Een aspirientje neem je normaal gesproken alleen als je hoofdpijn hebt of een ander kwaaltje, maar 65-plussers zouden het misschien beter elke dag kunnen slikken. Het lijkt namelijk de kans op diabetes type 2 aanzienlijk te verkleinen. Al zijn er ook mogelijk vervelende bijwerkingen.
Australische wetenschappers lieten 65-plussers vijf jaar lang dagelijks een lage dosis van 100 milligram aspirine of een placebo slikken. De deelnemers én de onderzoekers wisten niet wie wat kreeg. Wat bleek: de groep die de aspirine nam, had 15 procent minder kans op diabetes type 2. Professor Sophia Zoungas van de Monash University in Melbourne legt uit dat de ontstekingsremmende werking van medicijnen zoals aspirine, die je zonder recept bij de drogist kunt kopen, waarschijnlijk ten grondslag ligt aan het effect. “De resultaten vragen om vervolgonderzoek waarbij we meer over de positieve effecten, maar ook de negatieve bijwerkingen te weten kunnen komen”, aldus Zoungas. Het precieze effect van aspirine op het ontstaan van diabetes type 2 bij ouderen blijft dus nog onduidelijk.
Meer kans op inwendige bloeding
De onderzoekers keken naar een mogelijk causaal verband tussen de inname van een lage dagelijkse dosis aspirine, de uitkomst van een nuchtere plasmaglucosemeting (FPG in millimol/liter) en de kans op diabetes. Dit is een vervolgstudie van de ASPREE-trial uit 2018, een dubbelblind experiment, waarbij ook een groep aspirine of een placebo kreeg. Daaruit bleek dat oudere aspirineslikkers 38 procent meer kans hebben op een grote inwendige bloeding ergens in het spijsverteringsstelsel. Er bleek geen link te zijn tussen de inname van aspirine en het risico op hart- en vaatziekten.
Dubbelblind onderzoek met placebogroep
Er deden ruim 16.000 gezonde, thuiswonende 65-plussers mee aan het nieuwe onderzoek. Jaarlijks werden alle deelnemers getest op FPG-level (hoger of lager dan 7,0 mmol/l), ze kregen ook elk jaar de vraag of ze diabetes type 2 hadden en of ze glucoseverlagende medicatie voorgeschreven kregen. Geen van de proefpersonen had aan het begin van het experiment diabetes. Na 4 à 5 jaar werd de balans bij iedere deelnemer opgemaakt. Er waren toen in totaal 995 diabetespatiënten – 459 aspirineslikkers en 536 uit de placebogroep. Uiteindelijk bleek dat de aspirinegroep 15 procent minder kans op diabetes had na 4,7 jaar. Ook vonden de onderzoekers een statistisch significant verschil in de stijging van de FPG-waarden tussen beide groepen.
Bijwerkingen in kaart
“De behandeling met het ontstekingsremmende middel aspirine heeft geresulteerd in een lager aantal diabetesdiagnoses en een vertraagde stijging van de nuchtere plasmaglucosespiegel bij de aanvankelijk gezonde oudere volwassenen in de vier à vijf jaar dat ze aan het experiment meededen. Diabetes type 2 komt steeds meer voor onder de bevolking, onder andere vanwege een ongezonde leefstijl en een vergrijzende samenleving. Het is daarom erg belangrijk om verder onderzoek te doen naar de preventieve werking van ontstekingsremmende middelen, zoals aspirine, te kijken waarom een lage dagelijkse dosis een positief effect heeft op de FPG-spiegel, en om de potentiële andere positieve en gevaarlijke bijwerkingen in kaart te brengen”, schrijven de onderzoekers in hun studie.
Nog geen nieuw doktersadvies
Professor Zoungas legt uit: “Uit de ASPREE-trial van 2018 bleek dat aspirine niet levensverlengend werkt en ook niet helpt om langer gezond en onafhankelijk te zijn. Wel vonden de onderzoekers een duidelijke link met het risico op inwendige bloedingen, die meestal ergens in het maagdarmstelsel ontstaan.”
Deze nieuwe studie komt dus tot heel andere conclusies, maar dat wil niet zeggen dat direct het gezondheidsadvies moet worden aangepast. “De standaard gezondheidsadviezen schrijven nu voor dat oudere volwassenen er alleen baat bij hebben om dagelijks aspirine te slikken als er een medische reden voor is, bijvoorbeeld na een hartaanval. Onze bevindingen zijn zeer interessant, maar we weten op dit moment nog te weinig om het doktersadvies wat betreft het slikken van aspirine bij senioren aan te passen.”
