‘Armloze’ dinosaurus ontdekt in Argentinië

Het beest is mogelijk zelfs nauw verwant aan de voorouders van alle Abelisauridae: dinosaurussen met zulke korte armpjes dat ze er in feite niets aan hadden.

De gefossiliseerde resten van de dinosaurus zijn teruggevonden in het noorden van Argentinië. Daar zaten ze ingekapseld in gesteenten die tussen de 75 en 65 miljoen jaar oud zijn. Het betekent dat de dinosaurus leefde in de periode kort voor de planetoïde-inslag die tot het uitsterven van alle dinosaurussen leidde. Onderzoek naar de fossiele resten – bestaande uit de schedel van de dinosaurus – wijst uit dat het om een ons tot voor kort onbekende soort gaat. Wetenschappers hebben deze de naam Guemesia ochoai gegeven.

Bijzonder
Nu worden er regelmatig resten van dinosaurussen teruggevonden. En heel regelmatig blijken die dinosaurussen tot ons onbekende soorten te behoren. Toch is de ontdekking van G. ochoai bijzonder. De dinosaurus behoort namelijk tot de Abelisauridae: een groep dinosaurussen met heel korte en daardoor vrijwel nutteloze armpjes.

Verwant aan de voorouders?
De onderzoekers leiden dat af uit verschillende eigenschappen die G. ochoai met andere dino’s behorende tot de Abelisauridae gemeen heeft. Maar tegelijkertijd zijn er ook eigenschappen die de onderzoekers wat lastiger kunnen plaatsen. Zo mist G. ochoai bijvoorbeeld de hoorns die we bij andere Abelisauridae wel zien. Het zou erop kunnen wijzen dat de dinosaurus nauw verwant is aan de voorouders van de andere Abelisauridae, zo stellen de onderzoekers.

Een jonkie?
Wat verder opvalt, is dat de schedel heel klein is. Veel kleiner dan die van andere, aan G. ochoai verwante, armloze dinosaurussen. Mogelijk hebben we hier dan ook te maken met een nog jong, onvolgroeid exemplaar. Maar zeker is dat op dit moment niet.

Mogelijk leek G. ochoai sterk op dit familielid: Carnotaurus sastrei. Afbeelding: Fred Wierum (via Wikimedia Commons).

In het noorden
Wat afgaand op de vindplaats wél zeker is, is dat deze dinosaurus in het noorden van Argentinië leefde. En dat is toch wel een belangrijke constatering. Want in Argentinië zijn al behoorlijk wat armloze dino’s teruggevonden, maar veruit de meesten werden in Patagonië (het zuiden van Argentinië) ontdekt. Met G. ochoai is er nu een toch wel bijzondere armloze dinosaurus gevonden die juist in het noorden van Argentinië rondstruinde. “Deze nieuwe dinosaurus is best ongewoon,” meent onderzoeker Anjali Goswami. “De dinosaurus heeft enkele belangrijke eigenschappen die erop wijzen dat het een nieuwe soort betreft en voorziet ons van nieuwe informatie over een deel van de wereld waar we niet veel van weten. Het laat zien dat de dinosaurussen die in deze regio leefden heel anders waren dan die in andere delen van Argentinië (…) en het laat ook zien dat er nog veel te ontdekken valt in gebieden die niet zoveel aandacht krijgen als de bekendere fossiele vindplaatsen.”

Behalve in Argentinië zijn Abelisauridae eerder ook aangetroffen in Afrika, India en Europa. Veel van de teruggevonden soorten hadden armpjes die nog veel korter waren dan de al behoorlijk korte armpjes van de veel bekendere Tyrannosaurus rex. En doordat ze zo kort waren, konden ze er eigenlijk niets mee vastgrijpen. Maar dat maakte ze zeker niet minder angstaanjagend dan de T. rex: wetenschappers denken dat de Abelisauridae aan de top van de voedselketen stonden en het voorzien hadden op grote dino’s, zoals tyrannosaurussen. In de jacht op die dinosaurussen zouden ze aan de armpjes niet veel gehad hebben, maar zouden ze hun prooien met hun sterke kaken in de kladden hebben gegrepen.

Met de ontdekking van G. ochoai stapelt het bewijs dat het noordwesten van Argentinië tientallen miljoenen jaren geleden soorten herbergde die nergens anders te wereld te vinden waren, zich verder op. Zo zijn er eerder ook al resten van gigantische schildpadden (met een schild langer dan 2 meter) teruggevonden.

Tegelijkertijd roept de vondst van G. ochoai ook veel vragen op, bijvoorbeeld over de plaats die deze in de stamboom der Abelisauridae inneemt. De onderzoekers hopen daar in de toekomst meer duidelijkheid over te kunnen scheppen; ze zijn voornemens terug te keren naar de vindplaats van de nieuwste armloze dinosaurussoort en hopen daar vervolgens soortgenoten en familieleden van G. ochoai te gaan aantreffen. Ook andere vondsten uit dezelfde tijd – de periode rond de planetoïde-inslag – zijn van harte welkom. Zo kan namelijk een beeld worden verkregen van hoe het ecosysteem er uitzag kort voor de inslag die alle dinosaurussen en tal van andere soorten fataal werd en hoe het ecosysteem door toedoen van de inslag veranderde.

Bronmateriaal

"New armless abelisaur dinosaur species discovered in Argentina" - Natural History Museum
De afbeelding bovenaan dit artikel: Fred Wierum (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd