Afgebroken ijsberg van het Amery ijsplateau is de grootste in vijftig jaar

Naar schatting dobbert er nu een ijsschots van ruim 1600 vierkante kilometer in de oceaan rond.

Het Amery ijsplateau gelegen op Antarctica is een flink stuk ijs kwijtgeraakt. Het gaat om een ijsberg ter grootte van de stad Sydney die de officiële naam D-28 heeft gekregen. Onderzoekers wisten dat het ijsplateau op het punt stond om een grote ijsberg te baren. “Het is alleen op een hele andere plek gebeurd dan we hadden verwacht,” aldus onderzoeker Helen Amanda Fricker.

Amery
Het Amery ijsplateau is de op twee na grootste ijsplaat van Antarctica en bevindt zich in het oosten van het continent. Wetenschappers houden het gebied – dat ook wel gekscherend de ‘losse tand’ wordt genoemd – al twintig jaar nauwlettend in de gaten. “Aan het begin van de eeuwwisseling merkten we voor het eerst aan de voorkant van de ijsplaat een breuk op,” vertelt Fricker. “We voorspelden destijds dat tussen 2010 en 2015 een grote ijsberg zou afkalven.” Uiteindelijk liet dat wat langer op zich wachten. “Het is spannend om dit na al die jaren alsnog te zien.”

Grootte
Het brok ijs dat van het ijsplateau afbrak, is zo’n 1636 vierkante kilometer groot en heeft een afmeting van ongeveer 50 bij 30 kilometer. Hiermee is het ongeveer net zo groot als de stad Sydney of de provincie Utrecht. Bovendien weegt de ijsberg naar schatting maar liefst 300 miljard ton. De laatste keer dat Amery een grote ijsberg baarde, is alweer even geleden. Zo zeggen wetenschappers dat de huidige afkalving de grootste is in zeker vijftig jaar tijd.

De afkalving van D-28 van het Amery ijsplateau op Antarctica. Afbeelding: ESA CC BY-SA 3.0 IGO

Klimaatverandering?
De vraag is natuurlijk of de geboorte van de nieuwe ijsberg het gevolg is van klimaatverandering. Maar volgens de onderzoekers is dit niet het geval. “We denken niet dat deze gebeurtenis te maken heeft met klimaatverandering,” zegt Fricker. “Het maakt deel uit van de normale cyclus van het ijsplateau waar we elke zestig á zeventig jaar grote afkalvingen zien.” D-28 zal waarschijnlijk geen directe invloed hebben op de zeespiegel, omdat het Amery ijsplateau al op het water dreef, “net als een ijsblokje in een glas water,” merkt onderzoeker Ben Galton-Fenzi op. “Wat echter wel interessant is om te zien, is welke invloed de oceaan zal uitoefenen op de resterende ijsplaat en de snelheid waarmee het ijs van het continent zal stromen.” Op dit moment bevinden er zich al instrumenten op het ijs om de kritieke gevolgen te kunnen meten.

Onderzoekers zullen het ijsplateau scherp in de gaten blijven houden. Ook de ijsberg zal met behulp van satellieten op de voet worden gevolgd. En dat is van groot belang. Zo kan D-28 namelijk een bedreiging gaan vormen voor schepen die zich in de buurt ophouden. Uiteindelijk zal de ijsberg op de stroming worden meegevoerd en in warmere wateren langzaam wegsmelten. Een lot dat trouwens ook de befaamde Larsen-C ijsberg te wachten staat; een brok ijs van wel 5800 vierkante kilometer dat alweer twee jaar geleden op Antarctica afkalfde. A68 dobbert nu rond op de zee en drijft af naar het noorden, waar hij langzaam maar zeker onder invloed van de oceaanstroming zal worden opgebroken.

Bronmateriaal

"Gigantic iceberg breaks off East Antarctica" - Australian Government

"Amery Iceberg" - ESA

Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA Sentinel-1A

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd