Arm zijn doet niet alleen pijn in de portemonnee, maar veroorzaakt ook letterlijk fysieke pijn, althans zo ervaren mensen dat die armer zijn dan hun omgeving. Daarbij maakt het niet uit of je in een arm of in een rijk land woont, blijkt uit een Britse studie.
Het gaat om het relatieve inkomen ten opzichte van dat van anderen. Dus stel je woont nu in Blaricum en iedereen om je heen woont in een dure villa terwijl jij in een verouderd flatje zit dan zul je meer pijn ervaren dan je rijkere buurtgenoten, is het idee.
Hoog op de ranglijst
De onderzoekers van de University of London gebruikten een inkomensranglijst als maatstaf. Daarbij werden mensen ingedeeld op basis van hun absolute persoonlijke inkomen. Hoe hoger je positie op de lijst, hoe hoger je inkomen vergeleken met je peers, dus mensen die veel op je lijken. Die positie heeft invloed op hoeveel pijn je hebt. Daarbij geldt: hoe lager je op die inkomenslijst staat, hoe groter de kans dat je fysieke pijn ervaart. En ongeacht of een persoon in een rijk of in een arm land woonde, dat verband bleef bestaan. Het is voor het eerst dat zo’n relatie tussen inkomen en pijn kon worden aangetoond.
Het verrassendste is nog wel dat arme mensen in arme landen niet meer pijn ervaren dan arme mensen in rijke landen. Je zou verwachten dat het persoonlijke inkomen in arme landen veel meer effect heeft op de ervaring van pijn, aangezien arme mensen bij een stijging van hun inkomen dingen kunnen kopen die hun welzijn aanzienlijk verbeteren, terwijl die in rijke landen al voor iedereen beschikbaar zijn, ook voor de armeren. Vervolgonderzoek zal daar dan ook verder op ingaan, stelt onderzoeker dr. Lucía Macchia.
Pijn, ja of nee?
De Britse onderzoekers analyseerden data van 2009 tot 2018 uit de grote jaarlijkse World Gallup Poll (GWP). Ze hadden gegevens van zo’n 1,3 miljoen mensen uit 146 landen. Respondenten werd gevraagd wat het bruto maandinkomen van hun huishouden was. Dat bedrag werd gedeeld door het aantal mensen in het huishouden om zo tot een persoonlijk inkomen te komen. De deelnemers werd ook gevraagd of ze fysieke pijn hadden ervaren in de dag voordat ze de vragenlijst invulden. Ze konden ja of nee aanvinken.
Chronische pijn
Voor mensen die geen pijn hebben, lijkt dat vanzelfsprekend, maar 20 procent van de Nederlanders leeft met chronische pijn. Dit is pijn die langer dan drie tot zes maanden aanhoudt. De afgelopen decennia is het aantal mensen met fysieke pijn extreem gestegen, zeggen de onderzoekers. Het heeft invloed op alles: van je vrijetijdsbesteding tot de productiviteit op je werk. Het jaagt de zorgkosten omhoog en is dan ook een grote uitdaging voor de gezondheidszorg. Pijn speelt ook een sleutelrol bij suïcide en bij drugs- en alcoholmisbruik. Omdat het zo ontwrichtend werkt, is het belangrijk om de context van pijn te begrijpen en zo de omstandigheden te verbeteren. Eerder onderzoek wees bijvoorbeeld al uit dat pijn subjectief is: na een mislukte operatie ervaren patiënten meer pijn dan wanneer diezelfde operatie wel geslaagd is. Ook met een slecht humeur ervaar je meer pijn.
Sociale vergelijking
Nu is dus ook aangetoond dat je inkomen in vergelijking met dat van anderen verschil maakt. “Dit is de eerste studie die bewijst dat inkomen en pijn overal ter wereld aan elkaar gelinkt zijn. Het lijkt erop dat psychologische factoren die te maken hebben met sociale vergelijking invloed hebben op de fysieke pijn die iemand ervaart”, legt onderzoeker Lucía Macchia uit.
Ze denkt dat de verklaring voor het verband tussen pijn en inkomen moet worden gezocht in negatieve emoties die voortkomen uit (het gebrek aan) waardering van de eigen inkomenspositie vergeleken met die van peers. Daarnaast speelt dus ook sociale vergelijking een rol, wat meer iets zegt over je positie en status in de maatschappij en het gevoel dat sociale mobiliteit ontbreekt, dus dat het lastig is om een hogere positie te verwerven op de sociale ladder.
Verschil met peers
Er is in deze studie nadrukkelijk alleen een relatie aangetoond, geen oorzakelijk verband. Wat het sterk maakt, is dat het gaat om een relatief verschil met peers, gelijksoortige mensen dus. De verklaring dat armere mensen bijvoorbeeld vaker chronisch ziek zijn en dus meer pijn ervaren wordt daarmee weggenomen: ook relatief rijke mensen ervaren meer pijn dan hun nog rijkere peers.
