ALMA vereeuwigt leefgewoonten van pasgeboren ster

alma

ALMA heeft een prachtige foto gemaakt van een pasgeboren ster die materiaal ‘uitspuugt’. Op de foto is te zien hoe het materiaal in twee stromen of jets wegstroomt.

Materiaal dat van pasgeboren sterren wegstroomt, heeft haast. Soms heeft het een snelheid van wel een miljoen kilometer per uur. Wanneer het materiaal vervolgens in botsing komt met gas in de omgeving, gaat het gloeien. Als dat gebeurt, ontstaat een Herbig-Haro-object.

Herbig-Haro 46/47
Het is het verhaal van Herbig-Haro 46/47 in een notendop. U ziet het object – dat zich op zo’n 1400 lichtjaar van de aarde bevindt – op de foto hierboven. Op de foto zijn twee jets te zien. De ene komt op de aarde af. De ander begeeft zich in tegenovergestelde richting.

Foto: ESO / Bo Reipurth.
Foto: ESO / Bo Reipurth.

Energierijk
De beelden van ALMA vertellen de onderzoekers dat een deel van het uitgestoten materiaal zich veel sneller dan gedacht verplaatst. De jets zijn dus energierijker dan gedacht. “ALMA’s voortreffelijke gevoeligheid maakt de detectie van voorheen onzichtbare kenmerken van dit object mogelijk, zoals deze zeer snelle uitstroom,” stelt onderzoeker Héctor Arce. Ook ontdekten de onderzoekers op de beelden een uitstroomcomponent die niet afkomstig lijkt van de ster, maar van een lichtere begeleider.

ALMA maakte de opnames toen deze nog in aanbouw was. In totaal was ALMA er vijf uur druk mee. Dat lijkt misschien lang, maar schijn bedriegt. Soortgelijke waarnemingen met andere telescopen zouden gemakkelijk tien keer zoveel tijd hebben gekost. “De detailrijkdom van deze opnamen van Herbig-Haro 46/47 is verbluffend,” stelt onderzoeker Stuartt Corder. “En misschien nog verbluffender is dat dit soort waarnemingen nog maar in de kinderschoenen staat. In de nabije toekomst zal ALMA in een fractie van de tijd nog betere opnamen dan deze kunnen maken.”

Bronmateriaal

"ALMA brengt het drama van een stergeboorte dichtbij" - ESO.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door ESO / ALMA (ESO/NAOJ/NRAO) / H. Arce / Bo Reipurth.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd