Hun hartslag blijkt op dezelfde punten tijdens het verhaal te versnellen of juist te vertragen.
We weten al langer dat mensen onder bepaalde omstandigheden sommige lichamelijke mechanismen op elkaar afstemmen. Onderzoek heeft bijvoorbeeld aangetoond dat de harten van geliefden op dezelfde snelheid slaan. Ook weten we dat lichaamsfuncties zoals de hartslag of ademhaling vaak synchroniseren wanneer mensen een ervaring delen. “Het uitgangspunt hierbij is dat je een band met elkaar hebt en fysiek op dezelfde plek aanwezig bent,” zegt onderzoeker Lucas Parra. “Wat wij echter hebben ontdekt, is dat het fenomeen veel breder is.”
Hartslag
Een nieuwe studie heeft aangetoond dat zelfs als mensen samen aandachtig naar een verhaal luisteren, hun harten synchroon gaan kloppen. Hun hartslag blijkt op dezelfde punten tijdens het verhaal te versnellen of juist te vertragen. “Het simpelweg luisteren naar een verhaal kan dus al vergelijkbare schommelingen van de hartslag veroorzaken,” zegt Parra. “Het is de cognitieve functie die je hartslag omhoog of omlaag stuurt.”
De voorwaarde is echter wel dat mensen aandachtig luisteren. Want uit verschillende experimenten blijkt dat de hartslag van proefpersonen alleen synchroniseerden wanneer ze belangstelling toonden. “Wat belangrijk is, is dat de luisteraar aandacht schenkt aan het verhaal,” benadrukt onderzoeker Jacobo Sitt. “Het gaat niet om emoties, maar om betrokken en attent zijn en nadenken over wat er gaat gebeuren. Je hart reageert op die signalen van de hersenen.”
Luisteren
De onderzoekers voerden een reeks experimenten uit om de rol van bewustzijn en aandacht te onderzoeken bij de synchronisatie van de hartslag van deelnemers. In het eerste experiment luisterden de proefpersonen naar een audioboek, terwijl hun hartslag met behulp van een elektrocardiogram in de gaten werd gehouden. De onderzoekers kwamen tot de ontdekking dat de hartslag van de deelnemers op basis van wat er in het verhaal gebeurde, veranderde. Op dezelfde punten tijdens het verhaal versnelde, of vertraagde de hartslag.
Instructievideo’s
Zelfs tijdens het bekijken van korte, saaie instructievideo’s blijken hartslagen te synchroniseren. Zo namen de onderzoekers vergelijkbare schommelingen bij de proefpersonen waar. En dat terwijl deze video’s puur en alleen educatief waren. Dit toont aan dat emotie niet een pré is voor de synchronisatie van hartslagen. Wel blijkt uit dit experiment dat aandacht belangrijk is. Toen de proefpersonen de taak kregen om tijdens het kijken van de video in hun hoofd terug te tellen, resulteerde dit gebrek aan aandacht in ongelijk kloppende harten.
Overigens blijkt de ademhaling van de deelnemers tijdens het luisteren naar verhalen of het bekijken van video’s niet te synchroniseren. En dat is best verrassend. Het is namelijk bekend dat de ademhaling de hartslag beïnvloedt. Toch blijken de deelnemers elk op hun eigen tempo in en uit te ademen.
Volgens de onderzoekers zijn de resultaten uit deze studie niet alleen interessante weetjes, het zou ook het een en ander kunnen verhelderen over de verbinding tussen de hersenen en het lichaam. “De neurowetenschap ziet de hersenen steeds meer als onderdeel van een anatomisch, fysiek lichaam,” zegt Parra. “Dit onderzoek is een stap in de richting van het breder kijken naar de verbinding tussen hersenen en het lichaam en de manier waarop de hersenen het lichaam beïnvloeden.”
