“Niet alleen om voetstappen en vlaggen achter te laten, maar om de fundering te leggen die nodig is om Amerikanen naar en voorbij Mars te sturen.”
President Donald Trump had het tijdens zijn inauguratie al beloofd: de Verenigde Staten zouden weer een voorloper worden op het gebied van ruimtevaart en de mysteries die in de ruimte nog op ons wachten, ontrafelen. En om die woorden werkelijkheid te laten worden, riep Trump – na bijna 25 jaar – de National Space Council weer in het leven. En de groep kwam deze week voor het eerst – onder leiding van vicepresident Mike Pence – bijeen. En tijdens een toespraak van Pence werd heel concreet waar de VS – letterlijk – naartoe wil. De eerste bestemming op het lijstje? De maan.
Springplank
“Het doel van de National Space Council is duidelijk,” zo stelde Pence tijdens een toespraak. Volgens hem moet de Council ervoor zorgen dat Amerikanen op korte termijn constant in een lange baan rond om de aarde aanwezig zijn. “Vanaf daar zullen we onze blik richten op onze buren in de ruimte. We zullen weer Amerikaanse astronauten op de maan zetten, niet alleen om voetstappen en vlaggen achter te laten, maar om de fundering te leggen die nodig is om Amerikanen naar en voorbij Mars te sturen. De maan is een springplank, een trainingscomplex, een plek om onze commerciële en internationale samenwerkingen te versterken terwijl we de focus van ons ruimtevaartprogramma weer richten op bemande verkenning van de ruimte.”
Nationale veiligheid
Wie denkt dat de Trump-regering met het verkennen van de ruimte vooral een wetenschappelijk doel dient, heeft het mis. “De ruimte is van vitaal belang voor de nationale veiligheid,” aldus Pence. Hij wijst erop dat tegenstanders van de VS actief bezig zijn om technologieën te ontwikkelen om satellieten die gebruikt worden voor militaire doeleinden, navigatie en communicatie te hacken en verstoren. “Met het oog op die acties moet Amerika net zo dominant zijn in de ruimte als we hier zijn op aarde.” Maar Pence heeft er alle vertrouwen in dat dat gaat lukken. “Een halve eeuw geleden wonnen we de race naar de maan en nu zullen we de ruimterace van de 21e eeuw winnen.”
Harde woorden
Pence realiseert zich overigens wel heel goed dat het geen gelopen race zal worden. Naast andere ruimteorganisaties zijn er ook steeds meer bedrijven die streven naar een aanwezigheid in de ruimte. In die zin heeft de VS veel meer concurrentie dan een halve eeuw geleden. Maar onder het uitstekende leiderschap van Trump is volgens Pence niets onmogelijk. De loftuitingen voor de 45e president zijn in de toespraak van Pence niet van de lucht. Tegelijkertijd zijn er harde woorden voor de presidenten en regeringen die Trump voorgingen. “We bevinden ons nu in de positie dat de Verenigde Staten in 45 jaar tijd geen enkele Amerikaanse astronaut voorbij een lage baan rond de aarde hebben gestuurd. Ons ruimtevaartprogramma heeft over de hele linie te lijden gehad onder apathie en verwaarlozing. Toen het spaceshuttle-programma in 2011 tot een einde kwam, hadden we vier jaar de tijd om een manier te vinden om onze astronauten in de ruimte te krijgen. Ondertussen spraken we af dat we Rusland zouden betalen om mee te kunnen liften op hun raketten naar het internationale ruimtestation. Maar vier jaar werd vijf jaar en vijf jaar werd zes jaar en inmiddels is het 2017 en vertrouwen we nog steeds op de Russen als het gaat om het vervoer van onze astronauten naar het ISS en zijn de kosten per zitplek nu opgelopen tot meer dan 76 miljoen dollar. In plaats van de competitie met andere naties aan te gaan en de beste ruimtetechnologie te ontwikkelen, heeft de voorgaande regering gekozen voor capitulatie.”
Andere prioriteit
Maar nu gaat er dus een heel andere wind waaien. Het betekent dat ook de focus van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA iets verlegd zal worden. Zo had die zich bijvoorbeeld ten doel gesteld om allereerst mensen naar een planetoïde te sturen. Maar de maan krijgt nu dus prioriteit.
De laatste keer dat een Amerikaanse president zich ten overstaan van de wereld ten doel stelde om Amerikaanse astronauten op de maan te zetten, was in 1961. Kennedy stelde toen dat Amerikanen voor het einde van het decennium voet op de maan moesten zetten. En dat lukte, in 1969. Zal het Trump op dezelfde termijn lukken? Het lijkt op dit moment sterk afhankelijk van de budgetten én de voortgang van NASA’s gloednieuwe ruimtevaartschip – Orion – en lanceersysteem – het Space Launch System (SLS). Beiden zijn op dit moment nog in aanbouw. Waarschijnlijk wordt het wel 2019 voor die twee samen het luchtruim kiezen. En die eerste vlucht zal onbemand zijn. Pas in 2022 of 2023 zal een bemande vlucht volgen. Die bemande vlucht zou astronauten rond de maan moeten laten vliegen en de eerste elementen voor de geplande Deep Space Gateway op de plek van bestemming af moeten leveren. Met die tijdlijn in gedachten, is het twijfelachtig of Trump nog in het Witte Huis zal wonen op het moment dat astronauten voet op de maan zetten. En zo lijkt ook onder regering-Trump te gelden: als het om ambitieuze ruimtevaartprojecten gaat, is geduld een schone zaak.