
Catalogus
Er zijn namelijk plekken op aarde die verbazingwekkende overeenkomsten vertonen met landschappen die we gewend zijn te zien op plaatjes van Curiosity of maanorbiters. Enige tijd geleden heeft ESA de Open Universiteit van Groot-Brittannië opdracht gegeven om op zoek te gaan naar buitenaardse landschappen op aarde. Het leverde een catalogus vol met aardse equivalenten van buitenaardse landschappen op. Voor wetenschappers is die catalogus razend interessant. Zo kunnen ze bijvoorbeeld hun prototypes Marsrovers testen in gebieden die sterk op Mars lijken.
Op vakantie naar de equivalent van Mars
Maar ook voor ons leken is de catalogus interessant. Het lijkt er namelijk niet op dat wij het nog gaan meemaken dat een reisje naar de maan of Mars net zo gewoon is als een vliegreis Amsterdam-New York. Wie de kenmerkende eigenschappen van het maan- of Marslandschap desalniettemin met eigen ogen zou willen aanschouwen, moet het dus doen met de aardse equivalenten. En die hebben onderzoekers nu voor ons opgesnord.
Maankrater
Heeft u bijvoorbeeld altijd al eens een maankrater willen bekijken? Reis dan eens naar India. Daar vindt u de bijna twee kilometer brede Lonar krater die volgens de onderzoekers sterk lijkt op de kraters die we op de maan en Mars aantreffen.
Spitsbergen
Nieuwsgierig naar het Marsklimaat en hoe het nu precies voelt om over het Marsoppervlak te rijden? Op naar Spitsbergen! Hier vinden we een terrein dat vergelijkbaar is met het Marsoppervlak en temperaturen die doen denken aan die op Mars. Geen wonder dat onderzoekers hier graag hun Marsrovers en instrumenten aan boord van die rovers testen. Ook inslagkrater Haughton en omgeving lijkt enorm sterk op het Marslandschap. Het gebied kent namelijk weinig groen, is bijzonder stoffig en rotsachtig. Onderzoekers noemen het gebied ook wel ‘Mars op aarde’. En als u de afbeeldingen ziet, begrijpt u wel waarom. Overigens is het gebied ook interessant voor astrobiologen die geïnteresseerd zijn in levensvormen die in extreme omstandigheden kunnen overleven en ons meer kunnen vertellen over extreme buitenaardse plekken waar leven wellicht tot de mogelijkheden behoort.
Etna
Ook in ons eigen Europa zijn trouwens plekken te vinden die doen denken aan Mars en de maan (van nu of in vroeger tijden). Denk aan vulkanisme op IJsland, Tenerife of Italië (Etna). In laatstgenoemde vulkaan zouden zelfs processen optreden die ook de planeet Venus niet onbekend zijn.
Namibië, China, IJsland, Antarctica, Canada: soms zijn buitenaardse landschappen dichterbij dan u denkt. En de catalogus wordt nog steeds regelmatig uitgebreid. Lang niet alle plekken kunt u als toerist zomaar bezoeken. Maar de plekken die wel te bezoeken zijn, zijn stuk voor stuk aanraders. Al is het alleen maar omdat u zich op die plekken een astronaut op aarde voelt.