Concreet gaat het om bomen die buiten beboste gebieden groeien. En daar hebben we er in Nederland klaarblijkelijk veel van. We spannen hiermee in Europa zelfs de kroon!
Bomen nemen koolstofdioxide uit de lucht op, zijn goed voor wilde dieren en biodiversiteit en zorgen ervoor dat mensen zich gelukkig voelen. Misschien heb je het geluk om een boom in je achtertuin, buiten je raam of in een nabijgelegen park te hebben. Bomen komen namelijk niet alleen in bossen, maar ook op heel veel andere plekken voor. Deze ‘buitenbos bomen’ worden echter niet in berekeningen over de biomassa opgenomen. En daardoor zien we schrikbarend veel biomassa over het hoofd, zo toont een nieuwe studie gepubliceerd in Science Advances aan.
Studie
Onderzoekers hebben Europa vanuit de lucht bestudeerd met behulp van een geavanceerd algoritme dat satellietbeelden en kunstmatige intelligentie combineert. Hiermee konden ze vaststellen hoeveel bomen er eigenlijk buiten bosgebieden groeien. Daarvoor ontwikkelden ze een geavanceerd algoritme dat in staat is om bomen tot een hoogte van drie meter te herkennen op basis van hun kruinen. Vervolgens gebruikten ze gedetailleerde satellietbeelden van heel Europa om de hoeveelheid boombedekking buiten de traditionele bosgebieden in elk land te berekenen. Opvallend is dat deze bomen momenteel niet worden meegenomen in nationale bosinventarisaties, omdat die meestal alleen bomen binnen de bosperken omvatten.
Verdwaalde bomen
Uit de studie blijkt dat Europa verrassend veel ‘verdwaalde’ bomen herbergt. Het gaat over het hele continent om maar liefst 15 miljoen hectare bomen. Deze groeien dus niet in beboste gebieden, maar juist in stedelijke, landelijke en agrarische regio’s. “Denk bijvoorbeeld aan bomen in vakantieoorden en steden,” somt onderzoeker Martin Brandt op. En omdat deze bomen niet worden verantwoord in de huidige berekeningen, zien we maar liefst één miljard ton biomassa over het hoofd. “De studie toont aan dat we geen goed beeld hebben van alle koolstof die buiten gewone bossen wordt opgeslagen,” vervolgt Brandt. “Dit zou eigenlijk moeten worden meegenomen in klimaatmodellen en inventarissen van biomassa.”
Nederland
Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken hebben de meeste bomen buiten de traditionele bosgebieden. Nederland voert de lijst zelfs aan, met bijna 25 procent. Daarvan groeit 8 procent in stedelijke gebieden.
In het Verenigd Koninkrijk is ongeveer 22 procent van de totale boombedekking buiten de traditionele bossen te vinden, terwijl dit in Ierland net geen 20 procent is. In landen met uitgestrekte bosgebieden is het aandeel buitenbos bomen aanzienlijk kleiner. Neem bijvoorbeeld Finland, waar iets minder dan 2 procent van alle bomen buiten de bosgebieden groeit.
Impact
Dat we deze verdwaalde bomen nu op de radar hebben, is heel belangrijk. “In Europese landen met uitgestrekte bosgebieden hebben buitenbos bomen niet zo’n grote impact,” legt Brandt uit. “Maar in landen als Denemarken, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Ierland, waar de bosgebieden niet zo groot zijn, spelen deze bomen een cruciale rol bij het bevorderen van biodiversiteit, het creëren van microklimaten, het bieden van leefgebieden, het verbeteren van het landschap en het reguleren van de watercycli.” Bovendien kunnen we, nu we weten dat deze bomen bestaan, ze opnemen in verschillende statistieken en modellen.
De studie toont aan wat er tegenwoordig met kunstmatige intelligentie allemaal mogelijk is. “Onze kunstmatige intelligentie levert resultaten van hoge kwaliteit die bijna net zo nauwkeurig zijn als satellietbeelden,” zegt onderzoeker Siyu Liu. “Onze kaarten van bomen buiten de bossen hebben een precisie van 92,4 procent.” Volgens Brandt waren gedetailleerde kaarten met deze mate van precisie en details nog nooit eerder mogelijk. Dit betekent een grote stap vooruit en zal in de toekomst de monitoring van onze bossen en biomassa aanzienlijk vereenvoudigen. “We sturen nu nog mensen de natuur in om met de hand de hoeveelheid biomassa te meten,” legt hij uit. “Maar alleen al in Denemarken zijn er meer dan 20.000 beboste gebieden. Dit is een gigantische taak. Onze aanpak maakt het mogelijk om vaker en sneller te monitoren. Dit is vooral cruciaal in een tijd waarin landschappen snel veranderen en een nauwkeurige en tijdige beoordeling van koolstofopslag van groot belang is.”
